Krzysztof Knittel


Krzysztof Jakub Knittel, urodzony 1 maja 1947 roku w Warszawie, to zasłużony polski kompozytor, który zyskał uznanie dzięki swoim wkładom w muzykę współczesną. Jego twórczość obejmuje wiele gatunków, w tym muzykę elektroniczną, która stała się jego znakiem rozpoznawczym.

Jako profesor sztuk muzycznych, Knittel nie tylko komponuje, ale także dzieli się swoją wiedzą oraz doświadczeniem z przyszłymi pokoleniami muzyków, wpływając na rozwój polskiej twórczości muzycznej.

Życiorys

Krzysztof Knittel, utalentowany kompozytor, rozpoczął swoją edukację w zakresie kompozycji, studiując pod okiem takich mistrzów, jak Tadeusz Baird, Andrzej Dobrowolski, Włodzimierz Kotoński oraz Lejaren Hiller, który specjalizował się w muzyce komputerowej. Ukończył również reżyserię dźwięku w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie w 1972 roku, a także zdobywał wiedzę z zakresu programowania komputerowego w Instytucie Matematyki PAN.

Jego twórczość obejmuje zarówno instalacje dźwiękowe, jak i aktywności w ramach zespołów muzyki improwizowanej. Od 1973 roku współpracował z Studiem Eksperymentalnym Polskiego Radia w Warszawie, a jego udział w Kursach Nowej Muzyki w Darmstadt miał miejsce w latach 1974 i 1976. W 1978 roku przebywał w The Center of the Creative and Performing Arts w Buffalo, USA.

Krzysztof Knittel aktywnie tworzy utwory komputerowe oraz kompozycje na orkiestrę, chóry i zespoły kameralne, współpracując z takimi instytucjami jak Filharmonia Narodowa, NOSPR, Orkiestra Kameralna PR Amadeus oraz z zespołem Sinfonia Varsovia. Wśród solistów, dla których komponował, znajduje się Elżbieta Chojnacka, a także Olga Pasiecznik, która została uhonorowana nagrodą Orfeusza na Warszawskiej Jesieni za swoją interpretację utworu The Heartpiece – Double Opera, skomponowanego wspólnie z Krzysztofem Knittlem i Johnem Kingiem. Wciąż współpracuje z innymi artystami, takimi jak Janusz Olejniczak oraz Tomasz Stańko.

Jako ARTYSTA, koncertował w Europie, Azji oraz obu Amerykach. Jego monograficzne koncerty odbyły się m.in. w Brazylii, Czechach, Hiszpanii, Niemczech, Polsce, Rosji oraz na Węgrzech. Jest uczestnikiem wielu festiwali, takich jak Warszawska Jesień, ISCM (Paryż), Fylkingen (Sztokholm) oraz wielu innych.

Inicjował i brał udział w wielu projektach muzycznych, współtworząc grupy takie jak Grupa Kompozytorska KEW (w latach 1974–1976 razem z E. Sikorą i W. Michniewskim), Cytula Tyfun da Bamba Orch. (z A. Bieżanem w 1981), a także Niezależne Studio Muzyki Elektroakustycznej. Od 1986 roku jest liderem „Pociągu towarowego” oraz grupy „Go-Go Boys”, a także brał udział w tworzeniu European Improvisation Orchestra.

W 1989 roku z M. Chołoniewskim stworzył zespół „Studio CH & K”, który zdobył uznanie w Europie, USA oraz Kanadzie. Jako twórca muzyki popularnej, Knittel wykonał m.in. słynny „Koncert jesienny” do słów Wojciecha Niżyńskiego, który gromadził ogromne uznanie, zdobywając I nagrodę na festiwalu FAMA w 1970 roku. Napisał także dla Magdy Umer znane utwory, takie jak „Już szumią kasztany” oraz „Jeśli myślisz”.

W czasach stanu wojennego aktywnie działał w kulturze niezależnej, jednocześnie współpracując z Komisją Kultury „Solidarności” regionu Mazowsze. W latach 1989-1992 pełnił funkcję wiceprezesa Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej oraz aktywnie zaangażował się w tworzenie festiwalu Audio-Art, który odbywał się w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. W latach 1995–1998 był dyrektorem festiwalu Warszawska Jesień.

Obok licznych funkcji w instytucjach muzycznych, m.in. był wiceprezesem Polskiej Rady Muzycznej (2000-2005) oraz przewodniczył tej Radzie od grudnia 2005 roku. Był także członkiem Rady Nadzorczej Telewizji Polskiej S.A. oraz Rady Programowej Narodowej Galerii Sztuki Zachęta.

Otrzymał wiele nagród, w tym Nagrodę Kulturalną „Solidarności” za kwartet smyczkowy poświęcony księdzu Jerzemu Popiełuszce oraz artystyczne nagrody i granty, jak grant Foundation for Contemporary Arts w Nowym Jorku. Jego działalność obejmowała również współpracę z różnorodnymi mediami, w tym pracował jako dziennikarz muzyczny.

W ciągu swojej kariery, w latach 1969-2007, stworzył muzykę do 21 filmów różnych gatunków, w tym do dzieł Krzysztofa Kieślowskiego oraz Marka Nowickiego. Jako wykładowca, prowadził zajęcia na temat współczesnej muzyki w wielu krajach, a obecnie jest profesorem emerytowanym Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie i uczył także w Akademii Muzycznej w Łodzi oraz Akademii Muzycznej w Krakowie.

W swojej karierze współpracował z wieloma znakomitymi muzykami, takimi jak Marek Chołoniewski, Axel Dörner, Uwe Dierksen i wielu innych. W 2015 roku został członkiem honorowego komitetu wspierającego Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi.

Życie prywatne

Krzysztof Knittel jest synem Janiny Nikiforow i Wojciecha Knittla. Pochodzi z warszawskiej rodziny ewangelickiej, która ma głębokie korzenie w tradycjach patriotycznych. Jego matka, która zmarła 6 marca 2005 roku, była odznaczona Krzyżem Powstańczym za swoje heroiczne działania w trakcie powstania warszawskiego, gdzie walczyła w batalionie „Bełt”, wspierana przez swojego brata, Juliusza „Szweda” Normarka, oraz męża. Z kolei ojciec Wojciech był znanym w Warszawie dziennikarzem muzycznym i teatralnym, a jako powstaniec Armii Krajowej także brał udział w walkach w tym samym batalionie.

Aktualnie Krzysztof Knittel jest mężem Heleny Dzieduszyckiej. W przeszłości jego żoną była Jagna Knittel, a jego pierwsze małżeństwo zawarł z Weroniką Szraiber-Knittel. Z tych związków ma czworo dzieci: córki Annę, Kają, Zofię oraz syna Tomasza.

Grobowce rodziny Knittlów, jak również spokrewnionych Normarków, które są związane z jego babką, znajdują się na Starych Powązkach oraz Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie.

Przypisy

  1. Krzysztof Knittel, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 22.03.2024 r.] .
  2. Krzysztof Knittel KOMPOZYTOREM MIESIĄCA w marcu [online], pwm.com.pl [dostęp 30.03.2023 r.] .
  3. Doroczna [online], zkp.org.pl [dostęp 30.03.2023 r.] .
  4. Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA RUTKOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 15.05.2020 r.] .
  5. Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista. dziennik.pl, 16.03.2015 r. [dostęp 21.03.2015 r].
  6. Strona UMFCh. [dostęp 21.02.2018 r.]
  7. Krzysztof Knittel - Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 24.11.2017 r.] .
  8. Prof. Krzysztof Jakub Knittel, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 17.11.2016 r.] .
  9. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21.12.2012 r. nr 115-15-12 w sprawie nadania tytułu profesora (M.P. z 2013 r. poz. 184)
  10. Kultura Niezależna, nr 16 (styczeń 1986), s. 3
  11. KrzysztofK. Knittel KrzysztofK., MichałM. Mendyk MichałM., Granice niczego, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2024 (Ludzie Świata Muzyki), s. 6, ISBN 978-83-224-5281-3 .
  12. Wyszukiwarka Grobonet Cmentarza Ewangelicko-Augsburskiego w Warszawie
  13. M. Dęboróg-Bylczyński, Knittlowie herbu własnego. Ewangelicy w powstaniu warszawskim, „Wiadomości Rycerskie”, 2008, nr 2/3, s. 31-32

Oceń: Krzysztof Knittel

Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:10