Andrzej Bieżan

---

Życiorys

Andrzej Bieżan, utalentowany kompozytor i muzyk, podjął naukę w zakresie kompozycji pod okiem Piotra Perkowskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, gdzie uzyskał dyplom w 1972 roku. Był osobą, która wspólnie z innymi artystami współtworzyła szereg innowacyjnych grup muzycznych, takich jak Materials Service Co. (gdzie znajdowali się m.in. Bieżan, Osborne, Malicki, Kobrin, Thommesen), Grupa Muzyki Intuicyjnej (tworząca z Bieżanem oraz Malickim i Piernikiem), a także Sesja 72, w skład której wchodzili Bieżan, Jagiełło, Nadolski oraz Przybielski.

Jego późniejsze projekty obejmowały Super Grupę Bez Fałszywej Skromności (z Bieżanem, Mitanem, Nadolskim, Przybielskim oraz Trzcińskim) oraz Cytula Tyfun da Bamba Orkiester (gdzie współtworzył z Bieżanem, Knittlem, Litwińskim, Sudnikiem). Bieżan miał także współpracę z Niezależnym Studiem Muzyki Elektroakustycznej, pracując z twórcami takimi jak Szymański, Knittel, Krupowicz, Mitan, Sudnik i Dziubak. Jako pianista aktywnie uczestniczył w prestiżowych wydarzeniach kulturalnych, takich jak Warszawska Jesień czy Jazz Jamboree.

W jego artystycznej wizji muzyka koncentrowała się na zespołowej medytacji, improwizacji i eksperymentach brzmieniowych, włączając sytuacje performerskie. Bieżan był również wynalazcą, konstruując własne instrumenty, w tym tubmarynę. Tworzył do wielu spektakli teatralnych, a od 1982 roku pełnił funkcję dyrektora poznańskiego Teatru Lalki i Aktora Marcinek. Jego dzieła obejmowały m.in. operę Stefana Themersona oraz nagrania w Studiu Eksperymentalnym Polskiego Radia.

W 1984 roku, dzięki staraniom Andrzeja Mitana, opublikowana została pośmiertnie płyta długogrająca artysty zatytułowana „Miecz Archanioła”, która stanowiła część legendarnej serii Klub Muzyki Nowej Remont. Niestety, Andrzej Bieżan zmarł tragicznie 15 grudnia 1983 roku, mając zaledwie 38 lat. W 2013 roku wytwórnia Bôłt Records zrealizowała projekt, który przypomniał osiągnięcia tego artysty, wydając dwupłytową antologię zatytułowaną „Polygamy”. Dziś jego dorobek artystyczny jest symbolem oporu przeciwko komercji i homogenizacji kultury.

Dyskografia

Albumy autorskie

Andrzej Bieżan jest uznawanym twórcą, którego dyskografia obejmuje wiele interesujących projektów. W 1979 roku wydał swój pierwszy album zatytułowany Treny, który ukazał się w Polskich Nagraniach „Muza”. Obecnie jest to klasyczny krążek LP, oznaczony numerem SX 1767. Pięć lat później, w 1984 roku, artysta wydał album Miecz Archanioła, wydany w ramach serii Klub Muzyki Nowej Remont przez Alma Art, numer katalogowy 002. Jego ostatnie autorskie dzieło, Polygamy, ukazało się w 2013 roku jako dwupłytowy album CD z serii Polish Radio Experimental Studio, wydany przez Bôłt z numerem BR ES12.

Inne nagrania

Warto również zwrócić uwagę na inne nagrania, w których uczestniczył Andrzej Bieżan. W 1972 roku współpracował z Igą Cembrzyńską przy albumie Four Dialogues With Conscience, który został wydany na płycie LP przez Apollo Sound, numer AS 1014. Natomiast w 1984 roku, jego talent można było usłyszeć podczas projektu z Jubileuszową Orkiestrą Helmuta Nadolskiego, który również został wydany w serii Klub Muzyki Nowej Remont, jako LP z numerem 001.

Nagrody

Andrzej Bieżan zdobywał uznanie w świecie sztuki teatralnej nie tylko za swoje umiejętności, ale także za znakomite kompozycje muzyczne. W 1978 roku, podczas IV Opolskich Konfrontacji Teatralnych w Opolu, otrzymał nagrodę za muzykę oraz jej wykonanie w spektaklu „Samuel Zborowski” Juliusza Słowackiego, który wystawiono w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku.

Kolejnym ważnym osiągnięciem było zdobycie w 1979 roku II nagrody na IX Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu. Ta nagroda była efektem jego pracy nad muzyką do spektaklu „Baśń o pięknej Parysadzie” Bolesława Leśmiana, który zaprezentowano w Państwowym Teatrze Lalek „Czerwony Kapturek” w Olsztynie.

Spektakle teatralne

Twórczość Andrzeja Bieżana w dziedzinie teatru obejmuje liczne spektakle, które zapisały się w polskiej sztuce teatralnej. Poniżej przedstawiamy wybrane realizacje tego artysty:

• 1971: Noce i dnie (reżyseria Izabella Cywińska; muzyka),
• 1971: Burza (reżyseria Zofia Wierchowicz; opracowanie dźwięku),
• 1973: Upiory (reżyseria Henryk Baranowski; muzyka),
• 1978: Samuel Zborowski (reżyseria Stanisław Hebanowski; muzyka, wykonanie muzyki),
• 1979: Baśń o pięknej Parysadzie (reżyseria Edward Dobraczyński; muzyka),
• 1979: Treny (reżyseria Adam Hanuszkiewicz; muzyka).

Filmografia

Andrzej Bieżan zrealizował wiele znaczących projektów w świecie filmu i telewizji, które na trwałe wpisały się w polską kulturę. Oto niektóre z nich:

• 1971: Noce i dnie – spektakl telewizyjny (reż. Izabella Cywińska; muzyka),
• 1977: A chruśniak malinowy trwa… – spektakl telewizyjny (reż. Wojciech Siemion; wykonanie muzyki),
• 1977: Rekolekcje – film fabularny (reż. Witold Leszczyński; wykonanie muzyki).

Wybrane kompozycje

Andrzej Bieżan, utalentowany kompozytor, ma w swoim dorobku szereg wybitnych dzieł muzycznych, które zyskały uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą. Poniżej znajduje się zestawienie jego najbardziej znanych kompozycji, które odzwierciedlają jego artystyczną różnorodność i eksperymentatorską naturę.

• kwartet smyczkowy,
• koncert skrzypcowy,
• muzyka pomarańczowa (1969),
• divertissement (1970),
• struktury (1972),
• improwizacja (1972),
• atmosfery (1972),
• ptaki (1972),
• suita „atmosfera” (1973),
• III symfonia „logos” (1973),
• cztery dialogi z sumieniem (wspólnie z Helmutem Nadolskim) (1973),
• zderzenie (1976),
• poligamia (wspólnie z Krzysztofem Knittlem) (1978-1979),
• miecz archanioła (wersja I) (1980),
• miecz archanioła (wersja II) (1980),
• isn’t it? (1981-1983),
• byłem i byłem… (1984).

Twórczość Bieżana jest przykładem angażującej i nowatorskiej sztuki, która wciąż inspiruje oraz zachęca do głębszego odkrywania muzycznych struktur i emocji.

---

Oceń: Andrzej Bieżan

---