Stefania Wortman, ur. 5 listopada 1912 roku w Warszawie, to postać o wyjątkowym dorobku w dziedzinie literatury oraz edukacji. Zm. 18 czerwca 1982 roku, również w Warszawie, pozostawiła po sobie bogaty ślad, który wciąż inspiruje wiele osób.
Była nie tylko bibliotekarką, ale także zauważalną tłumaczką, redaktorką, wydawcą literatury dziecięcej oraz krytykiem literackim. Jej wkład w rozwój literatury i wspieranie młodych w świecie książek jest niezaprzeczalny. Przez wiele lat pełniła funkcję redaktorki oraz kierownika redakcji w renomowanym wydawnictwie Nasza Księgarnia, gdzie przyczyniła się do wydania wielu ważnych tytułów dla dzieci.
Życiorys
Stefania Wortman, córka Edwarda, rozpoczęła swoją edukację od studiów z zakresu filologii polskiej na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1935 roku uzyskała dyplom na Sekcji Bibliotekarskiej, którą ukończyła pod czujnym okiem Heleny Radlińskiej w warszawskim Studium Pracy Społeczno-Oświatowej Wolnej Wszechnicy Polskiej.
Debiut artystyczny Wortman miał miejsce w 1937 roku, kiedy to na łamach „Bluszczu” zadebiutowała jako krytyk literacki. Po zakończeniu II wojny światowej nawiązała współpracę z wieloma czasopismami, takimi jak „Robotnik”, „Odrodzenie”, „Nowe Książki” oraz „Poradnik Bibliotekarza”. Jej wiedza i doświadczenie zaowocowały stanowiskiem redaktorki oraz kierowniczki redakcji w Naszej Księgarni w latach 1954-1973, co miało ogromny wpływ na kształtowanie profilu tego wydawnictwa.
W swoim pisarstwie, mimo nacisków socrealizmu, Stefania wyrażała przekonanie o wielkich walorach baśni oraz ich roli w wychowaniu dzieci. Wyrazem jej poglądów jest przewodnik opublikowany w 1958 roku zatytułowany Baśń w literaturze i w życiu dziecka. Co i jak opowiadać.
Na swoim koncie posiada również antologie baśni, takie jak Woda żywa (1956) oraz U złotego źródła (1967), a także zbiór baśni braci Grimm (1956) i Opowieści o nieumierającym świecie – antologię baśni o śmierci (1984). Jej talent translatorski pozwolił jej na przekład klasyki literatury dziecięcej, w tym Czarnoksiężnika ze Szmaragdowego Grodu oraz czterech kolejnych tomów cyklu L. Franka Bauma. Dodatkowo przetłumaczyła takie utwory jak Zaczarowana skakanka Eleanor Farjeon (1957), Pan Popper i jego pingwiny Richarda Atwatera (1961) oraz Krawiec i jego kot Beatrix Potter (1969).
Stefania Wortman zmarła w Warszawie, a jej ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu Komunalnym Północnym (kwatera E-VI-5-3-1).
Ordery i odznaczenia
Wśród wyróżnień i odznaczeń, które otrzymała Stefania Wortman, istotne są:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Srebrny Krzyż Zasługi (przyznany 18 listopada 1955),
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”.
Te nagrody odzwierciedlają jej wkład w kulturę oraz edukację.
Przypisy
- Zmarli. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 20 (1793), s. 10, 01.08.1982 r. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 27.08.2024 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 19.05.2020 r.]
- Pozycja w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 09.04.2013 r.]
- Pozycja w katalogu Biblioteki Narodowej. [dostęp 09.04.2013 r.]
- M.P. z 1956 r. nr 13, poz. 154 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- a b c d e f Barbara Tylicka, Grzegorz Leszczyński: Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2003 r., s. 418. ISBN 83-04-04606-7.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Zofia Jeżewska | Andrzej Krucz | Barbara Wysocka | Hanna Gordziałkowska-Weynerowska | Paweł Iwanicki | Dorota Gellner | Jan Mroziński | Józef Deskur | Lech Miklaszewski | Wacław Rolicz-Lieder | Edmund Kupiecki | Jan Ciepliński | Krzysztof Knittel | Edward Sobiszewski | Adam Kreczmar | Mikołaj Stanisław Epstein | Edyta Jungowska | Henryk Jarecki | Stanisław Wocjan | Mirosława DubrawskaOceń: Stefania Wortman