Jan Ciepliński to postać, która zapisała się na kartach polskiej kultury tanecznej jako wybitny tancerz i choreograf. Urodził się 10 maja 1900 roku w Warszawie.
Jego kariera artystyczna była niezwykle bogata, a jej szczyt przypadł na czasy, gdy taniec stanowił istotny element życia kulturalnego w Polsce. Niestety, jego życia zakończyło się 17 kwietnia 1972 roku w Nowym Jorku, gdzie zmarł, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii sztuki.
Życiorys
Jan Ciepliński był utalentowanym tancerzem i choreografem, który swoją przygodę ze sztuką tańca rozpoczął w 1909 roku, kiedy to rozpoczął naukę w warszawskiej szkole baletowej. Przez cały okres swojej edukacji, który trwał do 1918 roku, rozwijał swoje umiejętności, aby w końcu zadebiutować na scenach warszawskich baletów w 1915 roku. Już w 1917 roku mógł cieszyć się pierwszymi solowymi rolami, co otworzyło mu drzwi do szerszej kariery.
W latach 1918 do 1921 był częścią baletu Teatru Wielkiego, gdzie wciąż rozwijał swoje umiejętności jako tancerz. Jego twórcza pasja zaowocowała debiutem jako choreograf w 1921 roku, co uznawane jest za kluczowy moment w jego karierze. W sezonie 1921/1922 miał zaszczyt występować jako solista w zespole słynnej baletnicy Anny Pawłowej.
Zaraz potem, w 1922 roku, Jan Ciepliński postanowił zorganizować własny zespół baletowy, który nosił nazwę Balet Jana Cieplińskiego. Jego kariera nie zwalniała tempa i w kolejnych latach współpracował z wiodącymi instytucjami, takimi jak Teatr Polski w Katowicach (1922-1923), Teatr Wielki w Poznaniu (1923-1924) oraz Teatr na Pohulance w Wilnie (1924-1925).
W 1924 roku był gościem artystycznym w Wiedniu, gdzie jego talent został doceniony na międzynarodowej scenie. Jego umiejętności przyniosły mu zaszczytną rolę koryfeusza w zespole Ballets Russes Siergieja Diagilewa od 1925 do 1927 roku. Po tym doświadczeniu Ciepliński rozpoczął pracę w Kungliga Svenska Baletten w Sztokholmie (1927-1931), a następnie w Magyar Király Operaház w Budapeszcie (1931-1934).
W sezonie 1934/1935 pełnił obowiązki dyrektora baletu w Teatrze Wielkim w Warszawie, lecz jego kariera została przerwana przez konflikt z Siergiejem Lifarem, który zakończył się publiczną kłótnią, prowadzącą do rezygnacji Cieplińskiego. Mimo to, zdołał rozwijać swoją karierę w Argentynie, gdzie współpracował z Teatro Colón w Buenos Aires w latach 1935-1937.
Po powrocie do kraju w 1937 roku, zorganizował grupę baletową, z którą prezentował swoje dzieła zarówno w Polsce, jak i za granicą, m.in. w Czechosłowacji i na Węgrzech. W 1938 roku objął stanowisko choreografa Polskiego Baletu Reprezentacyjnego oraz uczył tańca w szkole dramatycznej Jadwigi Hryniewieckiej. W tym czasie zadebiutował również w filmie Strachy.
W latach 1940-1943 kierował baletem okupacyjnego Teatru Miasta Warszawy (Theater der Stadt Warschau), za co spotkała go surowa kara od sądu podziemnego. Następnie, od 1943 do 1948 roku, przebywał na Węgrzech jako choreograf Opery Budapeszteńskiej. Po przybyciu do Londynu w 1948 roku, nawiązał współpracę z polonijnymi zespołami baletowymi, a także publikował w prasie emigracyjnej. W 1956 roku opublikował ważną pracę pod tytułem Szkic dziejów baletu polskiego (ang. A History of Polish Ballet 1518–1945).
W 1959 roku osiedlił się w Nowym Jorku, gdzie kontynuował działalność artystyczną, współpracując z polskimi i amerykańskimi baletami. Jan Ciepliński pozostaje jedną z najważniejszych postaci polskiego tańca w okresie międzywojnia. Jego repertuar charakteryzował się starannym doborem pozycji, w tym utworów polskich kompozytorów, w tym Karola Szymanowskiego, którego muzyka po raz pierwszy znalazła się w jego choreografii w 1921 roku. Wprowadził również do swojego repertuaru choreografię do Harnasiów, tworząc tym samym znaczący wkład w historię tańca w Polsce.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Edmund Kupiecki | Stefania Wortman | Zofia Jeżewska | Andrzej Krucz | Barbara Wysocka | Hanna Gordziałkowska-Weynerowska | Paweł Iwanicki | Dorota Gellner | Jan Mroziński | Józef Deskur | Krzysztof Knittel | Edward Sobiszewski | Adam Kreczmar | Mikołaj Stanisław Epstein | Edyta Jungowska | Henryk Jarecki | Stanisław Wocjan | Mirosława Dubrawska | Jorge Zalszupin | Barbara FijewskaOceń: Jan Ciepliński