Jerzy Antoszewicz

Wojsko i służby mundurowe

Jerzy Cezary Antoszewicz, znany również pod różnymi pseudonimami, w tym Jerzy Kosiński, Jerzy Missuna, Jan Zakrzewski oraz Jerzy Zieliński, to postać o bogatej biografii. Urodził się 25 lutego 1899 roku w Warszawie, a zmarł 1 listopada 1955 roku w Rycicach.

W czasie swojej kariery wojskowej, Antoszewicz piastował zaszczytną funkcję majora artylerii w Wojsku Polskim. Jego życie i działalność pozostają ważnym elementem historii Polski, a różne nazwiska, którymi się posługiwał, świadczą o jego skomplikowanej tożsamości.

Życiorys

Jerzy Antoszewicz urodził się 25 lutego 1899 roku w Warszawie, jako syn Stanisława, urzędnika kolejowego, i Wandy z domu Markert. Po ukończeniu 6-klasowej Szkoły Technicznej Kolejowej w 1913 roku, kontynuował edukację w Szkole Inżynierskiej im. Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda.

W czerwcu 1915 roku rozpoczął służbę wojskową w 2 pułku piechoty Legionów Polskich jako szeregowy. W grudniu 1916 roku podjął funkcję komendanta posterunku werbunkowego w Końskich, a następnie, od czerwca 1917 roku, dowodził plutonem w kursie wyszkoleniowym w Zambrowie. Łącząc swoje obowiązki, został dowódcą sekcji w 2 pp II Brygady Polskiego Korpusu Posiłkowego.

W lutym 1918 roku, w charakterze kuriera i wywiadowcy, rozpoczął pracę dla II Korpusu Polskiego na Wschodzie. W październiku uczestniczył w obronie Lwowa, dowodząc plutonem ciężkich karabinów maszynowych, a od stycznia 1919 roku był dowódcą plutonu w kompanii karabinów maszynowych 1 pułku Strzelców Lwowskich.

Antoszewicz kontynuował swoją służbę w 38 pułku piechoty, pełniąc obowiązki dowódcy kompani karabinów maszynowych od października 1919 do października 1921. Ukończył także szereg kursów wojskowych, takich jak kurs karabinów maszynowych oraz kurs dla oficerów sztabowych. W październiku 1921 roku objął adiutanturę w III batalionie 38 pp.

W lutym 1922 roku przeniesiono go do rezerwy armii, ale już w maju dowodził 1. kompanią 9 batalionu Straży Granicznej w Smołwach. Przeszedł do rezerwy w listopadzie 1923 roku, ale w czerwcu 1924 został powołany do służby czynnej w 24 pułku artylerii polowej. Ukończył szkołę młodszych oficerów artylerii w Toruniu i wrócił do jednostki, gdzie piastował różne stanowiska, aż do 1932 roku, kiedy to przeszedł w stan spoczynku.

Od 1933 roku pełnił funkcję referenta wojskowego w Urzędzie Wojewódzkim w Lublinie, a od 1935 roku był kierownikiem działu osobowego w Dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów we Lwowie. W czasie II wojny światowej uczestniczył w kampanii wrześniowej, walcząc w obronie Lwowa. Po zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną uczestniczył w organizacji konspiracji.

Około października 1939 roku przybył do Francji, gdzie zgłosił się do KG ZWZ w Paryżu. W grudniu tego samego roku został zaprzysiężony do Związku Walki Zbrojnej. Jako kurier przebywał w Warszawie, gdzie został aresztowany przez generała Stefana Roweckiego. Mieszkał w stolicy przy ul. Filtrowej 65, gdzie pełnił rolę Szefa Biura Personalnego w Oddziale I KG ZWZ-AK, używając pseudonimu „Iwo”.

Po ucieczce z Warszawy w październiku 1940 roku, powrócił do stolicy, gdzie znowu pełnił swoje obowiązki, a w maju 1942 przekazał funkcję szefa Biura Personalnego podpułkownikowi Stanisławowi Juszczakiewiczowi. W 1943 roku stał na czele Wydziału I Organizacyjnego sztabu Komendy Okręgu Lublin AK.

W marcu 1944 roku Antoszewicz został aresztowany przez Gestapo, ale został zwolniony w lipcu i wrócił do Warszawy, gdzie posługiwał się nazwiskiem Jan Zakrzewski. W czasie powstania warszawskiego dowodził batalionem „Iwo” w rejonie ul. Kruczej, a jego oddział po utworzeniu Warszawskiego Korpusu AK wszedł do składu 72 pułku piechoty 28 Dywizji Piechoty Armii Krajowej im. Stefana Okrzei.

Po kapitulacji, przebywał w obozach jenieckich, w tym w stalagu Sandbostel oraz Oflagu VII A Murnau, skąd został uwolniony przez siły amerykańskie 29 kwietnia 1945 roku. Po przybyciu do Londynu, w sierpniu 1945 roku został przydzielony do Centrum Wyszkolenia Artylerii jako kurier Naczelnego Wodza generała Tadeusza Komorowskiego do prezesa ZG „WiN” pułkownika Jana Rzepeckiego.

Powrócił do Polski 4 października 1945 roku. W listopadzie tego samego roku został aresztowany, a w 1947 roku skazany na karę śmierci, jednak wymierzono mu karę dożywotniego więzienia. Zmarł 1 listopada 1955 roku na skutek zawału serca, a jego ciało pochowane zostało na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Krótko przed śmiercią, Rada Państwa złagodziła mu karę do 10 lat więzienia. Po jego śmierci w 1957 roku Najwyższy Sąd Wojskowy utrzymał w mocy tylko część wyroku, co sugeruje, że przebywał w więzieniu o pięć lat za długo. Antoszewicz był żonaty z Natalią z domu Missuna, a ich córka Wanda zamieszkała w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

Jerzy Antoszewicz został uhonorowany wieloma znaczącymi odznaczeniami, które potwierdzają jego odwagę oraz wkład w walkę o niepodległość Polski. Poniżej przedstawiono listę jego wyróżnień:

  • Krzyż Niepodległości, przyznany 17 września 1932 roku,
  • Krzyż Walecznych, otrzymany czterokrotnie w 1921 roku oraz po raz piąty we wrześniu 1944 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami, na podstawie rozkazu Dowódcy AK L.502 z 2 października 1944 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, przyznany 10 listopada 1928 roku.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: OTTON MISSUNA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 07.11.2019 r.]
  2. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  3. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  4. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 35).
  5. Tworzył on odwód komendanta Obwodu Śródmieście-Południe.
  6. Jechał do kraju przez Włochy, Belgrad i Budapeszt.
  7. Wysłany był jako kurier.
  8. Ten fakt pozostawał dotychczas nieznany.
  9. a b c d e f Kunert 1991 ↓, s. 35.
  10. a b c d e Kunert 1991 ↓, s. 34.
  11. a b c Kunert 1991 ↓, s. 36.

Oceń: Jerzy Antoszewicz

★★★★★
Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:10