Aleksander Reszczyński


Aleksander Stanisław Reszczyński h. Rawicz urodził się 27 marca 1892 roku w Warszawie. Był to człowiek o bogatej biografii, który zapisał się na kartach historii jako polski wojskowy oraz policjant. Jego działalność była szczególnie związana z Polską Organizacją Wojskową, w której odegrał aktywną rolę.

W okresie II Rzeczypospolitej był oficerem Policji Państwowej, a jego kompetencje przyczyniły się do dalszego rozwoju struktur policyjnych w Polsce. Wyróżnił się swoim przywództwem jako komendant Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa w Warszawie.

Reszczyński był również zasłużonym współpracownikiem Kontrwywiadu ZWZ-AK, co świadczy o jego zaangażowaniu w walkę o niepodległość kraju. Zmarł 4 marca 1943 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie znaczący ślad w historii Polski.

Życiorys

Aleksander Reszczyński był postacią o bogatej biografii, której losy splatały się z ważnymi wydarzeniami historycznymi okresu I i II wojny światowej. Jako członek Polskiej Organizacji Wojskowej, jego zaangażowanie w działania na rzecz niepodległości było widoczne już w czasie konfliktu z lat 1914-1918. W 1918 roku aktywnie uczestniczył w rozbrajaniu niemieckich oddziałów, co miało kluczowe znaczenie dla kształtującej się, nowej rzeczywistości politycznej w Polsce.

Po zakończeniu wojny, przystąpił do Straży Narodowej, której celem było zapewnienie porządku publicznego. W marcu 1919 roku, przekształcając swoje działania, związał się z Milicją Ludową, dominującą wówczas pod władzą Polskiej Partii Socjalistycznej. Niestety, po jej rozwiązaniu w 1919 roku, Reszczyński stał się członkiem Policji Państwowej, gdzie jego kariera zaczęła nabierać tempa.

Jako współorganizator batalionów policyjnych, odegrał ważną rolę w tworzeniu 213. Ochotniczego Pułku Piechoty, choć nie brał udziału w konfliktach zbrojnych. W 1919 roku objął stanowisko komendanta III Posterunku PP w Lublinie, a od 1922 roku sprawował już funkcje komendanta Policji w Lublinie oraz Wilnie.

Przez następne lata awansował na różnorodne stanowiska w miastach takich jak Lwów oraz Kraków. Jego kariera w Policji Państwowej przeciągnęła się do roku 1939, kiedy to, w wyniku wybuchu II wojny światowej, został ewakuowany z Lublina. Następnie wprowadzając nową organizację – Obywatelską Straż Bezpieczeństwa, Reszczyński zyskał uznanie jako organizator służb porządkowych, co przysparzało mu również pewnych kontrowersji.

W 1940 roku po aresztowaniu inspektora Mariana Kozielewskiego, Reszczyński objął stanowisko komendanta Policji Polskiej w Warszawie. Prowadził działania mające na celu poprawienie wizerunku i funkcjonowania policji, przyczyniając się do ograniczenia negatywnych zjawisk w służbach.

Jego postawa apolityczna sprawiła, że Reszczyński nie wstąpił do ruchów konspiracyjnych, co w połączeniu z jego brakiem zaangażowania w działania wywrotowe sprawiło, że był postrzegany jako kontrowersyjny, co negatywnie wpłynęło na jego dziedzictwo. Zginął tragicznie w nocy z 4 na 5 marca 1943 roku w zamachu przeprowadzonym przez Grupę Specjalną Gwardii Ludowej.

Jego ciało pochowano na cmentarzu Powązkowskim, a przez długie lata jego osoba była obciążona fałszywymi oskarżeniami o kolaborację. Jednak w 1977 roku, komisja z Londynu orzekła, że nie ma dowodów na to, by Reszczyński był zdrajcą, a jego służba dla Państwa Podziemnego była znacząca.

Warto dodać, że jego żoną była Marta Reszczyńska-Stypińska, znana polska poetka i dramatopisarka, co świadczy o artystycznych tradycjach w rodzinie Reszczyńskich.

Przypisy

  1. Cmentarz Stare Powązki: Aleksander Reszczyński, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 10.02.2020 r.]
  2. Sebastian Rejak, Elżbieta Friester (red.) Inferno of Choices: Poles and Holocaust, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2012 r., s. 202.
  3. Tadeusz Przystojecki: Wojna obronna – bombardowania Lublina we wrześniu 1939 roku. [dostęp 06.11.2014 r.]
  4. Tomasz Świerczyński: Policjanci w Kontrwywiadzie AK – specjalny referat policyjny krypt. 993/P. [dostęp 07.11.2014 r.]
  5. Bohdan Urbankowski: Ślepe oczy i czerwone łapy Temidy. [dostęp 07.11.2014 r.]
  6. Archiwum Emigracji. Archiwa i Kolekcje Osobowe. [dostęp 07.11.2014 r.]
  7. Genealogia potomków Sejmu Wielkiego. [dostęp 03.11.2014 r.]
  8. Piotr Majer: Polacy w organach policyjnych Niemiec hitlerowskich (Wybrane sylwetki). [dostęp 03.11.2014 r.]
  9. Nowy Kurjer, Rok 49, Nr 204, Poznań, 07.09.1938 r., s. 11.
  10. Orędownik Ostrowski, rok 85, nr 46, 09.06.1936 r., s. 3.
  11. Gazeta Lwowska, nr 234, 11.10.1929 r., s. 5.
  12. Gazeta Lwowska, nr 183, 12.08.1932 r., s. 7.
  13. RobertR. Litwiński RobertR., Organizacja Policji Państwowej w Lublinie w latach 1919–1939, „Res Historica”, 15, 2002 r., s. 73, 79, ISBN 83-227-1949-3.

Oceń: Aleksander Reszczyński

Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:13