Edward Lewandowski (oficer)

Wojsko i służby mundurowe

Edward Lewandowski, urodzony 21 lutego 1893 roku w Warszawie, to postać, która pozostawiła trwały ślad w historii Polski. Był kapitanem administracji, specjalizującym się w piechocie, co świadczy o jego zaangażowaniu w służbę wojskową. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie w 1940 roku w Kalininie, gdzie padł ofiarą zbrodni katyńskiej.

Ta smutna historia jest częścią większej okrutnej narracji dotyczącej losów wielu Polaków w trudnym okresie II wojny światowej, a pamięć o ofiarach, takich jak Lewandowski, jest niezbędna dla zrozumienia tych bolesnych wydarzeń.

Życiorys

Edward Lewandowski przyszedł na świat w rodzinie Adama oraz Walerii z Malinowskich. Ukończył sześć klas gimnazjum, gdzie zaangażował się w strajk szkolny w 1905 roku. Dodatkowo, aktywnie uczestniczył w drużynie skautingowej na cześć Romualda Traugutta.

W czasie I wojny światowej zaciągnął się do Armii Imperium Rosyjskiego. W 1917 roku służył w 289 zapasowym pułku piechoty. W tym samym roku dołączył do Związku Wojskowych Polaków, organizując dwie polskie kompanie. Wyruszył do walki w szeregach 3 Dywizji Strzelców Polskich oraz I Korpusu Polskiego w Rosji w ramach Wojska Polskiego na Wschodzie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, od 7 listopada 1918 roku aktywnie uczestniczył w Wojsku Polskim, pracując w sztabie Dywizji Litewsko-Białoruskiej.

Podczas konfliktu polsko-ukraińskiego w marcu 1919 roku brał udział w obronie Lwowa, zajmując miejsce w grupie pod dowództwem generała Iwaszkiewicza. Przez cały czas wojny polsko-bolszewickiej, walczył na frontach wołyńskim, podolskim i południowym. W 1921 roku, latem, pełnił służbę w Dowództwie 6 Armii, a od 1 czerwca tego samego roku jego oddziałem macierzystym stał się 13 pułk piechoty.

W latach 1923-1924 pełnił funkcję oficera sztabu pułkownika Bronisława Bohaterewicza, który był dowódcą piechoty dywizyjnej 20 Dywizji Piechoty w Słonimiu, jednocześnie pozostając oficerem nadetatowym 13 pułku piechoty z siedzibą w Pułtusku. Awans na stopień kapitana otrzymał 31 marca 1924 roku z datą obowiązującą od 1 lipca 1923, zajmując przy tym 66. lokatę w korpusie oficerów piechoty, a w marcu 1939 r. – 21. lokatę w korpusie oficerów administracji, w grupie administracyjnej.

W 1928 roku Lewandowski działał w Dowództwie 18 Dywizji Piechoty w Łomży, pozostając jednocześnie oficerem nadetatowym 14 pułku piechoty we Włocławku. W latach 1928-1931 dowodził kompanią batalionu manewrowego oraz Dywizyjnego Kursu Podchorążych Rezerwy. 28 września 1933 roku przeniesiono go z 44 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Równem do Korpusu Ochrony Pogranicza. Do września 1939 roku pełnił służbę w Dowództwie KOP w Warszawie jako kierownik Referatu Statystyki i Studiów.

Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku został wzięty do niewoli przez wojska radzieckie. Trafił do obozu w Ostaszkowie, gdzie wiosną 1940 roku zamordowali go funkcjonariusze NKWD w Kalininie, obecnie znanym jako Twer. Jego ciało spoczywa w Miednoje, a od 2 września 2000 roku znajduje się na Polskim Cmentarzu Wojennym w Miednoje. Jego nazwisko widnieje na liście wywózkowej 051/2 z 27 kwietnia 1940 roku, na pozycji 35.

W dniu 5 października 2007 roku, Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło pośmiertnie nadał mu stopień majora. Uroczysty awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w kontekście wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Edward Lewandowski, jako znakomity oficer, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami i medalami, które zasługują na szczególne wyróżnienie. Oto lista jego najważniejszych odznaczeń:

  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6823,
  • Krzyż Walecznych,
  • Medal Niepodległości (przyznany 20 lipca 1932),
  • Srebrny Krzyż Zasługi (przyznany 19 marca 1937),
  • Amarantowa wstążka,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”).

Przypisy

  1. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  2. Rybka i Stepan 2006, s. 919.
  3. Rybka i Stepan 2006, s. 293.
  4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 28.09.1933 r., s. 209.
  5. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 133, 202.
  6. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 74, 153, 366.
  7. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 111, 161, 422.
  8. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi w służbie ochrony pogranicza”.
  9. M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  10. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24.09.1921 r., s. 59, 736.

Oceń: Edward Lewandowski (oficer)

★★★★★
Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:22