Barbara Szurig-Werner


Barbara Szurig-Werner, szerzej znana jako Basia lub Basia Amorkowa, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w polskiej historii i medycynie. Urodziła się 10 kwietnia 1924 roku w Warszawie i przez całe swoje życie związana była z tym miastem, które było również miejscem jej odejścia – zmarła 23 marca 2022 roku.

Jako wysoko wykwalifikowana lekarka kardiochirurg pełniła rolę zastępczyni kierownika II Kliniki Kardiochirurgii w Instytucie Kardiologii w Warszawie. Jej praca w medycynie była charakterystyczna nie tylko ze względu na umiejętności zawodowe, ale również zaangażowanie w pomoc innym, co czyniło ją osobą podziwianą i szanowaną.

W trakcie swojej kariery wojskowej, była kapitanem Wojska Polskiego oraz członkinią Batalionu „Zośka”. Uczestniczyła w powstaniu warszawskim, co podkreśla jej odwagę oraz zaangażowanie w walkę o wolność i niepodległość Polski. Jej życie to doskonały przykład połączenia pasji zawodowej z patriotyzmem.

Życiorys

Barbara Szurig-Werner ukończyła Żeńskie Gimnazjum Państwowe im. Juliusza Słowackiego w Warszawie. W czasie II wojny światowej dołączyła do Batalionu „Zośka”, co było możliwe dzięki jej ojcu, Wacławowi Szurigowi, który był członkiem Komitetu Centralnego Związku Młodzieży Polskiej „Zet”. Związki pomiędzy różnymi organizacjami młodzieżowymi w owych czasach były bardzo silne, co ilustruje przykład Związku Młodzieży Polskiej „Przyszłość”, który wzorował się na „Zecie” i miał swoje korzenie w „Pet”, grupie działającej przed I wojną światową i w latach 20. XX wieku. Tomasz Piskorski był jednym z jego animatorów, a Stanisław Leopold „Rafał”, dowódca 1 kompanii batalionu „Parasol”, pełnił w nim funkcję kierownika i ideologa od wiosny 1940 roku. Warto zauważyć, że „Morro”, czyli Andrzej Romocki, był ciotecznym bratem „Rafała”. Zebrania „Petu” odbywały się w luksusowym warszawskim mieszkaniu Szurigów na ul. Zawrat 3.

W czasie działalności konspiracyjnej, od września 1942 roku, Barbara była instruktorką sanitarną w „Pet”, a następnie pełniła rolę łączniczki w Grupach Szturmowych Szarych Szeregów działających w Warszawskim Okręgu Armii Krajowej. Od 1943 roku miała zaszczyt służyć jako łączniczka Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej w 2 Kompanii „Rudy” Batalionu „Zośka”, początkowo pod dowództwem Władysława Cieplaka ps. Giewont, a później Andrzeja Romockiego „Morro”. W ramach akcji Batalionu o kryptonimie „Wilanów”, która miała miejsce w nocy z 26 na 27 września 1943 roku, Barbara wzięła czynny udział. Niestety w trakcie tej operacji została zatrzymana przez niemiecki patrol, jednak udało jej się uciec skacząc do fosy na dziedzińcu Pałacu w Wilanowie, gdy padły pierwsze strzały.

Rok 1943 przyniósł jej także nowe wyzwania, kiedy to została sekcyjną w żeńskiej drużynie łączniczek „Oleńka”. W ramach powstania warszawskiego walczyła w stopniu strzelca, uczestnicząc w inwazji na Stare Miasto oraz Wola w szeregu Brygady Dywersji „Broda 53” Zgrupowania AK „Radosław”. Odtąd towarzyszyła swojemu dowódcy, Andrzejowi „Morro”, jako jego łączniczka. Niestety, podczas walk dwukrotnie została ranna, w tym raz 19 sierpnia 1944 roku na Starym Mieście, gdy podczas drogi na odprawę do dowództwa w Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych doznała poważnego zranienia, spowodowanego wybuchem pocisku. Odwieziono ją do punktu opatrunkowego, a później trafiła do piwnicy zbombardowanego szpitala przy ul. Miodowej 23, gdzie leżała aż do 2 września 1944 roku, kiedy to szpital został ponownie zbombardowany. Dzięki interwencji dwóch niemieckich oficerów, którzy również byli rannymi pacjentami tego szpitala, uniknęła śmierci. W nocy wywieziono ją z opanowanego przez Niemców Starego Miasta do Szpitala Wolskiego, a następnie przetransportowano furmanką do Szczęśliwic, skąd trafiła do szpitala w Milanówku. Według niektórych informacji, 2 września 1944 roku opuściła Warszawę z cywilną ludnością.

Po zakończeniu działań wojennych, Barbara rozpoczęła studia medyczne, które zakończyła w 1947 roku, a w 1949 roku zdobyła dyplom. Jej droga kariery zawodowej prowadziła przez specjalizację w kardiochirurgii pod okiem prof. Leona Manteuffela-Szoege, który był pionierem w tej dziedzinie w Polsce. W 1966 roku obroniła pracę doktorską. Pracowała w Szpitalu Powiatowym w Płońsku, a następnie przeniosła się do placówki znajdującej się przy ul. Płockiej 6 na warszawskiej Woli, gdzie pełniła różne funkcje, w tym przez pewien czas była szefową zespołu prof. Zbigniewa Religi.

Barbara była również aktywna w działalności społecznej, angażując się w prace komitetu, którym kierowała Jadwiga Romocka, matka dwóch braci Romockich, mającego na celu dbanie o pamięć poległych żołnierzy, a także o miejsca ich pochówku. Nie zgodziła się również na wszelką współpracę z funkcjonariuszami Służby Bezpieczeństwa podczas próby werbunku, która miała miejsce w zimie 1951 roku. W obliczu wybory między podpisaniem zobowiązania do współpracy a „skokiem do Wisły”, wybrała to drugie. Po nieudanym werbunku, udało jej się zwolnienie. Obawiając się o bezpieczeństwo swoich przyjaciół, spaliła wszystkie dokumenty oraz relacje związane z okresem okupacji i powstania. Wciąż przypomina o swoim wkładzie, jako autorka biogramów lekarzy, którzy uczestniczyli w Powstaniu Warszawskim, publikowanych w „Encyklopedii medyków Powstania Warszawskiego”.

Odznaczenia

Barbara Szurig-Werner została uhonorowana wieloma prestiżowymi odznaczeniami.

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany w lutym 2021 roku) „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej”,
  • Krzyż Walecznych (przyznany 9 września 1944 roku, nr leg. DK 1.2004),
  • Warszawski Krzyż Powstańczy (przyznany 2 czerwca 1997 roku, nr leg. 4-97-31),
  • Medal „Pro Memoria”,
  • Odznaka Batalionu „Zośka”,
  • Medal pamiątkowy z okazji 70. rocznicy Powstania Warszawskiego.

Życie prywatne

Barbara Szurig-Werner była osobą, której życiorys był silnie związany z jej rodziną. Urodziła się jako córka Wacława Szuriga oraz Marii z domu Sadkowskiej (1902–1994), co stanowi ważny fragment jej historii. Wyszła za mąż za Andrzeja Wernera, żołnierza Armii Krajowej, z którym to wspólnie przeszła życie w Górach Świętokrzyskich.

Para ta miała dwóch synów: Stanisława oraz Jana, którzy dalej rozwijali rodzinne tradycje. Stanisław jest mężem Bożeny Werner, co łączy rodziny i podkreśla wartości rodzinne, które były bliskie Barbarze.

Po wielu latach życia, Barbara Szurig-Werner odeszła 1 kwietnia 2022 roku, a jej pamięć została uhonorowana poprzez pochówek w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.


Oceń: Barbara Szurig-Werner

Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:18