Antoni Listowski

---

Życiorys

Antoni Listowski rozpoczął swoją edukację w szkole realnej w Sankt Petersburgu, gdzie zdobył solidne podstawy wykształcenia. W 1883 roku podjął decyzję o wstąpieniu do Pawłowskiej Szkoły Oficerskiej, którą ukończył dwa lata później, zdobywając tytuł podporucznika. W okresie od 1885 do 1915 roku pełnił służbę w 66 Butyrskim pułku piechoty, gdzie z upływem lat piął się po szczeblach kariery wojskowej.

Jako podpułkownik, Listowski aktywnie uczestniczył w wojnie rosyjsko-japońskiej, która miała miejsce w latach 1904–1905 na terytoriach Mandżurii i Korei. Po zakończeniu konfliktu pozostawał z pułkiem na obszarze Mandżurii do marca 1907 roku, co miało istotny wpływ na jego dalszą karierę wojskową. W 1913 roku został awansowany do stopnia pułkownika.

W czasie I wojny światowej dowodził 66 Butyrskim pułkiem piechoty, biorąc udział w walkach na Lubelszczyźnie i w Małopolsce. Od lutego 1915 roku kierował 150 Tamańskim pułkiem piechoty na froncie w Galicji. Niestety, w wyniku odniesionych ran musiał udać się na leczenie. Po powrocie, 1 maja 1915 roku, przejął dowództwo nad 67 Tarutyńskim pułkiem piechoty, a od października 1916 roku dowodził brygadą w 17 Dywizji Piechoty. W dniu 30 grudnia 1916 roku został mianowany generałem majorem, a w kwietniu 1917 roku objął dowództwo 138 Dywizji Piechoty, by następnie, 1 października, stanąć na czele XXXVII Korpusu. W grudniu 1917 roku podjął decyzję o odejściu z armii rosyjskiej.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, 7 grudnia 1918 roku, Józef Piłsudski powierzył mu funkcję komendanta Rezerwy Oficerskiej Wojska Polskiego. Już pięć dni później, z dniem 13 września 1918 roku, został oficjalnie przyjęty do Wojska Polskiego jako generał major piechoty, a jego zadania obejmowały pełnienie funkcji w Ministerstwie Spraw Wojskowych. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej, 5 stycznia 1919 roku, stanął na czele Grupy Podlaskiej, której celem była obrona linii Bugu.

W lutym 1919 roku udało mu się zdobyć twierdzę w Brześciu, co stanowiło znaczące osiągnięcie w działaniach wojskowych. W czerwcu 1919 roku został mianowany dowódcą 9 Dywizji Piechoty oraz Frontu Poleskiego, a w lipcu objął dowództwo nad Frontem Wołyńskim. W marcu 1920 roku był tymczasowym Naczelnym Wodzem, zastępując Józefa Piłsudskiego.

21 kwietnia 1920 roku zatwierdzono go w stopniu generała porucznika, a od końca maja do czerwca dowodził Frontem Ukraińskim. Do stycznia 1921 roku pozostawał w dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych, uczestnicząc w pertraktacjach rozejmowych w Mińsku oraz pełniąc funkcję pomocnika dowódcy Okręgu Generalnego Warszawa. W dniu 3 stycznia 1921 roku przeszedł w stan spoczynku jako generał porucznik.

26 października 1923 roku został zatwierdzony w stopniu generała dywizji przez prezydenta RP. Po zakończeniu kariery wojskowej osiedlił się w Warszawie, gdzie jako sekretarz YMCA angażował się w działalność społeczną na rzecz osób niewidomych. Listowski zmarł w Warszawie i znalazł swój ostatni spoczynek na Starych Powązkach (kwatera 4-6-25).

Był żonaty z Józefą z Łaniewskich i miał syna Anatola, który zasłynął jako wybitny gleboznawca.

Ordery i odznaczenia

Antoni Listowski został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które świadczą o jego męstwie oraz umiejętnościach dowódczych. Poniżej przedstawiamy wykaz najważniejszych orderów i odznaczeń przyznanych mu w trakcie jego służby.

• Krzyż Kawalerski Orderu Wojskowego Virtuti Militari – przyznany 10 lipca 1919 za sprawne dowodzenie oraz zdobycie Pińska 3 maja 1919, walki nad Styrem, Prypecią i Jasiołdą, a także zdobycie Łunińca,
• Złota szabla „Za dzielność” – odznaczenie przyznane 12 lipca 1915,
• Order św. Stanisława z Mieczami kl. 2 – otrzymany 6 sierpnia 1915,
• Order św. Anny kl. 2 – przyznany w 1907 roku,
• Order św. Stanisława kl. 2 – przyznany w 1905 roku,
• Order św. Włodzimierza z Mieczami kl. 3 – przyznany w styczniu 1915,
• Order św. Anny kl. 3 – nadany w 1902 roku,
• Order św. Stanisława kl. 3 – przyznany w 1901 roku,
• Order św. Włodzimierza z Mieczami i Kokardą kl. 4 – przyznany w styczniu 1915.

Każde z tych odznaczeń świadczy o wyjątkowych dokonaniach Listowskiego oraz jego zaangażowaniu w służbę wojskową.

---

Oceń: Antoni Listowski

---