Stanisław Antoni Orlewicz, urodzony 2 kwietnia 1887 roku w Warszawie, był pułkownikiem i lekarzem w Wojsku Polskim. Jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Katyniu, gdzie stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Stanisław Orlewicz przyszedł na świat 2 kwietnia 1887 roku w Warszawie, w rodzinie Antoniego oraz Władysławy z Konstantynowiczów (1861–1938). W 1913 roku, po zakończeniu studiów na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, uzyskał dyplom lekarski, co otworzyło mu drzwi do kariery medycznej. Jego aktywność w czasie I wojny światowej była znacząca, ponieważ pełnił wiele ról w strukturach wojskowych.
W toku wojny z bolszewikami, Orlewicz był odpowiedzialny za sanitarną obsługę 11 Dywizji Piechoty, co stanowiło ważne zadanie w obliczu trudności, jakie niosły działania wojenne. W roku 1920 brał udział w działaniach sanitarnych w Szefostwie Sanitarnym Dowództwa Okręgu Generalnego „Warszawa” w Warszawie, gdzie 6 sierpnia 1920 roku został awansowany na stopień majora Korpusu Lekarskiego, począwszy od 1 kwietnia 1920 roku, będąc częścią grupy oficerów z byłych Korpusów Wschodnich oraz byłej armii rosyjskiej.
Od roku 1921 Orlewicz pełnił służbę w Szefostwie Sanitarnym Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie, jako oficer nadetatowy przy 1 batalionie sanitarnym. Jego kariera była kontynuowana, gdy 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora, z datą starszeństwa na 1 czerwca 1919 oraz 105. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych. Rok 1923 przyniósł mu przeniesienie do Departamentu VIII Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, co znacząco wpłynęło na jego rozwój zawodowy.
W latach 1926–1928 studiował jako hospitant w Kursie Normalnym Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu nauki w 1928 roku, został przeniesiony do tejże uczelni, aby pełnić rolę wykładowcy. Jego awans na podpułkownika miał miejsce 18 lutego 1930 roku, z datą starszeństwa od 1 stycznia 1930 oraz 5. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych. Na stopień pułkownika awansował 1 stycznia 1936 roku, zdobywając 2. lokatę w korpusie oficerów zdrowia, co oddawało jego znaczenie w strukturze wojskowej. W 1939 roku był związany z Wyższą Szkołą Wojenną jako kierownik przedmiotu dotyczącego służby zdrowia.
Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, po inwazji ZSRR na Polskę, Orlewicz został wzięty do niewoli przez sowietów. Spędził czas w obozie w Kozielsku, gdzie jego los doświadczył tragicznych konsekwencji. Wiosną 1940 roku, został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu, a jego ciało zostało tam pochowane. Dopiero 28 lipca 2000 roku jego szczątki spoczęły na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.
Upamiętnienie
Na mocy postanowienia nr 112-48-07 Prezydenta RPLecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku, Stanisław Orlewicz został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady. Uroczystość ogłoszenia tego awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie ceremonii „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Również, w ramach akcji „Katyń… pamiętamy” / „Katyń… Ocalić od zapomnienia”, 28 kwietnia 2009 roku na skwerze przy ulicy Ignacego Daszyńskiego w Tuchowie zasadzono Dąb Pamięci, którego celem jest honorowanie postaci Stanisława Orlewicza.
Przypisy
- Katyńskie Dęby. tuchow.pl. [dostęp 09.12.2014 r.]
- Tuchów – Dęby Katyńskie. miejscapamiecinarodowej.pl. [dostęp 09.12.2014 r.]
- M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- Rybka i Stepan 2006, s. 449
- Rybka i Stepan 2006, s. 366
- Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 5 z 20.02.1930 r. s. 66.
- Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 14 z 05.11.1928 r. s. 358.
- Rocznik oficerski 1932, s. 323, 798.
- Rocznik oficerski 1923, s. 78, 1124, 1200.
- Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 31 z 18.08.1920 r. s. 751.
- M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 101 „za zasługi na polu organizacji i administracji służby zdrowia w wojsku”.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Aleksander Oborski | Stanisław Nilski-Łapiński | Marian Rytka | Mieczysław Borkowski (major) | Stefan Sznuk | Stefan Bałuk | Henryk Niezabitowski | Mieczysław Kluge | Zygmunt Roguski | Stanisława Alina Liniarska | Danuta Gałkowa | Antoni Listowski | Grażyna Zasacka | Kazimierz Wasiłowski | Kazimierz Wiśniewski (oficer) | Michał Światopełk-Mirski | Leszek Mroczkowski | Roman Szymański (generał) | Mieczysław Daab | Olgierd StołyhwoOceń: Stanisław Orlewicz