Parafia św. Katarzyny, zlokalizowana w stolicy Polski, jest rzymkokatolicką wspólnotą religijną, która należy do dekanatu ursynowskiego. Jej historia sięga epoki średniowiecza, ponieważ została erygowana w 1238 roku. Stanowi więc najstarszą z parafii, które funkcjonują obecnie w obrębie administracyjnych granic Warszawy.
Warto zaznaczyć, że parokialna tradycja w tym rejonie nie tylko podkreśla głębokie korzenie religijne, ale również istotne znaczenie kultu historycznego dla społeczności lokalnej.
Historia
Historia parafii św. Katarzyny jest głęboko osadzona w tradycji i dziedzictwie regionu. Już w 1065 roku na obszarze Służewa zlokalizowany był misjonarski ośrodek benedyktynów, co świadczy o długotrwałym wpływie religijnym tego miejsca. W 1238 roku parafia została ufundowana przez księcia Konrada mazowieckiego, a jej erygowanie miało miejsce przez biskupa poznańskiego Pawła z Bnina (Bnińskiego). Przez wiele wieków, aż do XVIII stulecia, kościół podlegał diecezji poznańskiej, a następnie został inkardynowany do diecezji warszawskiej.
O wielowiekowej tradycji tej parafii najlepiej świadczy fakt, że od 1245 roku aż do XVIII wieku kolatorami kościoła oraz parafii byli członkowie rodu Służewskich, posługujących się herbem Radwan. W późniejszym okresie majątek Służew stał się własnością właścicieli Wilanowa. Od czasów przed II wojną światową, kolatorami parafii byli kolejno Czartoryscy, Potoccy oraz Braniccy.
Niezwykle istotnym elementem działalności parafii była szkoła parafialna, która rozpoczęła swoją działalność najpóźniej w XVI wieku. Dodatkowo, do 1945 roku przy parafii istniał dom opieki, który oferował wsparcie dla starców oraz osób z niepełnosprawnościami ruchowymi, a także sierociniec. Jeszcze przed rozbiorami na terenie parafii funkcjonował mały szpitalik, który świadczył pomoc najuboższym.
Od czerwca 1985 roku, aż do 14 sierpnia 2013 roku, proboszczem parafii był ks. prałat Józef Maj, który w 1984 roku pełnił już funkcję wikariusza.
Osobny artykuł dotyczący tej cennej świątyni można znaleźć pod linkiem Kościół św. Katarzyny w Warszawie.
Dokumenty
W parafii św. Katarzyny w Warszawie zachowały się istotne dokumenty dotyczące stanu cywilnego, które można odnaleźć w Archiwum Państwowym w Warszawie. Część z tych akt, które zostały zdigitalizowane, jest dostępna online na stronie archiwum.
Dokumenty przed 1804 rokiem spisywane były w języku łacińskim. Z kolei od 1805 do 1868 roku, a także ponownie od 1915 roku, pisano po polsku. Interesującym jest fakt, że w wyniku represji carskich po powstaniu styczniowym, w latach 1868-1915 dokumenty były sporządzane w języku rosyjskim.
Oferowane akta zawierają również uproszczone tabele oraz tłumaczenia na język polski, które można znaleźć na różnych stronach poświęconych genealogii. Szczególnie warto zwrócić uwagę na takie serwisy jak Geneteka, będąca bazą Polskiego Towarzystwa Genealogicznego, oraz Katalog Ksiąg Metrykalnych, realizowany przez etat grupy projektpodlasie.
Cmentarze
Na terenie dawnej parafii, która obejmowała znacznie większy obszar niż dzisiejsza, z pięciu historycznych cmentarzy do naszych czasów przetrwały jedynie dwa. Oba te miejsca mają swoją unikalną historię oraz znaczenie dla lokalnej społeczności.
Obecnie można odwiedzić:
Przypisy
- Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej św. Katarzyny w Warszawie (Służew). szukajwarchiwach.pl. [dostęp 21.08.2020 r.]
- Akta stanu cywilnego gminy Służew. szukajwarchiwach.pl. [dostęp 21.08.2020 r.]
- Geneteka.Genealodzy.pl. genealodzy.pl. [dostęp 21.08.2020 r.]
- Katalog Ksiąg Metrykalnych [online], katalog.projektpodlasie.pl [dostęp 08.08.2020 r.]
- Grzegorz Kalwarczyk: Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji Warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”, 2015, s. 357. ISBN 978-83-7821-118-1.
- G. Kalwarczyk, Przewodnik po parafiach i kościołach Archidiecezji warszawskiej. Tom 2. Parafie warszawskie, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa, 2015, ISBN 978-83-7821-118-1, s. 364.
- Lech Królikowski: Ursynów wczoraj, dziś, jutro. Warszawa: 2014, s. 51.
- A. Sołtan-Lipska (redakcja i indeks osobowy), Służew i jego kościół, Parafia Rzymskokatolicka św. Katarzyny 02-768 Warszawa, ul. Fosa 17, Warszawa, 2013, ISBN 978-83-938420-0-1, s.743.
- Jubileusz 25-lecia posługi w parafii Św. Katarzyny ks. Józefa Romana Maja. Warszawa: Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", 2010, s. 11. ISBN 978-83-7232-905-9.
- Wiadomości Archidiecezjalne. [dostęp 04.09.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Parafia św. Klemensa Hofbauera w Warszawie | Parafia św. Stanisława Kostki w Warszawie | Parafia św. Tadeusza Apostoła w Warszawie | Parafia św. Wawrzyńca na Reducie Wolskiej w Warszawie | Parafia Świętego Krzyża w Warszawie | Parafia Świętej Rodziny w Warszawie (Ursus) | Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Warszawie | Parafia wojskowo-cywilna Matki Boskiej Ostrobramskiej w Warszawie | Stary kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Warszawie (Płudy) | Świątynia Sybilli w Warszawie | Parafia św. Grzegorza Wielkiego w Warszawie | Parafia św. Franciszka z Asyżu w Warszawie | Sanktuarium Matki Bożej Nauczycielki Młodzieży w Warszawie | Parafia Posłania Uczniów Pańskich w Warszawie | Kościół św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny i św. Jana od Krzyża w Warszawie | Zespół klasztorny kamedułów na Bielanach | Parafia Matki Bożej Saletyńskiej w Warszawie | Parafia Matki Boskiej Zwycięskiej w Warszawie | Parafia Chrystusa Króla w Warszawie | Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Józefa Oblubieńca w WarszawieOceń: Parafia św. Katarzyny w Warszawie