Antoni Łabęcki

---

Życiorys

Antoni Łabęcki, wybitna postać historyczna, pochodził z rodziny frankistów, gdzie jego ojcem był neofita Józef Bonawentura Łabęcki, a matką Anna z Piotrowskich. Zachowały się informacje, że Łabęccy mieli w sumie dwanaścioro potomstwa, jednak Antoni był ich jedynym synem. W wieku 10 lat rodzice postanowili wysłać go na naukę do konwiktu pijarów na Żoliborzu, gdzie zakończył edukację w 1789 roku. Już w młodzieńczych latach, mając zaledwie 15 lat, podjął pracę w kancelarii poselskiej Sejmu Czteroletniego, w tym okresie opublikował kilka drobnych tekstów w obronie wprowadzanych reform.

W latach poprzedzających II i III rozbiór Polski, Antoni był zaangażowany jako sekretarz księcia Józefa Lubomirskiego. Po przejęciu Warszawy przez Prusaków, Łabęcki otrzymał zadanie organizowania nowej administracji w pruskim landzie Prusy Południowe, co pozwoliło mu na dokładne zapoznanie się z pruskim prawodawstwem. Po ustąpieniu Prusaków oraz utworzeniu Księstwa Warszawskiego, minister sprawiedliwości Feliks Franciszek Łubieński powołał go do swojego ministerstwa, zlecając mu tłumaczenie Kodeksu Napoleona, w szczególności dotyczącego procedur cywilnych, które to dzieło ukazało się w czterech wydaniach.

W 1809 roku, pomimo braku formalnego wykształcenia prawniczego, Antoni Łabęcki został mianowany adwokatem przy Sądzie Kasacyjnym (Najwyższym) Księstwa Warszawskiego. Wówczas występował w obronie obywateli narodowości niemieckiej, których oskarżano o współpracę z wrogiem w czasie wojny roku 1809. W okresie Królestwa Kongresowego, aż do 1841 roku, Antoni kontynuował swoją działalność jako adwokat, a także zasiadał przez dwie kadencje w parlamencie jako deputowany.

W 1818 roku Łabęcki został nobilitowany, otrzymując herb Łabędziogrot. W jego życiu osobistym ważną rolę odgrywała żona Ewa Wołowska, która również pochodziła z rodziny frankistów, a razem mieli czworo dzieci. Wysoką pozycję w rodzinie zdobył najstarszy syn Hieronim, znany jako organizator i historyk górnictwa w Kongresówce.

Antoni Łabęcki spoczywa w katakumbach warszawskich Powązkach, w sektorze 36-6. Aleksander Kraushar w swojej książce o prawnikach stolicy, opisuje jego styl obrony w interesujący sposób: „przechylał się przez kratkę obrończą efektownie, niby szepcząc obniżał głos, lecz nagle, w miejscach, które uważał za stanowcze, wybuchał głosem silnym, tubalnym i uderzał pięścią o krawędź trybuny, tak że sędziowie, ukołysani chwilowo liryką wykładu, nerwowo poruszali się na krzesłach kurulnych. Widząc przechylającą się szalę zwycięstwa na stronę przeciwnika, usiłował przekonać sędziów o słuszności swej sprawy. Podnosił wówczas obie ręce do góry, zaciskał pięści, szamotał się całym korpusem, wyrzucając z piersi tony rozpaczliwe, wzywające sędziów do ratunku.”

---

Oceń: Antoni Łabęcki

---