Zbarż, znane niegdyś jako Zbarz lub Dzbarz, to historyczne miejsce, które obecnie funkcjonuje jako osiedle w obrębie dzielnicy Włochy w Warszawie.
Urok tej osady tkwi nie tylko w jej przeszłości, ale także w obecnym jej charakterze.
Położenie
Osiedle znajduje się w wschodniej części dzielnicy, a jego sąsiedztwo z innymi osiedlami jest interesującym aspektem lokalizacji. Osiedle graniczy z następującymi obszarami:
- Gorzkiewki, które mieszczą się w dzielnicy Włochy,
- Służewiec, przynależący do dzielnicy Mokotów,
- Okęcie, które także leży w obrębie Włoch,
- Raków, zlokalizowany w dzielnicy Włochy.
Na terenie osiedla można znaleźć fort Zbarż, który jest ważnym punktem historycznym, oraz malowniczy Staw Zbarski, który dodaje uroku temu miejscu.
Historia
Historia Zbarża sięga XIII wieku, kiedy to właściciele rycerscy związani z Gotardem Rakowskim założyli wieś. Zaledwie w stulecie później, w XV wieku, pojawiają się pierwsze wzmianki dotyczące tego obszaru jako własności szlacheckiej, przypisanej do rodziny Zbarskich.
W 1451 roku książe mazowiecki Bolesław IV nadał wsi status lokacji na prawie chełmińskim, co było znaczącym krokiem w kierunku formalnej organizacji tej osady. Po pewnym czasie, w 1528 roku, Zbarż zmienia właścicieli, stając się własnością rodu Babickich, co stanowi istotny element regionalnej chronologii.
Pod koniec XVI wieku, w 1580 roku, wioska była uznawana za szlachecką i znajdowała się na terenie powiatu warszawskiego, w ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego. Około 1628 roku Babiccy zdecydowali się na sprzedaż Zbarża wojewodzie inowrocławskiemu, Jakubowi Hieronimowi Rozdrażewskiemu, który był również właścicielem sąsiednich Gorzkiewek i Służewca.
W 1690 roku Jan Krzycki, kasztelanic poznański, dokonał kolejnej transakcji, sprzedając Służewiec oraz Zbarż, także znajdujący się w ziemi warszawskiej. Przeszłość Zbarża nie była jednak pozbawiona wyzwań – w 1886 roku władze carskie wznoszą Fort VII Zbarż na polach pomiędzy Gorzkiewkami a Zbarżem, co miało negatywny wpływ na rozwój lokalnej osady.
W międzyczasie, w 1938 roku, obszar Zbarża został przyłączony do Warszawy na terenach wschodnich, a następnie, w 1951 roku, włączono także tereny na zachód od tzw. linii radomskiej, co przyczyniło się do rozwoju administracyjnego i urbanistycznego tego regionu.
Przypisy
- Adam Boniecki, Artur Reiski: Herbarz polski. T. 13: Krzemieniowscy − Lasoccy. 1909. [dostęp 05.11.2021 r.]
- Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 261.
- jako część gminy Okęcie (Dz.U. z 1951 r. nr 27, poz. 199)
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Osiedle Batorego (Warszawa) | Międzylesie (Warszawa) | Henryków (Białołęka) | Osiedle Jazdów w Warszawie | Wiśniewo (Warszawa) | Kępa Zawadowska | Wolica (Warszawa) | Kolonia Lubeckiego | Błota (Warszawa) | Kolonia Praussa | Moczydło (Ursynów) | Osiedle SM Przy SGGW | Kombajn (Warszawa) | Osiedle SBM „Techniczna” | Osiedle Przyjaźń (Warszawa) | Nowy Służewiec | Wawrzyszew (Warszawa) | Marymont-Ruda | Zygmuntów (Warszawa) | Grabów (Warszawa)Oceń: Zbarż