Konrad Millak

---

Życiorys

Konrad Millak przyszedł na świat 15 stycznia 1886 roku w stolicy Polski, Warszawie, w rodzinie Ludwika oraz Augustyny z Kahtzów. W momencie jego narodzin, jego starszy brat Henryk Kazimierz pełnił rolę podpułkownika w Wojsku Polskim, a także lekarza. Po zakończeniu nauki w gimnazjum, w 1904 roku rozpoczął studia na Warszawskim Instytucie Weterynaryjnym. Niestety, już 28 października 1905 roku, z powodu zamknięcia uczelni, musiał wstrzymać swoje kształcenie, które kontynuował od 1907 do 1909 roku w Dorpacie. W tym okresie był związany z korporacją akademicką Lutyco-Venedya. Dyplom uzyskał w październiku 1909 roku.

Po zakończeniu studiów, 1 listopada 1910 roku, gubernator łomżyński powierzył mu funkcję powiatowego lekarza weterynarii w Ostrołęce. Następnie kierował inspektoratem w Kolnie. Dnia 30 lipca 1914 roku, został zmobilizowany do wojska rosyjskiego i wziął udział w kampaniach I wojny światowej. W marcu 1918 roku dołączył do I Korpusu Polskiego na Wschodzie jako starszy lekarz weterynarii, gdzie pełnił obowiązki w dowództwie Korpusu. Po rozbrojeniu Korpusu, w czerwcu 1918 roku powrócił do Warszawy, a od 1 sierpnia pracował jako zastępca powiatowego lekarza weterynarii w Węgrowie.

W stołecznej Warszawie otrzymał też przydział do Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie przez wiele lat pełnił rolę szefa wydziału w Sekcji Weterynaryjnej. Jego awans był systematyczny: w 1919 roku został majorem, w 1920 roku podpułkownikiem, a w 1924 roku pułkownikiem. W 1921 roku obronił doktorat w Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. 31 października 1927 roku Millak został przeniesiony z Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie, gdzie objął stanowisko naczelnym lekarza weterynarii. W obliczu II wojny światowej, we wrześniu 1939 roku, był szefem Służby Weterynaryjnej Ministerstwa Spraw Wojskowych.

Jego wkład w rozwój zawodu lekarza weterynarii oraz społecznej tożsamości jest trudny do przecenienia. W 1927 roku zainicjował powstanie Wydziału Weterynaryjnego Uniwersytetu Warszawskiego. Wraz z pułkownikiem lekarzem weterynarii Józefem Kulczyckim, udzielili oni pomocy klaczy Marszałka Józefa Piłsudskiego – Kasztance, przed jej śmiercią w dniu 23 listopada 1927 roku, a później zrealizował jej wypchanie. Oprócz służby wojskowej prowadził także działalność dydaktyczno-naukową.

Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku oraz kampanii wrześniowej, Millak został wzięty do niewoli przez Niemców i przetrzymywany w obozach jenieckich: Oflag VI E w Dorsten oraz Oflag VI B w Dössel, gdzie spisał wspomnienia dotyczące klaczy Kasztanka.

W 1946 roku wznowił wykłady z propedeutyki weterynaryjnej na Wydziale Weterynaryjnym UW. W 1948 roku zorganizował Katedrę Weterynarii Wojskowej. Po czteroletniej przerwie wrócił do dydaktyki, nauczając na nowo utworzonym Wydziale Weterynaryjnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Dla wielu studentów, 6 lutego 1960 roku wygłosił inspirującą przemowę, w której podkreślał, że: „Dziś weterynaria stoi na jednym poziomie z innymi dyscyplinami akademickimi, a zawód weterynaryjny ma równy głos w rodzinie zawodów akademickich…”. To zdanie podkreślało znaczenie nauki weterynaryjnej jako niezbędnej części kultury oraz obowiązek stałego postępu w poszukiwaniach prawdy. Millak był również autorem uchwały, dotyczącej utworzenia Ośrodka Historii Medycyny Weterynaryjnej w 1949 roku, a w 1959 roku, dzięki jego staraniom, zorganizowano Komisję Historii Weterynarii w ramach Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych.

Konrad Millak zmarł w Warszawie, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Bródnowskim, gdzie został pochowany 8 stycznia 1969 roku (kwatera 4C-6-10).

Ordery i odznaczenia

Konrad Millak jest osobą, która otrzymała wiele znaczących odznaczeń oraz orderów w uznaniu za swoje zasługi.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany dwukrotnie, w latach 1926 oraz 11 listopada 1934,
• Złoty Krzyż Zasługi, nadany 18 stycznia 1926,
• Medal Niepodległości, przyznany 16 marca 1937,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Medal za Warszawę 1939–1945,
• Medal Zwycięstwa i Wolności, wydany w 1945 roku,
• Medal Zwycięstwa, znany również jako „Médaille Interalliée”.

Wybrana bibliografia autorska

Oto wybrane prace autorstwa Konrada Millaka, które stanowią cenny wkład w dziedzinę weterynarii oraz historii nauki:

• Słownik polskich lekarzy weterynaryjnych,
• Propedeutyka weterynaryjna z uwzględnieniem historii i deontologii,
• Uczelnia Weterynaryjna w Warszawie 1840–1965,
• Polska historiografia weterynaryjna z bibliografią publikacji historycznych do 1965 roku włącznie,
• Żeromski na weterynarii w Warszawie 1886–1888,
• Walka o Wydział Weterynaryjny Uniwersytetu Warszawskiego i jej tło,
• Koń – przez pradzieje i dzieje, poprzez lądy,
• Wiadomości Weterynaryjne 1919–1939,
• Kwiaty dla Anny. Warszawa, Dorpat, Kresy 1886–1920 (wspomnienia).

---

Oceń: Konrad Millak

---