Zbigniew Grabowski (inżynier)


Zbigniew Jan Grabowski, ur. 8 marca 1930 w Warszawie, to postać, która odcisnęła swoje piętno na polskiej nauce i edukacji. Zmarł 28 lipca 2019 roku w tym samym mieście, które było świadkiem jego licznych osiągnięć. Był wybitnym geotechnikiem, profesorem oraz niekwestionowanym autorytetem w swojej dziedzinie. Jako nauczyciel akademicki pełnił zaszczytną rolę był rektorem Politechniki Warszawskiej, co świadczy o jego dużym wpływie na rozwój kształcenia inżynieryjnego w Polsce.

W swojej karierze politycznej Zbigniew Grabowski piastował stanowisko ministra-kierownika Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń w rządzie Mieczysława Rakowskiego. Jego działalność w strukturach partyjnych obejmowała również członkostwo w Egzekutywie Komitetu Związków PZPR na Politechnice Warszawskiej w latach 1965–1973, a także funkcję sekretarza KZ PZPR do stycznia 1971 roku. Po zmianach politycznych, został członkiem Egzekutywy Komitetu Warszawskiego PZPR od stycznia 1984 roku do października 1989 roku, co również świadczy o jego aktywnym udziale w przemianach społeczno-politycznych tego okresu.

Życiorys

Urodziny Zbigniewa Grabowskiego przypadają na okres po II wojnie światowej, kiedy to rozpoczął swoją edukację w Liceum im. Hugona Kołłątaja w Warszawie. Po ukończeniu liceum, w 1950 roku, zapisał się na studia na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Warszawskiej, gdzie wkrótce zaangażował się także w działalność polityczną, przynależąc do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Po uzyskaniu dyplomu w 1954 roku z zakresu budownictwa lądowego, ze szczególnym uwzględnieniem mechaniki gruntów i fundamentowania, Zbigniew Grabowski rozpoczął swoją pracę na Politechnice Warszawskiej w 1953 roku.

Przechodząc przez kolejne szczeble kariery naukowej, w 1956 roku uzyskał tytuł magistra inżyniera budownictwa przemysłowego, a następnie w 1964 roku obronił doktorat na Wydziale Inżynierii Sanitarnej i Wodnej, pod czujnym okiem profesora Zenona Wiłuna. W 1967 roku, po uzyskaniu habilitacji, awansował na stanowisko profesora nadzwyczajnego, by od 1975 roku pełnić funkcję profesora zwyczajnego.

Prowadził znaczącą działalność na Politechnice Warszawskiej, przejmując w 1970 roku kierownictwo utworzonego Instytutu Dróg i Mostów, który znalazł się w strukturze Wydziału Inżynierii Lądowej. Po kilku latach, w 1985 roku, objął stanowisko rektora uczelni, które sprawował do 1988 roku. W latach 1988-1989 działał jako minister-kierownik Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń w rządzie Mieczysława Rakowskiego. Zasiadał również w Radzie Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa, Wojciechu Jaruzelskim, z ramienia PZPR oraz brał aktywny udział w obchodach związanych z 40-leciem Kongresu Zjednoczeniowego PPR – PPS.

W sferze prywatnej Zbigniew Grabowski był wolnomularzem. Od 1990 roku był członkiem Wielkiego Wschodu Francji, a później Wielkiego Wschodu Polski. Swoją rolę w tej organizacji umocnił, obejmując w 1991 roku stanowisko Czcigodnego Mistrza warszawskiej loży „Nadzieja”. W 2016 roku był jednym z założycieli Wielkiego Wschodu Rzeczypospolitej Polskiej oraz jego Wielkim Mistrzem. Dodatkowo w jego działalności ważne miejsce zajmowała rola prezesa Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa.

Zbigniew Grabowski został wyróżniony licznymi odznaczeniami, takimi jak Krzyż Oficerski i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, a także Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi. Otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz inne branżowe i resortowe odznaczenia, co podkreśla jego znaczący wkład w rozwój inżynierii. Po zakończeniu aktywnej kariery, Zbigniew Grabowski został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera AII-9-11).

Stanowiska

Zbigniew Grabowski, wybitny inżynier, miał niezwykle bogaty przebieg kariery zawodowej, obejmujący różnorodne stanowiska na przestrzeni lat.

  • W 1953 roku rozpoczął pracę jako dydaktyk w Katedrze Mechaniki Gruntów i Fundamentowania na Wydziale Budownictwa Przemysłowego Politechniki Warszawskiej,
  • w latach 1953-1954 był inżynierem budowy na budowie Dworca Centralnego w Warszawie,
  • w latach 1956–1957 pełnił funkcję starszego projektanta w biurze Projektów Konstrukcji Stalowych Budownictwa,
  • w latach 1958-1961 był kierownikiem działu technicznego Politechniki Warszawskiej,
  • w latach 1961-1962 zasiadał na stanowisku dyrektora technicznego w administracji Politechniki Warszawskiej,
  • w latach 1960–1964 pracował jako starszy asystent w Katedrze Geotechniki na Wydziale Inżynierii Sanitarnej i Wodnej Politechniki Warszawskiej,
  • w latach 1964–1967 był adiunktem w Katedrze Geotechniki na tym samym wydziale,
  • w latach 1967–1970 sprawował funkcję docenta etatowego w Katedrze Geotechniki na tym wydziale,
  • w latach 1969-1975 pracował jako konsultant naukowy w zakresie geotechniki w Przedsiębiorstwie „Geoprojekt”,
  • w latach 1970–1986 był dyrektorem Instytutu Dróg i Mostów na Wydziale Inżynierii Lądowej,
  • w latach 1985-1988 pełnił funkcję Rektora Politechniki Warszawskiej,
  • w latach 1988-1989 został ministrem-kierownikiem Urzędu Postępu Naukowo-Technicznego i Wdrożeń,
  • w latach 1976-1991 zasiadał jako przewodniczący Rad Naukowych w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej,
  • w latach 1974-1991 przewodniczył w Instytucie Badawczym Dróg i Mostów,
  • w latach 1978-1990 prowadził prace w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Kolejnictwa,
  • w latach 1978-1985 był przewodniczącym w Centralnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Budownictwa Wodno-Inżynieryjnego „Hydrobudowa”,
  • w latach 1975-1986 pełnił rolę wiceprzewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Techniki Budowlanej,
  • od 1983 roku zasiadał na stanowisku przewodniczącego Rady Naukowo-Konsultacyjnej Metra Warszawskiego,
  • w latach 1984-1986 był przewodniczącym Sekcji Nauk Technicznych Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej,
  • a w latach 1978 – 2000 przewodniczył Polskiemu Komitetowi Wielkich Zapór.

Członkostwa

Zbigniew Grabowski był aktywnym członkiem wielu prestiżowych instytucji i organizacji naukowych, które odzwierciedlają jego zaangażowanie w dziedzinę inżynierii oraz chemii.

  • W okresie swojej kariery był członkiem Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa PRL, którym był Wojciech Jaruzelski,
  • w 1990 roku dołączył do Wielkiego Wschodu Francji,
  • aktywności w Polskim Towarzystwie Chemicznym,
  • uczestniczył jako członek w Faraday Society, która później przekształciła się w Royal Chemical Society,
  • od 1972 roku był związany z European Photochemistry Association,
  • w latach 1990-1992 pełnił funkcję w Komitecie Nauki i Postępu Technicznego,
  • od 1992 roku działał w Zespole ds. Wydawnictw Komitetu Badań Naukowych (KBN),
  • w latach 1973-1986 był członkiem Centralnej Komisji ds. Kadr Naukowych,
  • przyjął również członkostwo w Międzynarodowym Stowarzyszeniu Mechaniki Gruntów i Fundamentowania ISSMFE,
  • był częścią Międzynarodowej Komisji Wielkich Zapór ICOLD,
  • oraz członkiem Sekcji Mechaniki Gruntów, Fundamentowania i Skał oraz Sekcji Konstrukcji Hydrotechnicznych w Komitecie Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN.

Nagrody i wyróżnienia

W uznaniu za swoje osiągnięcia w dziedzinie nauki i edukacji, inżynier Zbigniew Grabowski został odznaczony licznymi nagrodami oraz wyróżnieniami. Poniżej znajdują się kluczowe honoraria, które świadczą o jego wzorowej pracy.

  • 1973, 1975, 1979 – Nagroda Sekretarza Naukowego PAN,
  • 1980 – Nagroda Marii Skłodowskiej-Curie,
  • 1990 – Medal Jędrzeja Śniadeckiego,
  • 1992 – Nagroda im. Alfreda Jurzykowskiego w dziedzinie chemii,
  • Doktor honoris causa na Uniwersytecie we Fryburgu,
  • Krzyż Komandorski (2000) Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej,
  • Srebrny i Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
  • Złota Odznaka Zasłużony dla Politechniki Warszawskiej,
  • Odznaka tytułu Zasłużony Nauczyciel PRL.

Działalność pozanaukowa

Zbigniew Grabowski jest osobą zaangażowaną w działalność społeczną, co stanowi ważny element jego życia zawodowego i osobistego.

  • od 1995 roku pełni funkcję wiceprezesa w Kapitule Orderu Uśmiechu,
  • od 1993 roku jest członkiem Krajowej Rady Nauki Związku Nauczycielstwa Polskiego,
  • od 1997 roku działa w Polskim Komitecie Normalizacyjnym.

Publikacje

Zbigniew Grabowski to wielki autorytet w dziedzinie inżynierii budowlanej, który przyczynił się do wielu istotnych publikacji. Poniżej przedstawiono niektóre z jego znaczących dzieł:

  • „Wybrane zagadnienia z mechaniki gruntów, fundamentowania i konstrukcji budowlanych”, Warszawa 1971 – współautor,
  • „Fundamentowanie”, Warszawa 1984, 1993 – współautor,
  • „Badania geotechniczne i ich zastosowanie w projektowaniu”, Warszawa 1995 – redaktor.

Oceń: Zbigniew Grabowski (inżynier)

Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:13