Władysław Ludwig

Wojsko i służby mundurowe

Władysław Ludwig, znany również pod pseudonimami Kamil oraz Czarna Pantera, to postać, której życie i działalność odzwierciedlają niezwykłe zaangażowanie społeczne oraz pełne oddanie ideom harcerskim. Urodził się 12 września 1902 roku w Warszawie, gdzie zdobył solidne podstawy wykształcenia prawniczego.

Przez całe swoje życie był silnie związany z harcerstwem. Jako instruktor harcerski wprowadzał innowacyjne metody nauczania i organizacji, co przyczyniło się do utworzenia kursów wigierskich, które miały na celu rozwój młodych harcerzy. Co więcej, był również współzałożycielem organizacji harcerskiej noszącej nazwę „Wigry”. Jego działalność harcerska pozostaje inspiracją dla wielu pokoleń.

Władysław Ludwig zapisał się w historii jako uczestnik powstania warszawskiego, walcząc w obronie stolicy w tragicznych latach II wojny światowej. Jego życie zakończyło się 29 września 1944 roku pod Jaktorowem, co tylko podkreśla nieustanne dążenie do wolności i prawdy.

Jako prawnik, miał także wpływ na rozwój prawa w Polsce, a jego dorobek pozostaje ważnym elementem wspólnej historii harcerstwa oraz walki o wolność naszego kraju.

Życiorys

W 1913 roku, w Zakopanem, Władysław Ludwig rozpoczął swoją harcerską przygodę, wstępując do drużyny pod wodzą Andrzeja Małkowskiego. Po przeprowadzce do stolicy, Warszawy, podjął działalność w 25. Warszawskiej Drużynie Harcerzy im. hetmana Stanisława Żółkiewskiego, znajdującej się przy Gimnazjum im. ks. Józefa Poniatowskiego. Tam zyskał miano drużynowego, a w niedługim czasie awansował na komendanta hufca.

Jako harcerz, Ludwig aktywnie brał udział w ważnych wydarzeniach, takich jak rozbrajanie Niemców w 1918 roku, którzy opuszczali Warszawę. Dwa lata później, w 1920 roku, zasilił szeregi ochotników podczas wojny polsko-bolszewickiej, w trakcie której odniósł kontuzję i zasłużył na stopień plutonowego. W 1924 roku uzyskał tytuł harcmistrza, a w latach 1928–1935 sprawował funkcję komendanta Chorągwi Warszawskiej Związku Harcerstwa Polskiego.

Ludwig był nie tylko organizatorem, ale także uczestnikiem licznych zlotów harcerskich. Jego obecność na zlotach, takich jak te w Siekierkach, w Danii w 1924 roku, w Poznaniu oraz Jamboree w Arrow Park w Anglii w 1929 roku, świadczyła o jego zaangażowaniu w ruch harcerski. Uczestniczył również w zlocie w Pradze w 1931 roku oraz w Gödöllő na Węgrzech w roku 1933.

Rok 1929 przyniósł mu powołanie do szkoły podchorążych rezerwy w Śremie, jednak ze względu na problemy zdrowotne, musiał zrezygnować po pięciu miesiącach nauki. W kolejnych latach rozpoczął studia na Uniwersytecie Warszawskim, a dyplom magistra praw uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po zakończeniu aplikacji sędziowskiej zdał egzamin sędziowski w 1934 roku, a następnie podjął pracę w Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych w 1938 roku.

W 1935 roku zawarł związek małżeński z Ireną Marcinkowską, członkinią 14. Warszawskiej Żeńskiej Drużyny Harcerskiej im. Królowej Jadwigi. Był również jednym z pomysłodawców kursów instruktorskich nad jeziorem Wigry, gdzie pełnił rolę instruktora i komendanta, a także twórcy charakterystycznego stylu kształcenia kadr harcerskich.

Jego znacząca rola jako kierownika Wydziału Obozów i Turystyki w Głównej Kwaterze Harcerzy nadawała mu silną pozycję w strukturach ZHP. W odpowiedzi na wezwania zorganizował przygotowania do jubileuszowego zlotu 25-lecia harcerstwa, gdzie pełnił funkcję zastępcy komendanta. Niesnaski z centralnymi władzami ZHP, szczególnie z przewodniczącym Michałem Grażyńskim, doprowadziły do jego zawieszenia w marcu 1936 roku, obarczając go fałszywymi oskarżeniami o nadużycia finansowe.

Pomimo kontrowersji, Ludwig zdołał wykazać celowość wydatków przed Naczelnym Sądem Harcerskim, jednak wskazanie na drobny błąd w kwotowaniu 2 złotych zagwarantowało mu roczny urlop karny. Po jego zakończeniu, w marcu 1938 roku, stał się członkiem Zarządu Okręgu Warszawskiego ZHP, mimo że wybór ten nie zyskał akceptacji naczelnictwa.

Jego spory z ówczesnym Naczelnikiem Harcerzy Zbigniewem Trylskim doprowadziły do wykluczenia wielu warszawskich harcmistrzów z ZHP tuż przed wybuchem II wojny światowej w maju 1939 roku. Po wybuchu wojny, Ludwig nie został zmobilizowany i próbował znaleźć drogę do wojska na Wołyniu. Po powrocie do Warszawy poległ 30 października na czoło swojego batalionu „Wigry”, wspierając utworzenie harcersko-wojskowej organizacji z ocalałymi instruktorami.

W latach 1940-1941 przewodził wywiadowi w „Wigrach” działającym dla Tajnej Organizacji Wojskowej (TOW). Aktywnie uczestniczył w organizacji Wawer na Mokotowie. Kiedy „Wigry” przeszły pod skrzydła Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, Ludwig stał na czołowej linii, zajmując się bezpieczeństwem i wywiadem wewnętrznym.

W 1943 roku, za swój wkład w organizowanie podziemnego wojska, został awansowany do stopnia porucznika. Po nawiązaniu współpracy z „Szarymi Szeregami” oraz objęciu przewodnictwa Komisji Wydawniczej Centrum Wyszkolenia Wojskowego, konflikt z przedwojennymi władzami harcerskimi został całkowicie zażegnany.

W czasie Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia 1944 roku, biegnąc na koncentrację batalionu „Wigry”, pełnił rolę I zastępcy dowódcy batalionu, odgrywając kluczową rolę w obronie Starego Miasta. Jego zaangażowanie w walki na ulicach Warszawy, w tym pod cmentarzem ewangelickim na ulicy Młynarskiej oraz obronie Pałacu Mostowskich, zaowocowało ciężkim zranieniem, z którego cudem uszedł z życiem.

Choć podjął próbę zdobycia broni i amunicji poprzez kanały, ze względu na trudności z powrotem do jednostki musiał kontynuować walkę z oddziałem leśnym z pułku Palmiry-Młociny. Niestety, Władysław Ludwig zginął 29 września 1944 roku w bitwie pod Jaktorowem, rozpraszając siły swojego pułku w defensywie na Górzy Świętokrzyskie.

Ostatecznie spoczął na cmentarzu żołnierzy AK z Grupy Kampinos w Budach Zosinych k. Jaktorowa. Po ekshumacji, ciało przeniesiono 14 listopada 1945 roku do grobu rodzinnego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie spoczywa na kwaterze 23-1-1,2.

Przypisy

  1. Władysław Ludwig. [w:] Powstańcze Biogramy [on-line]. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 05.08.2019 r.]
  2. Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER LUDWIG, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 08.12.2020 r.]
  3. Władysław Ludwig (nekrolog). „Życie Warszawy”. 11.11.1945 r. Warszawa. [dostęp 31.07.2019 r.]
  4. Budy Zosine – cmentarz wojenny żołnierzy Armii Krajowej grupy Kampinos. groby.radaopwim.gov.pl. [dostęp 15.10.2014 r.]
  5. Marian Miszczuk. Jan Rossman ps. „Wacek” (cz. 2). „Skaut”. 22.02.2006 r. [dostęp 16.04.2016 r.]
  6. Arkadiusz Awin. Wielcy nieobecni - hm. Władysław Ludwig. „Na Tropie”. lato, 1997 r. Przedruk: Arkadiusz Awin. „Na tropie. Magazyn internetowy harcerzy starszych i wędrowników”. 8, 2002 r.
  7. Robert Bielecki: Batalion Harcerski »Wigry«. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo »Historia«, 1991 r. ISBN 83-900250-0-0.

Oceń: Władysław Ludwig

★★★★★
Średnia ocena:5 Liczba ocen:13