Władysław Horyd

Wojsko i służby mundurowe

Władysław Jan Horyd, znany również pod pseudonimem „Przerwic”, to postać, która wpisuje się w historię Polski jako kapitan piechoty Wojska Polskiego oraz aktywny działacz na rzecz niepodległości.

Urodził się 8 marca 1892 roku w Warszawie, a swoje życie zakończył 4 kwietnia 1937 roku w Otwocku. Jego zaangażowanie w działania na rzecz wolności narodowej uczyniło go ważnym elementem w ruchu niepodległościowym, który kształtował tożsamość Polski w trudnych czasach.

Życiorys

Władysław Horyd przyszedł na świat 8 marca 1892 roku w Warszawie, w rodzinie Leona, który zmarł w 1929 roku, oraz Filipiny z domu Karl. Był starszym bratem Zygmunta (1896–1939), który pełnił obowiązki komandora podporucznika inżyniera, a także kawalera Virtuti Militari, oraz Stanisławy, znanej pod pseudonimem „Myszka” (1894–1975), zamężnej z Edwardem Dryllem, która otrzymała Medal Niepodległości.

Ukończył on edukację w szkole średniej, a następnie podjął studia politechniczne w Towarzystwie Kursów Naukowych w Warszawie, gdzie zrealizował cztery semestry. Dnia 29 października 1914 roku, wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, a w 1915 roku został przydzielony do Batalionu Warszawskiego POW. Wkrótce potem, został jednak odkomenderowany do różnych prac związanych z POW. Po ukończeniu szkoły podoficerskiej oraz oficerskiej, objął szereg istotnych stanowisk w Warszawie. Wkrótce potem, pełnił funkcję komendanta Okręgu POW w Pułtusku.

W dniu 15 stycznia 1917 roku, Władysław Horyd otrzymał stopień podchorążego POW. Od 1 września 1917 roku pełnił rolę komendanta III Okręgu POW w Siedlcach. Niestety, jego działalność została przerwana, gdy Niemcy aresztowali go i osadzili w więzieniu w Siedlcach od 2 sierpnia do 1 listopada 1918 roku. Po uwolnieniu, powrócił na swoje poprzednie stanowisko, a następnie zaangażował się w mobilizację oraz organizację Siedleckiego Okręgowego Pułku Piechoty, przekształconego później w 22 Pułk Piechoty, w którym to pełnił rolę adiutanta.

Dnia 3 stycznia 1919 roku, jako oficer POW, został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 2 grudnia 1918 roku i mianowany podporucznikiem w piechocie. 8 czerwca tegoż roku, trafił do Dowództwa Okręgu Generalnego Warszawa na stanowisko referenta Oddziału I, a 15 października 1919 roku został przeniesiony do Baonu Zapasowego 13 pp, gdzie pełnił rolę dowódcy plutonu. Dnia 12 grudnia 1919 roku, objął stanowisko szefa oddziału informacyjnego 9 Dywizji Piechoty. W dniu 3 maja 1922 roku, został zweryfikowany w randze porucznika, uzyskując 1182. lokatę w korpusie oficerów piechoty, a jego starszeństwo datowano na 1 czerwca 1919 roku.

Od 15 października 1920 roku Władysław Horyd był poddawany leczeniu w szpitalu w Zakopanem, a 1 czerwca 1921 roku powrócił do służby w Dowództwie 9 Dywizji Piechoty, z 22 pp jako jednostką macierzystą. Po pewnym czasie wrócił znów do swojego pułku w Siedlcach, a w grudniu 1923 roku został przydzielony z 22 pp do Powiatowej Komendy Uzupełnień Siedlce jako oficer instrukcyjny. W marcu 1926 roku, po likwidacji tego stanowiska, powrócił do macierzystego pułku.

W dniu 3 maja 1926 roku, Władysław Horyd został mianowany kapitanem, ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku oraz 159. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 16 września 1926 roku objął stanowisko referenta w Oddziale II Sztabu Generalnego. 9 listopada 1931 roku został przeniesiony do dyspozycji szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych. W grudniu tego samego roku ogłoszono jego przeniesienie do Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie, gdzie pełnił funkcję kierownika referatu. Od 1 lipca 1936 roku piastował to samo stanowisko. 31 marca 1937 roku przeszedł w stan spoczynku. Do końca swojego życia prowadził prace nad historią POW oraz 22 pp, jednak głównego dzieła o POW nie był w stanie ukończyć, a jego rękopis pozostał w Wojskowym Biurze Historycznym.

Władysław Horyd zmarł 4 kwietnia 1937 roku w Otwocku, „po długiej i ciężkiej chorobie”. Trzy dni później, jego ciało spoczęło w rodzinnym grobie na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych odznaczeń, które otrzymał Władysław Horyd, szczególne miejsce zajmują następujące medale i krzyże, które podkreślają jego wkład w działania na rzecz Polski:

  • Krzyż Niepodległości – przyznany 20 stycznia 1931 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
  • Krzyż Walecznych – odznaczony czterokrotnie, z czego pierwsze trzy przyznane za służbę w Polskiej Organizacji Wojskowej (POW),
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Przypisy

  1. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 17.02.2022 r.]
  2. a b c d e f g h i j Tuliński 2020, s. 174.
  3. Ś.p. kpt. Władysław Horyd. „Polska Zbrojna”. 94, s. 3, 06.04.1937 r. Warszawa.
  4. Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 94, s. 4, 06.04.1937 r. Warszawa.
  5. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 5 z 18.01.1919 r., poz. 201.
  6. Lista starszeństwa 1922, s. 91.
  7. Spis oficerów 1921, s. 88.
  8. Rocznik Oficerski 1923, s. 188, 431.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 76 z 12.12.1923 r., s. 712.
  10. Rocznik Oficerski 1924, s. 177, 375, 1347.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 11.03.1926 r. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 4.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 18 z 03.05.1926 r., s. 129.
  13. Rocznik Oficerski 1928, s. 138, 217.
  14. Rocznik Oficerski 1932, s. 59, 435.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 09.12.1932 r., s. 415.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 11.11.1937 r., s. 58.
  17. M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 19.03.1931 r., s. 64.
  19. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 08.07.1922 r., s. 484.
  20. Tuliński 2020, s. 174, wg autora miało to miejsce 29.11.1914 r.
  21. Tuliński 2020, s. 174, wg autora więziony do 11.11.1918 r.
  22. Tuliński 2020, s. 174, wg autora pełnił funkcję adiutanta Dowództwa Okręgu Wojskowego Siedlce.
  23. Kowalczewski 1930, s. 5.
  24. Kowalczewski 1930, s. 7.

Oceń: Władysław Horyd

★★★★★
Średnia ocena:4.76 Liczba ocen:13