Bronisław Mansperl, znany także pod pseudonimem Chaber, to postać o znaczącym dorobku w historii Polski. Urodził się 13 marca 1891 roku w Warszawie, a jego życie zakończyło się tragicznie 26 października 1915 roku w okolicach Kuklów na Wołyniu.
Był on porucznikiem w Legionach Polskich oraz aktywnym działaczem w ruchu niepodległościowym, co wyróżniało go spośród wielu innych. Warto zaznaczyć, że był pochodzenia żydowskiego, co czyni jego osiągnięcia jeszcze bardziej znaczącymi w kontekście historii Polski.
Wśród jego zasług znajduje się odznaczenie Orderem Virtuti Militari, które otrzymał za odwagę i męstwo na polu walki. W czasie swojego życia kształcił się na kierunku medycyny, co pokazuje jego wszechstronność i zaangażowanie w różne dziedziny związane z służbą dla kraju.
Życiorys
Bronisław Mansperl przyszedł na świat 13 marca 1891 roku w Warszawie, w rodzinie Władysława oraz Rozalii z Majerczaków. W 1905 roku aktywnie uczestniczył w strajku szkolnym, co było oznaką jego zaangażowania społecznego. W 1908 roku zdał egzamin dojrzałości w warszawskiej prywatnej szkole Wróblewskiego. Krótko później, podjął decyzję o studiach medycznych na prestiżowej paryskiej Sorbonie.
W Paryżu, przez pewien czas, stał na czołowej pozycji w Związku Strzeleckim, co pokazywało jego silne związki z ruchem niepodległościowym. Od sierpnia 1914 roku jego wojskowa kariera zyskała na znaczeniu, gdyż służył w 2 plutonie 1 Kompanii Kadrowej. Jego determinacja i umiejętności przywódcze sprawiły, że niedługo potem objął dowództwo nad III plutonem 1 kompanii III batalionu 1 pułku piechoty Legionów. Po tragicznej śmierci porucznika Mieczysława Brodowskiego 22 maja 1915 roku, Bronisław przejął dowodzenie 1 kompanią III batalionu.
W czasie swojego żołnierskiego szlaku brał udział w wielu zaciętych bitwach, a swoją odwagę potwierdził w walkach przeciwko wojskom rosyjskim, gdzie zginął w stopniu porucznika I Brygady Legionów podczas bitwy pod Kuklami na Wołyniu.
Jego życie zakończyło się tragicznie 14 lutego 1916 roku. Spoczął w alei głównej cmentarza żydowskiego w Warszawie, przy ulicy Okopowej, w kwaterze 31. Pamięć o jego osobie przetrwała dzięki wspomnieniom napisanym przez Juliusza Kaden-Bandrowskiego, a jego portret w formie miniatury stworzył renomowany artysta Artur Szyk.
Ordery i odznaczenia
Bronisław Mansperl był uhonorowany wieloma odznaczeniami, których znaczenie jest niezmiernie istotne dla zrozumienia jego wkładu w historię. Jego osiągnięcia zostały dostrzeżone i nagrodzone w sposób szczególny, co zresztą odzwierciedlają poniższe odznaczenia.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7175 – otrzymany pośmiertnie 17 maja 1922 roku,
- Krzyż Niepodległości – przyznany pośmiertnie 19 grudnia 1930 roku, w uznaniu za „pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Odznaka Pamiątkowa „Pierwszej Kadrowej” – także nadana pośmiertnie.
Przypisy
- PAC, Henryk Wereszycki „przewraca się w grobie”… [online], Niezależna Gazeta Obywatelska, 30.01.2018 r. [dostęp 01.03.2023 r.]
- MarekM. Gałęzowski MarekM., Żydzi w Legionach [online], Uważam Rze Historia, 10.07.2018 r. [dostęp 01.03.2023 r.], aktualizacja 22.02.2023 r.
- Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003 r.
- Grób Bronisława Mansperla w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- Pogrzeby legionistów w Warszawie, „Czas”, 21.02.1916 r.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 1 z 04.01.1923 r.
- M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.
- 6 sierpień: 1914 - 1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legionistów Polskich, 1934 r.
- Żołnierze Niepodległości
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Antoni Głowacki | Witold Buchowski | Jerzy Żurawski | Władysław Ludwig | Andrzej Jeziorski | Jan Kosek | Kajetan Stuart | Bogdan Celiński | Michał Prozwicki | Wacław Vorbrodt-Brotowski | Bronisław Maksymilian Majewski | Zbigniew Radłowski | Bogdan Bartnikowski | Władysław Kwazebart | Stanisława Olędzka | Jan Andrzej Wiśniewski | Władysław Kociatkiewicz | Kazimierz Zienkiewicz (powstaniec styczniowy) | Stanisław Latour (żołnierz) | Władimir AgapiejewOceń: Bronisław Mansperl