Stanisław Krawczyk, który przyszedł na świat 8 kwietnia 1890 roku w Warszawie, był nie tylko pułkownikiem administracji Wojska Polskiego, ale także uznawanym doktorem filozofii. Jego życie zakończyło się tragicznie w wiośnie 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej.
Wkład w historię i losy Wojska Polskiego oraz nauki filozoficznej pozostaje nieoceniony, a jego pamiątka trwa w pamięci tych, którzy znają historię tych trudnych czasów.
Życiorys
Urodził się jako syn Feliksa oraz Anny z Krakowskich. Edukację rozpoczął w gimnazjum W. Górskiego w Warszawie, a następnie kontynuował na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie ukończył wydział filozofii. W trakcie studiów zgłębiał również prawo i administrację na tym samym uniwersytecie oraz uczęszczał do Szkoły Nauk Politycznych w Krakowie. Dodatkowo, kształcił się na wydziale humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego.
Przed wybuchem I wojny światowej był aktywnym członkiem Organizacji Młodzieży Filareckiej „Promień” oraz Związku Strzeleckiego. W dniu 6 sierpnia 1914 roku dał początek swojej militarnej karierze, wstępując do II Baonu I Brygady Legionów Polskich. Od 4 października 1915 roku służył w 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich, a po zakończeniu działań wojennych dołączył do Polskiej Organizacji Wojskowej w Krakowie.
Od listopada 1918 roku zaczyna swoją służbę w Wojsku Polskim, a w 1919 roku brał aktywny udział w obronie Lwowa. Pełnił funkcje w Departamencie Naukowo-Szkolnym Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz Oddziale III Naukowo-Szkolnym Sztabu MSWojsk. Po pewnym czasie został przeniesiony do Oddziału III Sztabu Generalnego, gdzie pełnił rolę kierownika referatu oraz szefa wydziału.
Na stopień majora został awansowany 3 maja 1922 roku, z datą starszeństwa od 1 czerwca 1919, zajmując 14. lokatę w korpusie oficerów administracyjnych w dziale naukowo-oświatowym. Z początkiem sierpnia 1927 roku do listopada 1928 roku był szefem Wydziału Szkolnictwa Wojskowego w Biurze Ogólno Organizacyjnym MSWojsk. Na stopień podpułkownika awansował 23 stycznia 1928 roku, z datą starszeństwa od 1 stycznia 1928 roku oraz 2. lokatą w korpusie oficerów administracyjnych.
W sierpniu 1929 roku, przeszedł do Biura Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych jako zastępca szefa. Od 1929 do września 1939 roku pełnił rolę szefa tego Biura. W marcu 1934 roku przeniesiono go z korpusu oficerów administracji do korpusu oficerów piechoty, zachowując dotychczasowe stanowisko. Jego awans na pułkownika nastąpił 19 marca 1939 roku, z datą starszeństwa wypadającą na ten sam dzień.
W dniu 17 lutego 1931 roku poślubił Helenę Kazimierę Kozłowską. W trakcie kampanii wrześniowej 1939 roku, gdy Polska została zaatakowana przez ZSRR, dostał się do sowieckiej niewoli. Spędził czas w obozie w Starobielsku, a wiosną 1940 roku stał się ofiarą zbrodni NKWD w Charkowie, gdzie pochowano go w Piatichatkach, które obecnie jest miejscem pamięci – Cmentarzem Ofiar Totalitaryzmu.
Postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 5 października 2007 roku, pośmiertnie awansowano go do stopnia generała brygady. Natomiast formalne ogłoszenie tego awansu miało miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas uroczystości pod hasłem „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
W trakcie swojej służby Stanisław Krawczyk otrzymał szereg odznaczeń i medalów, które świadczą o jego zaangażowaniu oraz odwadze.
- Krzyż Niepodległości, przyznany 24 października 1931,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi, nadany 2 marca 1925,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę.
Przypisy
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 30.08.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 09.01.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
- M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1925 r. nr 62, poz. 234 „za zasługi, położone dla armji Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie opieki nad żołnierzem i nad inwalidami”.
- W ewidencji wojskowej figurował, jako Stanisław III Krawczyk, w celu odróżnienia od innych oficerów WP noszących to samo imię i nazwisko.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 15 z 23 sierpnia 1929, s. 303.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 7 z 12 marca 1934, s. 85.
- Rybka i Stepan 2006, s. 948.
- Rybka i Stepan 2006, s. 286.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 262.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 10, 1278.
- Rocznik Oficerski 1923, s. 10, 1411.
- Lista starszeństwa 1922, s. 367.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 821.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 391, 901.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 158. [dostęp 04.08.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Leszek Krzemień | Sławomir Żakowski (generał) | Leon Wrzosek | Roman Starzyński | Franciszek Sapieha (1772–1829) | Stefan Inis | Tadeusz Śmigielski | Jan Stamieszkin | Roman Borzęcki | Stanisław Szablewski | Kazimierz Cetnarowicz | Marian Mostowiec | Michał Sikorski (podpułkownik) | Zbigniew Madaliński | Michał Heydenreich | Albin Skroczyński | Leon Grot | Władysław Nawrocki (major) | Edward Kalinowski | Bogusław MierzwaOceń: Stanisław Krawczyk (pułkownik)