Michał Heydenreich

---

Życiorys

Pochodzenie Michała Heydenreicha jest dość interesujące, gdyż originował z Warszawy, będąc synem spolonizowanego Niemca oraz Francuzki. Jego edukacja obejmowała Mikołajową Akademię Sztabu Generalnego w Sankt Petersburgu, co utorowało mu drogę do kariery militarnej. W roku 1862, jako podpułkownik, przystąpił do sztabu 2 Dywizji Kawalerii, która stacjonowała w obszarze tzw. Kongresówki.

Był aktywnym uczestnikiem konspiracyjnego Koła Oficerów Polskich, które zostało założone przez Zygmunta Sierakowskiego w Sankt Petersburgu. Jako członek Wydziału Wojny Komitetu Centralnego Narodowego, odegrał istotną rolę w organizacji sił powstańczych. W obliczu wybuchu powstania w 1863 roku, latem tego samego roku, objął funkcję naczelnika wojennego dla województw podlaskiego i lubelskiego. Skutecznie scalając mniejsze grupy powstańcze pod swoim dowództwem, wywarł znaczący wpływ na przebieg działań zbrojnych.

Jego oddział, pomimo przegranej w bitwie pod Kaniwolą, odniósł sukces w drugiej bitwie pod Chruśliną oraz zaskoczył wroga atakiem na rosyjski konwój poczty pieniężnej w bitwie pod Żyrzynem. Pokonując 550 żołnierzy oraz dwa działa, zdobył 200 000 rubli, co stanowiło największe osiągnięcie Polaków w tym powstaniu. Na mocy rozkazu dziennego nr 11 z 22 sierpnia 1863 roku, Heydenreich został awansowany na generała.

Jednakże 24 sierpnia, jego siły poniosły klęskę w bitwie pod Fajsławicami, co skłoniło go do wycofania się do Galicji. Próbował zorganizować zgrupowanie, które mogłoby przedostać się z Galicji do Krajów Lubelszczyzny, jednak 1 listopada, na skutek rozpadu oddziałów pod Poryckiem, musiał zaniechać tej operacji. Z niewielką grupą wsparcia udał się do lubelskiego, gdzie zdołał zgromadzić rozproszone siły, jednak 25 grudnia poniosły one klęskę w bitwie pod Kockiem.

Podczas reorganizacji wojsk powstańczych, Traugutt zaplanował, że Heydenreich mógłby objąć dowództwo I korpusu, aczkolwiek z powodu niepowodzeń powstania, nie doszło do tej nominacji. Jego kolejne losy prowadziły go do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie brał udział w wojnie francusko-pruskiej w latach 1870–1871. W 1872 roku został zainicjowany w paryskiej loży masońskiej, co była niespotykaną sytuacją jak na tamte czasy.

Ostatecznie osiedlił się we Lwowie, gdzie prowadził warsztat rzemieślniczy. Tam właśnie zmarł i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim. W 1933 roku, prezydent RP Ignacy Mościcki przyznał zmarłym powstańcom z 1863 roku Krzyż Niepodległości z Mieczami, co było hołdem za ich poświęcenie i walkę o wolność.

---

Oceń: Michał Heydenreich

---