Stanisław Szablewski


Stanisław Michał Szablewski to postać, która zapisała się na kartach polskiej historii jako kapitan administracji taborów Wojska Polskiego. Urodził się 8 maja 1897 roku w Warszawie, gdzie spędził swoje młodzieńcze lata, kształtującymi się w atmosferze patriotyzmu oraz miłości do ojczyzny.

W ciągu swojej wojskowej kariery, Szablewski odznaczył się nie tylko zdolnościami administracyjnymi, ale także odwagą, za co został uhonorowany Orderem Virtuti Militari. To wyróżnienie, które przyznawane jest za wybitne zasługi bojowe, podkreśla jego męstwo oraz oddanie sprawie narodowej.

Niestety, jego życie tragicznie zakończyło się w kwietniu 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z ofiar zbrodni katyńskiej. To dramatyczne wydarzenie do dziś budzi przykre wspomnienia i pozostaje bolesnym tematem w historii Polski.

Życiorys

Stanisław Szablewski był synem Adama oraz Michaliny z rodu Tryfanów. Po ukończeniu gimnazjum kontynuował swoją edukację w Szkole Handlowej w Kaliszu.

Podczas I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich w 1916 roku, gdzie służył w 6 pułku piechoty. Po rozwiązaniu Legionów był internowany w Szczypiornie oraz Łomży. Następnie, jego kariera wojskowa kontynuowała się w Polskim Korpusie Posiłkowym.

W 1918 roku związał się z Wojskiem Polskim, gdzie został przydzielony do 29 pułku piechoty. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, w czasie której zyskał uznanie za swoje męstwo, co zaowocowało odznaczeniem Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.

Po zakończeniu wojny przeszedł do rezerwy, jednak w 1921 roku znów został powołany do wojska, służąc tym razem w 29 pułku Strzelców Kaniowskich. Ukończył także Oficerską Szkołę dla Podoficerów, która miała miejsce w Bydgoszczy.

26 sierpnia 1926 roku, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, mianował go podporucznikiem. Posiadając starszeństwo datowane na 31 sierpnia 1924 roku oraz lokatę 14 w korpusie oficerów piechoty, został wcielony do 6 pułku piechoty Legionów w Wilnie. Już 1 września 1926 roku awansował na porucznika.

W jego dalszej karierze wojskowej zauważalne są przeniesienia, między innymi do 15 pułku piechoty, a także do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie w marcu 1931 roku służył w Brygadzie KOP „Wilno” i batalionie KOP „Kopyczyńce”. W latach 1935-1938 był oficerem 58 pułku piechoty.

Mianowanie na stopień kapitana miało miejsce 19 marca 1937 roku, a jego lokata w korpusie oficerów piechoty wynosiła 138. W 1938 roku nastąpiła zmiana w korpusie, gdzie trafił do oficerów taborowych, a w kolejny roku do korpusu administracji. W 1939 roku był już kierownikiem II referatu uzupełnień w Komendzie Rejonu Uzupełnień w Miechowie.

W wyniku agresji ZSRR na Polskę, w okolicznościach nieznanych do dziś, trafił do niewoli sowieckiej i został osadzony w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku, tragicznie zakończył swoje życie, padając ofiarą mordu dokonanego przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie. Jego zwłoki spoczęły w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, na terenie OBH, gdzie od 17 czerwca 2000 roku znajduje się Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu.

Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod numerem 3751. Dnia 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło pośmiertnie mianował go na stopień majora. Oficjalny awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w Warszawie podczas uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

W uznaniu za wyjątkową odwagę i poświęcenie, Stanisław Szablewski został uhonorowany licznymi odznaczeniami.

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5200 z 1922 roku,
  • Krzyż Niepodległości, przyznany 13 kwietnia 1931 roku,
  • Krzyż Walecznych, który otrzymał aż cztery razy,
  • Srebrny Krzyż Zasługi z 1938 roku,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Przypisy

  1. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 59 [dostęp 14.10.2024 r.]
  2. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
  3. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  4. Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
  5. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
  6. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  7. Rybka i Stepan 2006, s. 308.
  8. Rybka i Stepan 2006, s. 853.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 39.
  10. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  11. Rocznik Oficerski 1932, s. 107, tu tylko nadanie po raz pierwszy.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 121.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 97 z 25 września 1924 roku, s. 540.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 87 z 29 sierpnia 1924 roku, s. 495.
  15. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  16. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 527.
  17. Rocznik Oficerski 1932, s. 107, 910.
  18. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 39 „za zasługi w służbie wojskowej”.

Oceń: Stanisław Szablewski

Średnia ocena:4.81 Liczba ocen:6