Ludwika Wawrzyńska

---

Życiorys

Urodziła się jako Ludwika Koralewska, a swoje dzieciństwo spędziła w malowniczym regionie Kujaw. Po zakończeniu edukacji podstawowej, maturę zdobyła w Toruniu. Następnie rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim, jednak z powodu trudności finansowych zmuszona była je przerwać.

W tym czasie pracowała w składach aptecznych, co pozwalało jej na wsparcie finansowe rodziny. Jej życie osobiste zmieniło się, gdy zawarła związek małżeński ze Stanisławem Wawrzyńskim (1905–1978), który był żołnierzem Armii Krajowej i doświadczył uwięzienia na Pawiaku. Po zakończeniu II wojny światowej, Ludwika szybko podjęła kroki, by uzupełnić swoje wykształcenie pedagogiczne, zapisując się do liceum pedagogicznego.

W czasie wojny angażowała się w edukację młodzieży, prowadząc tajne komplety, co było niezwykle odważnym działaniem w obliczu okupacji. Po 1947 roku, rozpoczęła pracę jako nauczycielka nauczania początkowego w szkołach podstawowych. Niestety, w ostatnim roku pracy, z powodu problemów zdrowotnych związanych z głosem, musiała zrezygnować z nauczania i zajęła stanowisko w świetlicy szkolnej.

Ostatnim miejscem jej zatrudnienia była szkoła ogólnokształcąca TPD nr 10 w Warszawie, usytuowana przy ul. Młynarskiej nr 2. Jej życie było świadectwem determinacji w dążeniu do nauczania oraz zaangażowania w losy innych w trudnych czasach.

Pożar przy ulicy Włościańskiej

8 lutego 1955 roku, w baraku hotelowym „Metrobudowy” przy ul. Włościańskiej 52 w Warszawie, miała miejsce tragiczna w skutkach sytuacja, podczas której wybuchł pożar. W momencie, gdy Ludwika Wawrzyńska szykowała się do pracy, usłyszała alarm oraz informację, że w jednym z mieszkań, które znajdowało się w płonącym baraku i było zamknięte na kłódkę, znajduje się czworo dzieci.

Bez wahania, Ludwika rozbiła zamknięte drzwi siekierą i zdołała wynieść z pomieszczenia dwoje dzieci: sześciomiesięczną Annę Sowul oraz jej dwuletniego brata Ryszarda. Jednak jej akcja ratunkowa nie skończyła się na tym – wróciła do ogarniętego ogniem miejsca, by ocalić również ich trzyletnią siostrę Elżbietę. Podczas trzeciego podejścia, ratowała jeszcze Marka Kaźmierczaka, również w tym samym wieku.

Po udanej akcji ratunkowej, Ludwika postanowiła wrócić po mienie, jednak wówczas nastąpił tragiczny moment – strop budynku zawalił się. W tym czasie matka uratowanych dzieci, nieświadoma tego, co zdarzyło się podczas jej nieobecności, pobiegła w kierunku swojego mieszkania i tragicznie spaliła się żywcem.

Podczas uratowania dzieci, Ludwika Wawrzyńska doznała ciężkich poparzeń, a mimo zastosowania najnowocześniejszych wówczas metod leczenia, nie udało się jej uratować. Zmarła w szpitalu Instytutu Hematologii przy ul. Chocimskiej 5 w Warszawie.

W hołdzie dla jej bohaterstwa, została pochowana naCmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C17-5-1). Na nagrobku Ludwiki widnieje wzruszający napis: „Ludwika Antonina z Koralewskich Wawrzyńska, ur. 1908, zm. 1955. Nauczycielka Szkoły T.P.D. nr 10. Wzór szlachetności, bohaterstwa i patriotyzmu, oddała życie ratując dzieci z pożaru, odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Cześć Jej pamięci”.

Uhonorowanie i upamiętnienie

Ludwika Wawrzyńska, za swój heroiczny czyn, otrzymała Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Jej niezłomne działania oraz niezatarte ślady w polskiej literaturze zostały uwiecznione w wierszach takich wybitnych poetów jak Wisława Szymborska, która napisała „Minuta ciszy po Ludwice Wawrzyńskiej”, oraz Leopold Staff w swoim utworze „Uratowała z ognia dzieci czworo”.

Na cześć Ludwiki Wawrzyńskiej, wiele polskich szkół przyjęło jej imię, w tym:

• Szkoła Podstawowa 139 przy ulicy Syreny 5/7 w Warszawie,
• Szkoła Podstawowa nr 109 przy ulicy Pryncypalnej 74 w Łodzi,
• Szkoła Podstawowa nr 127 przy ulicy Jaracza 63 w Łodzi,
• Szkoła Podstawowa w Witoszowie Dolnym,
• Szkoła Podstawowa w Biskupicach Zabarycznych,
• Szkoła Podstawowa nr 105 w Krakowie.

Nie tylko placówki edukacyjne uczciły jej pamięć. Jej imieniem nazwano także ulice, w tym ulicę znajdującą się na stołecznym Żoliborzu, a także w Kielcach i Zabrzu.

Ludwika Wawrzyńska została także uhonorowana poprzez pojawienie się jej wizerunku na dwóch polskich znaczkach pocztowych wydanych w 1956 roku.

---

Oceń: Ludwika Wawrzyńska

---