Konstanty Jamiołkowski, urodzony 17 kwietnia 1895 roku w Warszawie, to postać, która zapisała się w historii jako major lekarz Wojska Polskiego. Jego życie zostało tragicznie przerwane w czasie II wojny światowej, a dokładniej wiosną 1940 roku w Katyniu.
Warto podkreślić, że Jamiołkowski był odznaczony Krzyżem Walecznych, co świadczy o jego odwadze i poświęceniu w służbie dla ojczyzny. Niestety, jego biografia jest również związana z brutalną zbrodnią katyńską, której był jednym z wielu tragicznych ofiar.
Życiorys
Konstanty Jamiołkowski przyszedł na świat w rodzinie Rudolfa, który zmarł w 1898 roku, oraz Jadwigi z Boszów, żyjącej w latach 1870-1938. Wspierał Polską Organizację Wojskową i od 1918 roku był członkiem Wojsk Polskich. W praktyce został włączony do 7 pułku ułanów, z którym uczestniczył w działaniach wojennych w roku 1920.
W czasie międzywojennym jego kariera wojskowa kontynuowała się. W 1922 roku, jako lekarz podporucznik, był przydzielony do I kompanii zapasowej sanitarnej, z miejscem w korpusie oficerów sanitarnych, gdzie uzyskał starszeństwo z dniem 19 czerwca 1919 roku (116 lokata). Dwa lata później pełnił funkcję nadetatowego oficera podlekarza, osiągając stopień porucznika oraz 13 lokatę w korpusie oficerów zawodowych sanitarnych – podlekarzy, przy VIII batalionie sanitarnego, z którym następnie został odkomenderowany na studia.
Konstanty Jamiołkowski jest absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie 8 listopada 1926 roku uzyskał dyplom doktora wszechnauk lekarskich. Po ukończeniu nauki służył jako lekarz w 21 pułku piechoty, a później przeniesiony został do 1 pułku artylerii najcięższej. W listopadzie 1928 roku awansował na starszego lekarza, a w czerwcu 1930 roku objął stanowisko kierownika referatu w Departamencie Zdrowia Ministerstwa Spraw Wojskowych. Kolejny etap jego kariery to 1 Szpital Okręgowy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie, gdzie pełnił rolę asystenta Oddziału Zakaźnego.
W 1931 roku awansował do stopnia kapitana, z 4 lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, a w 1934 roku posiadał już 109 lokatę w tymże korpusie. We wrześniu 1936 roku został mianowany starszym ordynatorem w Sanatorium Wojskowym w Otwocku, specjalizując się w chorobach płucnych. Jamiołkowski był również autorem wielu artykułów publikuje w czasopismach medycznych, w tym w „Lekarzu Wojskowym”. W 1935 roku wydano jako broszurę jego artykuł zatytułowany „Dwa przypadki wąglika”. W 1937 roku został awansowany na majora z 14 lokatą w korpusie oficerów zdrowia.
W trakcie kampanii wrześniowej pełnił obowiązki komendanta 13 szpitala polowego 24 Dywizji Piechoty oraz szpitala polowego nr 504 w Tarnopolu. Po wojnie trafił do niewoli radzieckiej i został osadzony w Kozielsku. Jego ostatnia wiadomość do rodziny dotarła do nich 28 listopada 1939 roku, a w niej znajdowały się informacje o jego statusie jako jeńca. Między 7 a 9 kwietnia 1940 roku przekazano go do dyspozycji naczelnika obwodu NKWD w Smoleńsku, według listy wywózkowej z 5 kwietnia 1940 roku.
Zamordowano go między 9 a 11 kwietnia 1940 roku w lesie katyńskim. Został zidentyfikowany podczas ekshumacji przeprowadzanej przez Niemców w 1943 roku, a zapisy z tej akcji znajdują się pod datą 24 kwietnia 1943 roku. Jamiołkowski widnieje na liście AM-178-489 oraz na liście Komisji Technicznej PCK pod numerem 0489. Przy jego szczątkach odnaleziono legitymację oficerską, nieśmiertelnik, wizytówki oraz baretki odznaczeniowe, w tym odznakę Legionów Polskich z lat 1914–1922, kartę pocztową i papierośnicę.
Ostatnie zapisy potwierdzają, że znajdował się na liście ofiar, która została opublikowana w Gońcu Krakowskim oraz w Nowym Kurierze Warszawskim w 1943 roku, z numerem 489. W Archiwum Robla znajduje się pełen zestaw dokumentów i przedmiotów znalezionych przy zwłokach Jamiołkowskiego. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 66-6-8,9), a Konstanty został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu, gdzie oznaczenie jego tabliczki epitafijnej nosi numer 1298.
Po wojnie, w 1947 roku, Franciszka Jamiołkowska złożyła sprawę do Sądu w Otwocku, w celu potwierdzenia aktu zgonu swojego męża. Konstanty Jamiołkowski mieszkał w Otwocku, w ulicy Borowej, żonaty z Haliną z Michalskich (1910–1956), z którym miał dwoje dzieci. W dniu 5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, pośmiertnie awansował go na stopień podpułkownika, co zostało ogłoszone 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
Konstanty Jamiołkowski został uhonorowany szeregiem odznaczeń, które świadczą o jego zasługach oraz oddaniu dla kraju.
- Krzyż Walecznych,
- Medal Niepodległości (20 lipca 1932),
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928),
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie 1 stycznia 1986,
- Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej,
- Odznaka Honorowa „Orlęta”,
- Państwowa Odznaka Sportowa,
- Odznaka pamiątkowa 7 Pułku Ułanów,
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa, 1929).
Przypisy
- a b c d e f Muzeum Katyńskie – Szczegóły [online], www.muzeumkatynskie.pl [dostęp 29.12.2017 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: JERZY JAMIOŁKOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 21.09.2022 r.]
- Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 29.12.2017 r.]
- Lekarze pochowani na cmentarzu w Katyniu [online], www.oil.org.pl [dostęp 29.12.2017 r.]
- Polona [online], polona.pl [dostęp 30.12.2017 r.]
- Rybka i Stepan 2021, s. 431.
- Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, 2000, s. 221.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 866.
- Lista Starszeństwa Oficerów Zawodowych Korpusu Sanitarnego, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Departament Zdrowia, 1934, s. 30.
- a b c Lista Starszeństwa Oficerów Zawodowych Korpusu Sanitarnego, Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1931, s. 27.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 18.06.1930 r., s. 213.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 05.11.1928 r., s. 374.
- Rocznik Oficerski, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 1120, 1169, 1206.
- Rocznik Oficerski, Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 326.
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r.
- Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”, „Dziennik Ustaw RP”, 2, s. 30, 10.04.1986 r.
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 06.08.1929 r., s. 240.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Kazimierz Polkowski | Zofia Dąbrowska | Wiktor Siennicki (pułkownik) | Leonard Furs-Żyrkiewicz | Zygmunt Borawski | Bogusław Mierzwa | Edward Kalinowski | Władysław Nawrocki (major) | Leon Grot | Albin Skroczyński | Aleksander Kajkowski | Wiesław Wojciechowski | Stanisław Szopiński | Teodor Cetys | Jerzy Jabłonowski | Władysław Rozmarynowski | Mieczysław Starzyński | Stefan Wesołowski (żołnierz) | Mirosław Lisek | Jerzy Paweł CzajkowskiOceń: Konstanty Jamiołkowski