Jerzy Paweł Czajkowski, urodzony 25 stycznia 1932 roku w Warszawie, odszedł z tego świata 26 grudnia 2020 roku, również w stolicy. Jego życie naznaczone było wieloma ważnymi wydarzeniami, a w szczególności należy podkreślić jego udział w powstaniu warszawskim w 1944 roku, gdzie wyróżniał się jako jeden z najmłodszych uczestników.
W trakcie tego dramatycznego okresu pełnił rolę łącznika Szarych Szeregów oraz listonosza w Harcerskiej Poczcie Polowej. Po wojnie kontynuował swoją karierę wojskową, osiągając stopień porucznika w stanie spoczynku. Jego pasja do sportów motorowych była równie znaczna; Jerzy był aktywnym zawodnikiem sekcji motocyklowej KM „Okęcie” oraz KS „Budowlani”, która później przekształciła się w RKS „SKRA”.
W 1952 roku zdobył tytuł Rajdowego Mistrza Okręgu Warszawskiego, a w rok później znalazł się na zaszczytnym miejscu jako wicemistrz. Jego osiągnięcia sportowe oraz heroizm w czasie wojny stanowią niezatarte ślady w historii Warszawy.
Życiorys
Jerzy Paweł Czajkowski przyszedł na świat w Warszawie, jako trzecie dziecko Wandy oraz Józefa Czajkowskich. Jego ojciec, żołnierz Armii Hallera, brał udział w wojnie z bolszewikami w roku 1920, a w okresie pokrytyjnym był warszawskim tapicerem.
W chwili, gdy wybuchło powstanie warszawskie w 1944 roku, Jerzy miał jedynie 12 lat. Postanowił zgłosić się do Szarych Szeregów, gdzie został przyjęty pod pseudonimem Niszczyciel. Jako młody łącznik w konspiracyjnych Szarych Szeregach, znany jako Zawisza, miał do realizacji zadania związane z przenoszeniem meldunków i informacji.
Brał czynny udział w organizowaniu Harcerskiej Poczty Polowej, której siedziba mieściła się przy ul. Wilczej 41. Jako powstańczy listonosz działał w rejonie ulic od Chopina do Mokotowskiej i Kruczej, obejmując także takie ulice, jak Wilcza, Hoża, Wspólna, Nowogrodzka, Żurawia oraz Plac Trzech Krzyży.
Po zakończeniu walk, został przez Niemców wysiedlony z Warszawy, razem z resztą ludności cywilnej. Jako pamiątkę z powstania, zabrał ze sobą przepustkę powstańczą podpisaną przez Wierusza-Kowalskiego, znanego pod pseudonimem „Rakowski”, oraz zawiszacką opaskę. Oba te eksponaty są obecnie dostępne do obejrzenia w Muzeum Powstania Warszawskiego.
W roku 1945 Jerzy powrócił do Warszawy, gdzie rozpoczął swoją działalność w klubie motorowym K.M. „Okęcie”, a później w RKS „Skra” (KS „Budowlani”). W 1951 roku uzyskał licencję rajdową „R” nr 81, a występując w wielu rajdach motocyklowych, zdobył uznanie na terenie całej Polski.
W roku 1952, na motocyklu SHL 125 cm³, zdobył tytuł Rajdowego Mistrza Okręgu Warszawskiego, a w kolejnym roku zajął drugie miejsce jako wicemistrz. Jego kariera sportowa została jednak przerwana przez powołanie do służby wojskowej.
Po upadku komunizmu, ujawnił fakt swojej przynależności do Szarych Szeregów oraz udziału w powstaniu warszawskim. Dziś jest członkiem Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Szarych Szeregów w Okręgu Warszawa.
Odznaczenia
Jerzy Paweł Czajkowski był uhonorowany wieloma odznaczeniami, które zaświadczają o jego zasługach i poświęceniu dla kraju. Poniżej przedstawiamy listę nagród, które zdobył w trakcie swojego życia:
- złoty krzyż zasługi,
- krzyż armii krajowej,
- warszawski krzyż powstańczy,
- krzyż partyzancki,
- medal za warszawę 1939–1945,
- złoty medal „za zasługi dla obronności kraju”,
- złoty medal „siły zbrojne w służbie ojczyzny”,
- srebrny krzyż „za zasługi dla ZHP” z rozetą z mieczami,
- medal „pro memoria”.
Przypisy
- a b Jerzy Czajkowski, [w:] Powstańcze Biogramy [online], Muzeum Powstania Warszawskiego [dostęp 30.12.2020 r.]
- Wirtualna Polska – Wszystko co ważne – www.wp.pl [online], 1944.wp.pl [dostęp 24.11.2017 r.]
- a b Muzeum wnuków – WPROST.pl [online], www.wprost.pl [dostęp 24.11.2017 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Mirosław Lisek | Stefan Wesołowski (żołnierz) | Mieczysław Starzyński | Władysław Rozmarynowski | Jerzy Jabłonowski | Teodor Cetys | Stanisław Szopiński | Wiesław Wojciechowski | Aleksander Kajkowski | Konstanty Jamiołkowski | Tadeusz Sroczyński | Mikołaj Antoni Koiszewski | Mieczysław Kowalski (generał) | Tadeusz Siemiątkowski | Krystyna Majczyńska | Jan Rogowski (cichociemny) | Krzysztof Jabłoński (nadinspektor) | Andrzej Świątkowski | Kazimierz Kamprad | Maria Kowalska (sanitariuszka)Oceń: Jerzy Paweł Czajkowski