Jerzy Rejt

---

Życiorys

Jerzy Rejt to niezwykle ciekawa postać, będąca prawnukiem Onufrego Reytta, którego historia sięga założycieli linii zacierzewskiej rodu. Jego przodkowie, Oleś Reyt oraz jego syn Symeon, byli bojarami w dobrach Radziwiłłów nieświeskich. Jerzy jest synem Antoniego (1902–1950) oraz Olgi z Lewickich (1906–1967). Jego ojciec w trakcie II wojny światowej walczył w I Armii Polskiej w ZSRR, w ramach 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Matka, będąca córką ks. Lwa Lewickiego, wywodziła się z drobnoszlacheckiej rodziny księży greckokatolickich z okolic Kołomyi na Ukrainie. Oboje rodzice Jerzego Rejta mieli karierę nauczycielską.

W jego rodzinie można znaleźć wiele znaczących postaci. Był siostrzeńcem Stefanii z Lewickich Tarantiuk, która została kandydatką do kanonizacji jako męczennica Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej, zamordowanej w październiku 1945 roku w Niegowcach. Jego rodzina jest również związana z drugim Iwanem Lewickim, żołnierzem Strzelców Siczowych, który zginął w trakcie walk z bolszewikami w latach 1917–1921, oraz ks. Kostiantynem Lewickim, duchownym greckokatolickim, któremu przyszło zmierzyć się z represjami i zesłaniem na daleką Syberię w wyniku jego działalności duszpasterskiej.

Jerzy jest również bratanek Jana Rejta, który zmarł jako więzień w obozie NKWD w Ostaszkowie, a następnie Felicjana Rejta, który przeszedł przez różne obozy jenieckie w Griazowcu i Kozielsku, a także brał udział w historycznej bitwie o Monte Cassino jako żołnierz 5 Wileńskiej Dywizji Piechoty.

W 1966 roku Jerzy Rejt ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Batorego w Warszawie. Następnie podjął studia na wydziale weterynarii w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. W latach 1973–1980 pracował jako nauczyciel akademicki na Wydziale Technologii Żywności SGGW. W 1989 roku został wiceprzewodniczącym Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego (UTSK), zaś w latach 1990–1996 był pierwszym przewodniczącym Związku Ukraińców w Polsce. Jerzy pełnił również funkcje członka władz Światowego Kongresu Ukraińców oraz Ukraińskiej Światowej Rady Koordynacyjnej.

W 1995 roku został prezydentem Europejskiego Kongresu Ukraińców w Londynie, a w latach 1996–1998 sprawował stanowisko przewodniczącego Rady Głównej Związku Ukraińców w Polsce. W latach 1999–2006 pracował w Fundacji Instytut Studiów Wschodnich, a od 2006 roku był związany z Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, gdzie do 2013 roku pełnił obowiązki dyrektora Programu „Study Tours to Poland” w Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności.

W latach 2006–2010 był przewodniczącym Rady Organizacji Pozarządowych przy Ambasadzie Ukrainy w Polsce. Działał także w Forum Polsko-Ukraińskim i Radzie Fundacji Współpracy Polsko-Ukraińskiej PAUCI, a także w Radzie Programowej Fundacji Edukacja dla Demokracji oraz Rady Fundacji Solidarności Międzynarodowej.

W latach 1963–2006 był członkiem chóru cerkwi Uspeńskiej przy greckokatolickim monasterze Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny OO. Bazylianów w Warszawie. Ponadto, od 1972 do 1989 roku, był śpiewakiem Ukraińskiego Chóru Męskiego „Żurawli”, gdzie kilkakrotnie pełnił funkcję prezesa Rady Chóru.

Działalność

W 1990 roku Jerzy Rejt był jednym z kluczowych współorganizatorów I Światowego Forum Diaspory Ukraińskiej, które miało miejsce w Warszawie i w Białym Borze. W wydarzeniu tym uczestniczyli przedstawiciele licznych organizacji ukraińskich z różnych krajów, takich jak USA, Kanada, Anglia, Belgia, Niemcy, Francja, Brazylia, Czechosłowacja, Rumunia, Jugosławia, Litwa i Rosja, a także prezydent Światowego Kongresu Wolnych Ukraińców Jurij Szymko. Forum stało się platformą do dyskusji na temat kluczowych problemów dotyczących diaspory ukraińskiej oraz sytuacji na Ukrainie, a także sposobów wsparcia demokratycznych przemian w tym kraju. Wśród uczestników znaleźli się także ukraińscy politycy opozycji demokratycznej, tacy jak Iwan Dracz, Mychajło Horyń oraz Wiaczesław Czornowił. Istotnymi tematami były możliwości wsparcia Ukrainy w budowaniu jej niezależności politycznej.

Spotkania z marszałkiem Senatu RP, prof. Andrzejem Stelmachowskim, oraz z ministrem Jackiem Kuroniem dotyczyły przyszłych relacji między Polską a Ukrainą, co ukazywało znaczenie dialogu i współpracy między obiema nacji.

Rejt był również współorganizatorem renowacji ukraińskich grobów na wolskim cmentarzu prawosławnym w Warszawie, a także współautorem wykonania dwóch pomników, które upamiętniły żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej poległych podczas Bitwy Warszawskiej w 1920 roku i zmarłych na emigracji. W dniu 21 stycznia 1991 r. miała miejsce uroczysta panachyda z okazji 73. rocznicy ogłoszenia niepodległości URL, co było symbolicznym wydarzeniem – pierwszym takim nabożeństwem po II wojnie światowej odbywającym się na grobach ukraińskich oficerów.

Z ramienia ZUwP, Jerzy Rejt był także współorganizatorem seminariów historycznych dotyczących konfliktu polsko-ukraińskiego, które odbywały się od 1996 do 2001 roku. Spotkania te, organizowane we współpracy z Wschodnioeuropejskim Narodowym Uniwersytetem im. Ł. Ukrainki w Łucku oraz Wojskowym Instytutem Historycznym w Warszawie, miały na celu analizę trudnych kwestii historycznych związanych z oboma narodami. Na seminariach omówiono 30 tematów, a efekty tych dyskusji zostały opublikowane w serii 8 tomów materiałów poseminaryjnych zatytułowanych „Polska–Ukraina: trudne pytania”. Kolejne tomy ukazały się w 2001 i 2005 roku.

Podczas swojej pracy w Fundacji Instytut Studiów Wschodnich, Rejt był zaangażowany w organizację Forum Ekonomicznego w Krynicy od 1999 do 2006 roku, a także w projekty związane z szkoleniem ukraińskich samorządowców. W latach 1999–2001 w Małopolsce odbyły się seminaria, które zgromadziły 240 przedstawicieli administracji samorządowej z 20 obwodów Ukrainy. Zajmował się także adaptacją systemu bankowego w obu krajach do norm Unii Europejskiej przy współpracy 60 ukraińskich specjalistów bankowych oraz reformą przemysłu węglowego na Ukrainie.

W 2004 roku Rejt aktywnie uczestniczył w organizacji akcji wsparcia w związku z „Pomarańczową Rewolucją”, a jego działania obejmowały koordynację wyjazdu 200 polskich obserwatorów na ukraińskie wybory prezydenckie.

W latach 2004–2015, pracując w Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, współpracował w realizacji programów skierowanych do 7500 beneficjentów z Ukrainy oraz innych krajów regionu. Uczestniczył w projektach mających na celu reformy samorządowe na Ukrainie, finansowane przez Unię Europejską. W ramach współpracy z Fundacją Inicjatyw Menedżerskich, do jego zadań należało także wzmocnienie ukraińskich służb celnych i granicznych.

W 2014 roku jerzy Rejt był współtwórcą Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą i koordynował działania związane z leczeniem rannych z kijowskiego Majdanu w Warszawie. Również brał udział w organizacji uroczystości 70. rocznicy Tragedii Wołyńskiej w monasterze oo. Bazylianów w Warszawie, gdzie modlitwa zgromadziła wielu ważnych przedstawicieli władz oraz duchowieństwa, w tym abp Józefa Michalika oraz innych hierarchów.

Współautor dokumentu „Pakiet Obywatelski dla Ukrainy”, którego celem było wprowadzenie reform administracji publicznej na Ukrainie, Rejt przekazał ten ważny dokument Wołodymyrowi Hrojsmanowi w 2015 roku podczas jego wizyty w Warszawie. Dokument ten miał znaczący wpływ na podejmowane działania w zakresie decentralizacji i zmian systemowych w zarządzaniu państwem ukraińskim.

Życie prywatne

Jerzy Rejt był mężem Anny z Kierkoszów, która należała do osób wysiedlonych w ramach Akcji „Wisła”, przeniesionych na tzw. Ziemie Odzyskane. Jego żona była córką Józefa Kierkosza, diaka z niewielkiej miejscowości Wojtkówka, znajdującej się w pobliżu Ustrzyk Dolnych, który został brutalnie zamordowany w 1947 roku.

W rodzinie Jerzego Rejta są syn i córka, a także dwoje wnuków, co potwierdza, że życie prywatne Rejta jest silnie związane z wartościami rodzinnymi.

Odznaczenia

polskie

Jerzy Rejt otrzymał wiele ważnych odznaczeń, które podkreślają jego wkład w służbę publiczną oraz zasługi na rzecz bezpieczeństwa kraju.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2015),
• Odznaka Honorowa „Bene Merito” (2011),
• Srebrny medal „Za zasługi dla Straży Granicznej” (2011),
• Srebrna odznaka Zasłużony dla Służby Celnej (2012).

ukraińskie

W uznaniu swojej pracy na rzecz Ukrainy, Rejt został uhonorowany także wieloma ukraińskimi odznaczeniami, które świadczą o jego międzynarodowym zaangażowaniu.

• Order „Za Zasługi” III stopnia (1998),
• Odznaka Honorowa Rady Ministrów Ukrainy (2006),
• Order „Za Zasługi” II stopnia (2008),
• Medal „Za działania na rzecz wzmocnienia granicy państwowej Ukrainy” (2010),
• Odznaka Honorowa Państwowej Służby Celnej Ukrainy (2010),
• Odznaka Ministerstwa Obrony Ukrainy „Знак пошани” (2017).

Nagrody i wyróżnienia

polskie

Jerzy Rejt, w uznaniu swoich zasług w dziedzinie kultury, otrzymał wiele prestiżowych nagród i wyróżnień. Wśród nich znajduje się odznaka Ministra Kultury „Zasłużony Działacz Kultury”, przyznana w 1977 roku, oraz złota odznaka Polskiego Związku Chórów i Orkiestr, również z tego samego roku.

W 1979 roku uhonorowano go Nagrodą Ministra Rolnictwa „Za wyniki w pracy naukowej”, a w 1998 roku zdobył Nagrodę Ministra Kultury. W kolejnym roku, 1999, otrzymał Nagrodę im. Jerzego Milewskiego, co dodatkowo podkreśliło jego znaczenie w polskiej kulturze.

ukraińskie

Jerzy Rejt był również ceniony na Ukrainie, gdzie jego wkład w rozwój niezależnego państwa został dostrzegany przez najwyższe władze. W 1996 roku został odznaczony dyplomem Prezydenta Ukrainy „Za osobisty wkład w rozbudowę niepodległej Ukrainy”.

Jego zaangażowanie w sprawy państwowe oraz promocję demokracji uhonorowano dyplomem Honorowym Ludowego Ruchu Ukrainy „Za oddanie dla idei państwowości i demokracji” w 1999 roku. Rejt był także wyróżniany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ukrainy za rozwój relacji ukraińsko-polskich oraz za wsparcie diaspory ukraińskiej, co dokumentują dyplomy z lat 2005 i 2006.

W 2008 roku otrzymał dyplom Ambasady Ukrainy w RP „Za doniosły wkład w rozwój współpracy ukraińsko-polskiej”, a także medal Honorowy Połtawskiej Rady Obwodowej.

inne

Dodatkowo, w 2009 roku zdobył medal „Za zasługi” Europejskiego Kongresu Ukraińców, a rok później, w 2010 roku, został uhonorowany dyplomem sekretarza generalnego Światowej Organizacji Celnej (WCO) Kunio Mikuriya za realizację projektów z udziałem ukraińskich i polskich służb celnych.

---

Oceń: Jerzy Rejt

---