Henryk Wars

---

Życiorys

Henryk Wars, pochodzący z muzykalnej rodziny, od najmłodszych lat był otoczony dźwiękami sztuki. Jego siostra była śpiewaczką w La Scali, a druga siostra swoją pasję wyrażała jako pianistka. W okresie pomiędzy ósmym a dwunastym rokiem życia Wars mieszkał z rodzicami w Francji, gdzie miał okazję uczyć się w szkole Art Nouveau, rozwijając tym samym swoje zainteresowania artystyczne. Po powrocie do Polski, na przełomie lat 20. i 30., osiedlił się w kamienicy przy ul. Waliców 14.

W Warszawie uczęszczał do Gimnazjum Ziemi Mazowieckiej, a następnie rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. Z czasem, za namową znanego muzyka Emila Młynarskiego, przeniósł się do Konserwatorium Warszawskiego, gdzie kształcił się pod okiem Romana Statkowskiego. Już w trakcie studiów angażował się w życie muzyczne stolicy, grając na fortepianie w kabaretach, w tym w Nowym Perskim Oku, a także dyrygując orkiestrą w Morskim Oku.

Wars nawiązał współpracę z wytwórnią płyt gramofonowych Syrena Rekord, gdzie jego kariera muzyczna nabrała tempa. Komponował piosenki, a jego debiut w postaci utworu „New York Times” z 1926 roku nie odniósł dużego sukcesu. Do największych hitów należy jednak „Zatańczmy tango” z 1929 roku. Był także współautorem popularnego programu „Jazz na dwa fortepiany”, który zdobył uznanie publiczności w latach 1929-30. Ponadto, założył zespół wokalny Jazz Singers, w skład którego wchodzili m.in. Eugeniusz Bodo, Tadeusz Olsza i Witold Roland.

Pełnił rolę dyrektora muzycznego w wytwórni Syrena Record oraz skomponował muzykę do 53 filmów, w tym takich produkcji jak „Szpieg w masce” czy „Na Sybir” – pierwszego polskiego filmu dźwiękowego z 1930 roku. Jego utwory zdobyły wielką popularność, a jego działalność obejmowała także prowadzenie zespołu Weseli Chłopcy oraz pisanie dla sław takich jak Hanka Ordonówna, Eugeniusz Bodo, Adolf Dymsza czy Zula Pogorzelska.

W 1939 roku Wars wziął udział w II wojnie światowej, a po wzięciu do niewoli niemieckiej udało mu się uciec. W 1940 roku dotarł do Lwowa, gdzie założył polski big-band. Podczas okupacji radzieckiej na Kresach Wschodnich stworzył związek z Filharmonią Lwowską, prowadząc zespół „Tea-Jazz”, z którym odbył tournée po Odessie, Woroneżu, Kijowie i Leningradzie. W tym czasie skomponował również muzykę do filmu Michaiła Romma „Marzenie” z 1941 roku.

Przechodził przez różne etapy życia, a po demobilizacji osiedlił się w Los Angeles. Po początkowych trudnościach, w 1954 roku rozpoczął współpracę z hollywoodzkimi producentami filmowymi. Jego prace objęły muzykę do filmu „Flipper”, znanego w Polsce jako „Mój przyjaciel delfin” z 1963 roku. Jego kompozycje śpiewali znani artyści, w tym Bing Crosby i Doris Day. Ostatnie lata życia spędził w Los Angeles, gdzie został pochowany na Hillside Memorial Park.

Po zakończeniu działań wojennych Wars kierował swoje twórcze siły na pole muzyki symfonicznej, komponując utwory takie jak jednoczęściowy koncert fortepianowy oraz symfonię i „Szkice miejskie”. Jego dotychczas mniej znane utwory zostały odkryte dopiero w latach 90. XX wieku. W 2017 roku, dzięki Polskiego Radia i Narodowemu Centrum Kultury, ukazała się płyta z jego symfonicznymi dziełami, w wykonaniu Polskiej Orkiestry Radiowej oraz Piotra Orzechowskiego.

Piosenki

Henryk Wars jest znanym kompozytorem, którego piosenki mają charakterystyczny styl. Oto krótka lista jego utworów:

• A mnie w to graj (słowa Jerzy Jurandot, z filmu Bolek i Lolek, wykonawca Adolf Dymsza),
• A u mnie siup, a u mnie cyk (tekst: Emanuel Szlechter, wykonawca: Adolf Dymsza),
• Ach, jak przyjemnie (tekst: Ludwik Starski, film: Zapomniana melodia, 1938, wykonawcy: Adam Aston, także Irena Santor),
• Ach, śpij kochanie (tekst: Ludwik Starski, film: Paweł i Gaweł, 1938, wykonawcy: Eugeniusz Bodo i Adolf Dymsza),
• Ach, zostań (słowa Emanuel Szlechter i Ludwik Starski, tango z filmu Robert i Bertrand),
• Będzie lepiej (tekst: Emanuel Szlechter, film: Będzie lepiej, 1936),
• Co ja zrobię, że mnie się podobasz? (tekst: Jerzy Jurandot, film Papa się żeni, 1936, wykonawcy: Zbigniew Rakowiecki i Lidia Wysocka),
• Co z tobą Florek, gdzie twój humorek? (słowa Jerzy Jurandot, film Niedorajda, 1937, wykonawca Adolf Dymsza),
• Coś zrobiła z sercem mym (tekst: Emanuel Szlechter, film: Będzie lepiej, 1936, wykonawca: Zbigniew Rakowiecki),
• Dla ciebie chcę być biała (tekst: Emanuel Szlechter, Konrad Tom, film: „Czarna Perła”, 1934, wykonawcy: Reri i Eugeniusz Bodo),
• Dobranoc, oczka zmruż (także jako Kołysanka Tońka, tekst: Emanuel Szlechter, film: Włóczęgi, 1939, wykonawcy: Szczepko i Tońko),
• Ewelina (tekst: Jerzy Jurandot, film Papa się żeni, 1936, wykonawczyni: Mira Zimińska-Sygietyńska),
• Jak pani się ten pan podoba (tekst: Andrzej Włast, wykonawczyni: Krystyna Paczewska),
• Jak trudno jest zapomnieć (słowa Jerzy Jurandot, romans cygański z filmu „Manewry miłosne” z 1935),
• Jak za dawnych lat (tekst: Andrzej Włast albo Jerzy Jurandot, wykonawca: Stefan Witas),
• Już nie mogę dłużej kryć (tekst: Jerzy Jurandot, film: Pani minister tańczy, 1937, wykonawcy: Tola Mankiewiczówna i Aleksander Żabczyński),
• Już nie zapomnisz mnie (słowa Ludwik Starski, film: Zapomniana melodia, 1938, wykonawca: Aleksander Żabczyński; także w repertuarze Anny Dereszowskiej),
• Już taki jestem zimny drań (tekst: Jerzy Nel i Ludwik Starski, film: Pieśniarz Warszawy, 1934, wykonawca: Eugeniusz Bodo),
• Kocha, lubi, szanuje (tekst: Konrad Tom, Emanuel Szlechter, film: Kocha, lubi, szanuje, wykonawcy: Mieczysław Fogg, także Irena Santor),
• Kocham (tekst: J. Roland, film: Bezimienni bohaterowie, 1931),
• Lim-pam-pom (słowa Jerzy Jurandot, z filmu Kłamstwo Krystyny 1939, wykonawca Loda Halama),
• Maleńka Jenny (tekst: J. Roland, film: Głos pustyni, 1932, wykonawca: Mieczysław Fogg),
• Miłość ci wszystko wybaczy (tekst: Julian Tuwim, film: Szpieg w masce, 1933, wykonawczyni: Hanka Ordonówna),
• My dwaj, obacwaj (tekst: Emanuel Szlechter, film: Będzie lepiej, 1936, wykonawcy: Szczepko i Tońko),
• Na cześć młodości (tekst: Ludwik Starski, film: Sportowiec mimo woli, 1939),
• Na pierwszy znak (tekst: Julian Tuwim, film: Szpieg w masce, 1933, wykonawczyni: Hanka Ordonówna),
• New York Times (z 1928, wykonawcy: Tadeusz Olsza i Eugeniusz Koszutski),
• Nic o Tobie nie wiem (tekst: Konrad Tom i Emanuel Szlechter, film: Włóczęgi, 1939, wykonawcy: Andrzej Bogucki i Zbigniew Rakowiecki),
• Nic takiego (tekst: Marian Hemar, film: ABC miłości, 1935, wykonawcy: Kazimierz Krukowski i Adolf Dymsza),
• O, Key (tekst: Konrad Tom i Emanuel Szlechter, film: Czy Lucyna to dziewczyna?, 1934, wykonawcy: Eugeniusz Bodo i Jadwiga Smosarska),
• On nie powróci już (słowa Andrzej Włast, wyk. Chór Dana, także Monika Ambroziak i Anna Dereszowska),
• Panie Janie (w stylu jazzowym) (tekst: Ludwik Starski, film: Zapomniana melodia, 1938),
• Piosenka o zagubionym sercu (tekst: Artur Maria Swinarski, film: Pan minister i dessous, wykonawczyni: Hanka Ordonówna),
• Płomienne serca (tekst: Marian Hemar, film: Na Sybir, 1930, wykonawca: Tadeusz Faliszewski),
• Reformy pani minister (tekst: Jerzy Jurandot, film: Pani minister tańczy, 1937, wykonawczyni: Tola Mankiewiczówna),
• Serce Batiara (tekst: Emanuel Szlechter, film: Serce Batiara, 1939),
• Sexapil (tekst: Emanuel Szlechter, film: Piętro wyżej, 1937, wykonawca: Eugeniusz Bodo),
• Szczęście raz się uśmiecha (tekst: Julian Tuwim, film: Pan minister i dessous, wykonawczyni: Hanka Ordonówna),
• Tak cudnie mi (tekst: Jerzy Jurandot, film: Pani minister tańczy, 1937, wykonawcy: Tola Mankiewiczówna i Aleksander Żabczyński),
• Tyle miłości (tekst: Konrad Tom, film: Jego ekscelencja subiekt, 1933, wykonawca: Eugeniusz Bodo),
• Tylko Ty (tekst: Aleksander Jellyn),
• Lwów jest jeden na świecie, popularnie nazywana „Tylko we Lwowie” (tekst: Emanuel Szlechter, film: Włóczęgi, 1939, wykonawcy: Kazimierz Wajda (Szczepcio) i Henryk Vogelfänger (Tońko)),
• Tylko z Tobą i dla Ciebie (tekst: Ludwik Starski i Jerzy Nel, film: Pieśniarz Warszawy, 1934, wykonawca: Eugeniusz Bodo),
• Umówiłem się z nią na dziewiątą (tekst: Emanuel Szlechter, film: Piętro wyżej, 1937, wykonawca: Eugeniusz Bodo),
• W hawajską noc (tekst: Konrad Tom i Emanuel Szlechter, film: Czarna perła, wykonawcy: Eugeniusz Bodo, także Irena Santor),
• Zakochany złodziej (tekst: Emanuel Szlechter i Ludwik Starski),
• Zapomnisz o mnie (tekst: Andrzej Włast, wykonawca: Tadeusz Faliszewski),
• Zatańczmy tango (tekst: Andrzej Włast),
• Złociste włoski (tekst: Konrad Tom, film: Jego ekscelencja subiekt, 1933, wykonawca: Eugeniusz Bodo),
• Zrób to tak (tekst: Ludwik Starski i Jerzy Nel, film: Pieśniarz Warszawy, wykonawca: Eugeniusz Bodo).

---

Oceń: Henryk Wars

---