Andrzej Bogucki

---

Życiorys

Andrzej Bogucki był osobą o bogatym dziedzictwie rodzinnym. Jego ojcem był Stanisław Bogucki, a matką Róża z domu Rapackiej, co czyni go wnukiem Wincentego Rapackiego. Był również siostrzeńcem Honoraty Leszczyńskiej oraz bratem ciotecznym Jerzego Leszczyńskiego.

Żoną Andrzeja Boguckiego była Janina Godlewska, której talent piosenkarski znany był w kręgach artystycznych. Edukację rozpoczął w Gimnazjum Reja w Warszawie, a następnie ukończył Szkołę Podchorążych w Grudziądzu. Przyjął na siebie rolę zawodowego oficera kawalerii, związaną z oczekiwaniami jego ojca, służąc w 7 Pułku Ułanów z siedzibą w Mińsku Mazowieckim.

Niestety, z powodu problemów zdrowotnych, na które cierpiał, musiał zrezygnować ze służby wojskowej w 1929 roku. Od tego momentu swoją pasję związał z aktorstwem, które stało się dla niego prawdziwą drogą życiową.

W okresie II wojny światowej spędził czas w Lwowie oraz Warszawie, będąc zaangażowanym w pomoc uciekinierom z getta. Jego działania obejmowały wsparcie dla takich osób jak kompozytor Władysław Szpilman oraz fotograf Benedykt Jerzy Dorys.

Chociaż Andrzej Bogucki był głęboko związany z Warszawą, miał również okazję występować w teatrach w innych miastach. Po wojnie, od roku 1947, osiedlił się na stałe w stolicy, gdzie mieszkał na osiedlu Mariensztat. Mimo upływu lat, kontynuował pracę artystyczną aż do swoich ostatnich dni.

Ostatecznie spoczął na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 14-4-20/21/22, gdzie pozostaje pamiętany jako wybitny artysta, który pozostawił trwały ślad w polskiej kulturze.

Kariera aktorska

Andrzej Bogucki pochodził z rodziny o głęboko zakorzenionych tradycjach aktorskich, związanych z rodami Rapackich i Leszczyńskich. Jego ojciec, Stanisław Bogucki, był barytonem Opery Warszawskiej. Od najmłodszych lat miał styczność zarówno ze sceną teatralną, jak i filmem, co znacząco wpłynęło na jego przyszłą karierę. Jego matka, Róża Rapacka, była córką Wincentego Rapackiego, co również sprzyjało kontynuacji rodzinnych tradycji artystycznych.

Film

Debiut filmowy Andrzeja Boguckiego odbył się w produkcji Tajemnice Alei Ujazdowskich, gdzie zagrał rolę dziecka. W jego filmografii możemy znaleźć szereg istotnych tytułów, w tym:

• 1917 – Pokój nr 13, Tajemnica Alei Ujazdowskich jako dziecko,
• 1933 – Jego ekscelencja subiekt,
• 1933 – Szpieg w masce jako mężczyzna na trybunach i w kawiarni,
• 1934 – Śluby ułańskie jako oficer,
• 1935 – Manewry miłosne jako huzar,
• 1936 – Pan Twardowski (nie występuje w czołówce),
• 1936 – Bolek i Lolek jako kolega Lola,
• 1937 – Pan redaktor szaleje,
• 1937 – Niedorajda jako Zenon, syn Majewskich,
• 1938 – Za winy niepopełnione jako baron,
• 1939 – Włóczęgi jako Roman, brat Wandzi,
• 1940 – Złota Maska jako baron Wolski,
• 1953 – Żołnierz zwycięstwa jako baron von Ballen,
• 1953 – Sprawa do załatwienia jako pracownik telewizji (nie występuje w czołówce),
• 1956 – Nikodem Dyzma jako Władysław Jaszuński, minister rolnictwa,
• 1959 – Małpa w kąpieli (recytacja),
• 1968 – Stawka większa niż życie jako profesor Porschatt,
• 1968 – Wniebowstąpienie jako psychiatra,
• 1970 – Epilog norymberski jako oskarżony,
• 1975 – Jej powrót jako Vogler, podwładny Edwarda,
• 1976 – Zagrożenie jako literat,
• 1978 – Akademia druha Kieruzalskiego (współpraca).

Teatr

Oficjalnym debiutem teatralnym Boguckiego był 30 kwietnia 1930 roku. Swoją karierę rozpoczął w Teatrze Polskim, w którym występował do 1933 roku. Następnie współpracował z Teatrem Nowej Komedii (1933–1934), Redutą oraz Teatrem Ateneum. Po II wojnie światowej, Bogucki stał się członkiem zespołów teatrów: Wojska Polskiego w Łodzi (1945–1947), a następnie warszawskich: Nowego (1947–1950), Polskiego (1950–1954), Klasycznego (1954–1969) oraz Narodowego w Warszawie (1969–1978). Często gościł także w Teatrze Małym i Teatrze Rozmaitości, grając zarówno w komediach muzycznych, jak i w rolach dramatycznych.

Do jego znaczących ról w spektaklach teatralnych zalicza się:

• 1937 – Ludzie na krze (reż. Stanisława Perzanowska),
• 1945 – Barykady Warszawy jako gość I, hrabia, młody dyplomata (reż. Dobiesław Damięcki, Jan Kreczmar, Leonia Jabłonkówna, Jacek Woszczerowicz),
• 1945, 1946 – Pan Jowialski jako Ludmir (reż. Henryk Szletyński),
• 1946 – Świerszcz za kominem jako głos autora (reż. Stanisław Daczyński),
• 1946 – Zemsta jako Papkin (reż. Jerzy Leszczynski),
• 1946 – Pan Damazy jako Genio (reż. Aleksander Zelwerowicz),
• 1947 – Ożenek jako Koczkariew (reż. H. Szletyński),
• 1947 – Śluby panieńskie jako Gustaw (reż. S. Daczyński),
• 1947 – Wesele Figara jako hrabia Almawiwa (reż. S. Daczyński),
• 1947 – Rewizor jako Iwan Kuźmicz Szpiekin (reż. S. Perzanowska),
• 1948 – Słomkowy kapelusz jako Rentier Fadinard (reż. S. Perzanowska),
• 1948 – Porwanie Sabinek jako Emil (reż. S. Perzanowska),
• 1948 – Dom otwarty jako Alfons Fikalski (reż. S. Perzanowska),
• 1949 – Zemsta nietoperza jako Frank (reż. S. Perzanowska),
• 1949 – Aurora jako jej mąż (reż. Irena Babel),
• 1949 – Mąż przeznaczenia (reż. I. Babel),
• 1949 – Maszeńka jako Leonaid Borysowicz (reż. Janusz Warnecki),
• 1950 – Sprytna wdówka jako Milord Runbif (reż. Józef Wyszomirski),
• 1951 – Próba sił jako dr Zdzisław Grodecki (reż. Aleksander Bardini),
• 1951 – Mądremu biada jako Anton Zagoriecki (reż. Bronisław Dąbrowski),
• 1952 – Ożenek jako Koczkariew (reż. B. Dąbrowski),
• 1952 – Lalka jako Kazimierz Starski (reż. B. Dąbrowski),
• 1953 – Śluby panieńskie jako Gustaw (reż. Maria Wiercińska),
• 1954 – Lubow Jarowaja jako Arkadiusz Jelisatow (reż. B. Dąbrowski),
• 1954 – Legenda o miłości jako Astrolog (reż. Jerzy Rakowiecki),
• 1954 – Dombey i syn jako Carker (reż. S. Daczyński),
• 1956 – Ostatnia noc jako Gisquet (reż. Stanisław Bugajski),
• 1957 – Teoria Einsteina jako profesor fizyki teoretycznej (reż. S. Bugajski),
• 1957 – Skiz jako Tolo (reż. Władysław Sheybal),
• 1958 – Popas Króla Jegomości jako Desportes (reż. Wiktor Biegański),
• 1958 – Frantik, skarb i piraci jako Goliat Huragan (reż. Zbigniew Stok),
• 1959 – Sędzia w potrzasku jako sędzia Wyduś (reż. Emil Chaberski),
• 1959 – Dwaj panowie z Werony jako książę Mediolański (reż. Tadeusz Cygler),
• 1960 – Złote ręce jako ojciec Gwardian (reż. Stanisław Bugajski),
• 1960 – Klub kawalerów jako Nieśmiałowski (reż. Józef Słotwiński),
• 1960 – Pan Jowialski jako Janusz (reż. E. Chaberski),
• 1962 – Żeglarz jako rektor (reż. J. Słotwiński),
• 1962 – Czy to jest miłość? jako Wacław (reż. Irena Grywińska-Adwentowicz),
• 1962 – Miecz Damoklesa jako aptekarz (reż. E. Chaberski),
• 1962 – Niepokój przed podróżą jako Rudolf (reż. Andrzej Szafiański),
• 1963 – Tymon Ateńczyk jako Flawiusz (reż. Tadeusz Byrski),
• 1963 – Dyplomaci jako Łazański (reż. Jadwiga Chojnacka),
• 1963 – Iwanow jako Matwiej Szabelski (reż. Andrzej Ziębiński),
• 1964 – Róża jako Pan II (reż. I. Babel),
• 1964 – W gołębniku jako Ignacy (reż. Jan Kulczyński),
• 1965 – Ondyna jako August (reż. Ireneusz Kanicki),
• 1966 – Pruski mur jako ksiądz (reż. I. Kanicki),
• 1966 – Don Juan jako profesor (reż. I. Kanicki),
• 1966 – Śluby panieńskie jako Radost (reż. I. Kanicki),
• 1967 – Dziś do ciebie przyjść nie mogę (reż. I. Kanicki),
• 1967 – Mirandolina jako Markiz di Forlipopoli (reż. Tadeusz Aleksandrowicz),
• 1969 – Śluby panieńskie jako Radost (reż. Władysław Krasnowiecki),
• 1970 – Kordian jako ksiądz (reż. Adam Hanuszkiewicz),
• 1970 – Norwid (reż. A. Hanuszkiewicz),
• 1972 – Proces jako oskarżony (reż. A. Hanuszkiewicz),
• 1972 – Lorenzaccio jako Niccolini (reż. Tadeusz Minc),
• 1973 – Zabawa w koty jako Wiktor Czermelenyi (reż. Jan Machulski),
• 1973 – Kartoteka jako ojciec (reż. T. Minc),
• 1974 – Jezioro Bodeńskie jako internowany (reż. A. Hanuszkiewicz),
• 1975 – Pluskwa jako reporter (reż. Konrad Swinarski),
• 1978 – Aptekarz jako Sempronio (reż. Halina Dzieduszycka).

W roku 1958 Bogucki zajął się również opracowaniem wokalnym piosenek dla przedstawienia Królowa przedmieścia (reż. Zbigniew Koczanowicz).

Występy w telewizji

W dziedzinie telewizji, Bogucki także zaznaczył swoją obecność, odgrywając liczne role w Teatrze Telewizji. Lista niektórych z jego ról obejmuje:

• 1955 – Wesele jako Pan Młody,
• 1962 – Romantyczni,
• 1963 – Taniec księżniczki jako Ryszard,
• 1963 – Syn marnotrawny jako Szlachcic,
• 1963 – Pan Benet,
• 1964 – Don Juan, czyli Kamienny gość,
• 1965 – Skąpiec,
• 1966 – Szwejk na tyłach,
• 1966 – Katarynka jako Radca,
• 1969 – Mieszczanin szlachcicem jako nauczyciel muzyki,
• 1970 – Dziewczęta z Nowolipek,
• 1972 – Zabezpieczenie macierzyństwa jako Adwokat Kasprzak,
• 1972 – Elektra (aut. Giraudoux) jako prezes,
• 1973 – Norwid,
• 1974 – Twarz pokerzysty jako Bednarczyk,
• 1975 – Emancypantki jako Mielnicki,
• 1976 – Jedenaste przykazanie jako Króliczek,
• 1977 – Dyplomaci i sztabowcy w Przed burzą jako Kennedy,
• 1978 – Filomena Marturano jako Nocella.

Andrzej Bogucki pozostawił po sobie niezatarte ślady w polskim teatrze i filmie, a jego różnorodność ról to świadectwo jego niezwykłego talentu.

Kariera muzyczna

Andrzej Bogucki, znany jako jeden z najbardziej rozpoznawalnych artystów polskiej sceny muzycznej, rozpoczął swoją drogę fonograficzną jako piosenkarz w 1931 roku. Jego debiut miał miejsce w teatrzyku „Banda”, gdzie występował do roku 1932. Jego wyjątkowy głos przyczynił się do wielkiej popularności wśród słuchaczy, a po 1945 roku współpracował przez wiele lat z Chórem Czejanda, z którym nagrał mnóstwo znakomitych utworów.

W kręgu jego najważniejszych osiągnięć muzycznych znajduje się spopularyzowanie kultowego utworu „Czerwony autobus”, a także wielu piosenek odnoszących się do Warszawy, takich jak: „Jak przygoda, to tylko w Warszawie”, „Warszawska piosenka” czy „A tu jest Warszawa”. Artysta wylansował również mnóstwo lirycznych przebojów, które zyskały uznanie w radiu. Wśród nich znajdują się takie utwory, jak: „Czy ty wiesz, moja mała”, „Mnie się żadna tak nie podoba jak ty”, „Jest jedna jedyna”, „A mnie jest szkoda lata” oraz „Dorotka”.

Dyskografia

Andrzej Bogucki ma na swoim koncie bogaty zbiór płyt solowych oraz współpracy z innymi artystami. Oto niektóre z jego dzieł:

• Solo- Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2055),
• Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2088),
• 1980 Andrzej Bogucki: Titina… (LP, Muza SX-1943),
• Składanki- A. Bogucki / ? (SP, Muza_-2313),
• Piosenki z filmu „Przygoda na Mariensztacie” (SP, Muza_-2287),
• Chór Czejanda (SP, Muza_-2067),
• Andrzej Bogucki / Janina Godlewska (SP, Muza_-2056),
• Andrzej Bogucki / Marta Mirska (SP, Muza_-2156),
• Chór Czejanda / Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2054),
• Mieczysław Fogg / Andrzej Bogucki (SP, Muza_-2087),
• Andrzej Bogucki / Marta Mirska (SP, Muza_-2155),
• Tuwim – Wiersze (SP, Tonpress SM-391),
• I. Sobieszczańska / Andrzej Bogucki (Pocztówka, PWP Ruch R-0182-II),
• Andrzej Bogucki / dzieci (Pocztówka, PWP Ruch R-0195-II),
• 1977 Warszawo, ty moja Warszawo – Mój Warszawski dzień (LP, Muza SX-1518),
• 1978 Od Momusa do Ali-Baby (LP, Muza SX-1702),
• 1980 Banda (Pocztówka, Tonpress R-0832-II),
• 1983 Tych lat nie odda nikt – Kazimierz Winkler i jego piosenki (LP, Pronit SX-1945),
• Wspomnień czar. Cz.1 – Miłość ci wszystko wybaczy (CD).

Nie można zapomnieć o innych projektach, w których brał udział, takich jak:

• Czerwony Kapturek (EP, Muza N-0183) jako gajowy,
• Artyści Scen Warszawskich: Muchy króla Apsika (EP, Muza N-0504) jako lord kanclerz,
• Pinokio – Bajka muzyczna (reżyseria – Wiesław Opałek, LP, Muza SX-1453) jako narrator,
• 1973 Czarodziejski Młyn (reż. Ludwik René, LP, Muza SXL-0730),
• 1977 Chatka z piernika (EP, Muza SN-0771/2) jako narrator,
• 1978 Tomcio Paluch (reż. W. Opałek, LP, Muza SX-1641) jako narrator,
• Zabawa w podróż (bajka muzyczna, LP, Muza L-0515).

Najpopularniejsze piosenki

W repertuarze Andrzeja Boguckiego znajdują się znane utwory, które zdobyły serca wielu słuchaczy. Wśród nich są:

• „A mnie jest szkoda lata” (muz. Adam Lewandowski, sł. Edward Schlechter),
• „A tu jest Warszawa” (muz. Tadeusz Sygietyński, sł. A. Bartels),
• „Czerwony autobus” (muz. Władysław Szpilman, sł. Kazimierz Winkler),
• „Czy ty wiesz, moja mała” (muz. Walter Jurman, sł. E. Schlechter),
• „Dorotka (Moja Dorotka)” (muz. Franciszka Leszczyńska, sł. Henryk Rostworowski),
• „Jak przygoda, to tylko w Warszawie” (muz. Tadeusz Sygietyński, sł. Ludwik Starski),
• „Jest jedna jedyna” (muz. Henryk Wars, sł. Emanuel Schlechter),
• „Mnie się żadna tak nie podoba jak ty”,
• „Nie damy Wilna, nie damy Lwowa”,
• „Titina” (muz. L. Daniderff, sł. Willy),
• „Trzej przyjaciele z boiska” (muz. Władysław Szpilman, sł. Artur Międzyrzecki),
• „Warszawska piosenka” (muz. F. Leszczyńska, sł. Roman Sadowski).

Udział w muzycznych programach telewizyjnych

Artysta miał także przyjemność uczestniczyć w wielu programach telewizyjnych, które przyciągały uwagę widzów, takich jak:

• Zaśpiewajmy to jeszcze raz,
• Co nam zostało z tych lat.

Inna działalność

Kabaret i rewia

Andrzej Bogucki odnosił sukcesy w warszawskich kabaretach, takich jak „Wielka Rewia” oraz „Małe Qui Pro Quo”, prezentując swoje umiejętności i talent. Jego aktywność artystyczna w tym zakresie obejmowała wiele niezapomnianych przedstawień:

• 1931 – …a Banda śmieje się, teatr „Banda”,
• 1934 – To lubią kobiety, „Teatr na Kredytowej”,
• 1935 – Przygoda w grand Hotelu, „Wielka Rewia”,
• 1935 – Księżniczka czardasza,
• 1936 – Podwójna buchalteria, Teatr Letni w Warszawie,
• 1936 – Duby smalone, „Teatr na 13 rzędów”,
• 1937 – Na pięterku, „Małe Qui Pro Quo”.

Praca w Radiu

W swojej karierze Bogucki był także długoletnim pracownikiem Polskiego Radia, gdzie pozostawił ważny ślad w edukacji dzieci. Prowadził audycje, takie jak Zabawa przy muzyce oraz Śpiewany piosenki, w ramach których uczył dzieci śpiewu. Jego współpraca z radiowym Teatrem Wyobraźni trwała przez wiele lat, podczas której pełnił różnorodne funkcje, w tym prezenter, piosenkarz oraz recytator. Ponadto, angażował się jako popularyzator muzyki i literatury, współpracując z teatrzykiem Eterek.

Nagrody i odznaczenia

W 1959 roku Andrzej Bogucki otrzymał nagrodę Prezesa Rady Ministrów za swoją wyjątkową twórczość radiową skierowaną do dzieci, co podkreśla jego zaangażowanie w popularyzację kultury dziecięcej.

W swojej karierze został wyróżniony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi ważne odznaczenie w uznaniu jego wkładu w rozwój polskiej kultury.

Oprócz tego, artysta został nagrodzony nagrodą Prezesa Rady Ministrów za twórczość rewiową, co dowodzi jego wszechstronności i talentu.

W 1978 roku, wraz z żoną, otrzymał tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, co świadczy o jego odwadze i wartości w obliczu trudnych czasów.

Upamiętnienie

„Niektóre z jego utworów znalazły swoje miejsce w polskich filmach nawet po zaistnieniu smutnej straty, jaką była jego śmierć. Piosenki te są wykonywane przez wielu artystów, w tym m.in. Andrzeja Dąbrowskiego oraz Roberta Janowskiego. Można je również usłyszeć w wykonaniu Jana Kobuszewskiego, Bohdana Łazuki, Jerzego Połomskiego oraz Ireny Santor. Dodatkowo warto wspomnieć o Krzysztofie Tyniec oraz Mariannie Wróblewskiej, a także o Zespole Pieśni i Tańca „Mazowsze”, który również sięga po jego twórczość.

---

Oceń: Andrzej Bogucki

---