Halina Najder


Halina Teresa Najder, znana z domu jako Paschalska, to postać o wyjątkowym dorobku, która urodziła się 7 października 1926 roku w Warszawie, a zmarła 4 lutego 2017 roku w tym samym mieście.

Była nie tylko utalentowaną tłumaczką literatury angielskiej, ale również aktywną uczestniczką powstania warszawskiego, co czyni ją istotną postacią w polskiej historii literatury oraz kultury.

Życiorys

Halina Najder, córka Władysława Paschalskiego, który był właścicielem Fabryki Maszyn dla Przemysłu Tytoniowego w Warszawie i zmarł w 1927 roku w wieku 44 lat, oraz Ireny z domu Górskiej, zmarłej w 1990 roku w wieku 99 lat, miała bogate i pełne wyzwań życie.

W trakcie II wojny światowej Halina poświęciła się działalności konspiracyjnej, angażując się w struktury Hufca „Szarych Szeregów” oraz Armii Krajowej. Od stycznia 1942 roku była członkiem plutonu sanitarno-łącznościowego w ramach batalionu „Wigry”, działającego w Okręgu Warszawa AK. Jako młoda kobieta ukończyła tajne nauczanie w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agricola” i uczestniczyła w powstaniu warszawskim, gdzie pełniła rolę strzelca sanitariuszki oraz łączniczki. Używała pseudonimów, takich jak „Hala Danowska”, „Danowska” oraz „Danka”. Na zakończenie działań bojowych, 2 października 1944 roku, opuściła Warszawę wraz z cywilami.

Po wojnie podjęła studia z zakresu polonistyki. W wyniku represji skierowanych wobec członków AK, Halina zdecydowała się na emigrację po 1946 roku, gdyż zawarła fikcyjne małżeństwo z Krystynem Kleniewskim, który miał brytyjskie obywatelstwo. Po tym związkowi przyjęła nazwisko Carroll. Następnie Halina wyszła za mąż po raz drugi, za Zdzisława Najdera, z którym spędziła blisko pół wieku. W 1969 roku wróciła z mężem i dwójką dzieci do Polski.

W latach 1976-1981 była aktywną działaczką Polskiego Porozumienia Niepodległościowego, które zostało założone przez jej męża. Podczas wprowadzenia stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku przebywała za granicą, lecz wróciła do kraju po upadku komunizmu w 1989 roku.

Halina Najder zajmowała się również tłumaczeniem literatury angielskiej na język polski. Wśród jej przekładów można wymienić dzieła takich autorów jak Joseph Conrad, do których należą opowiadania, takie jak „Tajfun”, „Książę Roman”, „Tajemny wspólnik” oraz „The Selected Letters”, a także „Pokój z widokiem” autorstwa Edwarda Morgana Forstera oraz prace Martina Malii. Przetłumaczyła także na język angielski biografię Josepha Conrada, napisaną przez jej męża Zdzisława Najdera, a także dramaty Zbigniewa Herberta.

Zmarła 4 lutego 2017 roku w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie 14 lutego 2017 roku.

Ordery i odznaczenia

Halina Najder pozostawiła po sobie niezwykły dorobek, który został uhonorowany licznymi odznaczeniami. Wśród najwyższych wyróżnień znajduje się:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – przyznany pośmiertnie 14 sierpnia 2017 roku, jako uznanie wybitnych zasług dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej oraz za popularyzowanie polskiej kultury na świecie,
  • Medal Wojska – dwukrotnie,
  • Krzyż Armii Krajowej,
  • Warszawski Krzyż Powstańczy,
  • Odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny”.

Oceń: Halina Najder

Średnia ocena:5 Liczba ocen:16