Mikołaj Byczkowski to postać o znaczącym historycznym tle, którego życie i tragiczna śmierć stanowią ważny element polskiej historii. Urodził się 18 marca 1887 roku w Warszawie, a swoje życie poświęcił służbie wojskowej, osiągając stopień podpułkownika piechoty w Wojsku Polskim.
Niestety, jego losy zakończyły się w dramatycznych okolicznościach, gdyż zginął w okresie od 9 do 11 kwietnia 1940 roku w Katyniu. To właśnie w tym miejscu miał miejsce jeden z najciemniejszych epizodów w historii Polski, kiedy to wiele niewinnych istnień zostało brutalnie odebranych. Byczkowski jest zatem symbolem ofiar zbrodni katyńskiej, a jego historia przypomina o tragicznym losie wielu Polaków w czasach II wojny światowej.
Życiorys
Mikołaj Byczkowski przyszedł na świat w Warszawie, w rodzinie Wincentego i Heleny z Welimanów. Po ukończeniu warszawskiego gimnazjum realnego w 1905 roku podjął decyzję o wstąpieniu do armii rosyjskiej, a w wyniku tego został wcielony do 170 Mołodeczańskiego Pułku Piechoty, który stacjonował w Wilnie, w składzie 43 Dywizji Piechoty.
W maju 1925 roku nastąpiło przeniesienie Byczkowskiego do 32 Pułku Piechoty w Modlinie, gdzie objął stanowisko kwatermistrza. 12 kwietnia 1927 roku został awansowany na stopień podpułkownika, z datą seniority ustaloną na 1 stycznia 1927 roku i zajmował 34. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Już w maju tego samego roku został przesunięty na stanowisko dowódcy III baonu.
W kwietniu 1928 roku miał miejsce kolejny krok w jego karierze – został przeniesiony do kadry oficerów, a równocześnie przydzielony jako oficer placu w Tarnowie. W marcu 1929 roku nastał moment, gdy zasiadł w Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Ostrowie Wielkopolskim na stanowisku pełniącego obowiązki komendanta, co formalnie potwierdzono w marcu 1932 roku. Ostatecznie z dniem 31 sierpnia 1935 roku przeszedł w stan spoczynku.
Jednakże, 22 września 1939 roku, w miejscowości Werba, Byczkowski został wzięty do niewoli przez wojska sowieckie. W październiku tegoż roku znalazł się w obozie dla jeńców w Putywlu, a od listopada 1939 roku przebywał w obozie w Kozielsku. W dniach od 7 do 9 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku. Z kolei od 9 do 11 kwietnia tego samego roku zginął w Katyniu, gdzie został pogrzebany.
W Katyniu, 28 lipca 2000 roku, miało miejsce oficjalne otwarcie Polskiego Cmentarza Wojennego. Natomiast 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, na podstawie decyzji nr 439/MON, pośmiertnie nadał mu stopień pułkownika. Uroczystość ogłoszenia tego awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
Mikołaj Byczkowski, wybitna postać w historii, został odznaczony licznymi orderami i medalami, które świadczą o jego zasługach. Poniżej przedstawiamy listę przyznanych mu odznaczeń:
- Krzyż Walecznych,
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Order Świętego Stanisława 3. klasy,
- Order Świętej Anny 3. klasy.
Przypisy
- 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [dostęp 27.06.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 4 [dostęp 23.09.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 196.
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11.11.1938 r., s. 21.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 140.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22.05.1925 r., s. 264, 270.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 226.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23.05.1927 r., s. 154.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22.03.1929 r., s. 102.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20.04.1927 r., s. 117.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 118, 167.
- Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 20, 520.
- M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 20.
- Ryżewski 1994 ↓, s. 426.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Wacław Gebethner | Teresa Krassowska | Tadeusz Zawadzki (harcmistrz) | Józef Florkowski | Marek Długoszowski | Halina Najder | Henryk Kończykowski | Henryk Kintopf | Leon Koplewski | Wiktor Szeliński | Eugeniusz Łepkowski | Tadeusz Gutowski (podporucznik) | Tadeusz Mikke | Henryk Filipski | Kazimierz Zarębski | Ryszard Górecki (żołnierz AK) | Wacław Berka | Alicja Gołod-Gołębiowska | Tadeusz Łukaszewicz (żołnierz) | Eugeniusz SzaposznikowOceń: Mikołaj Byczkowski