Antoni Paulin Lubicz Miszewski, znany również pod pseudonimami „Lubicz”, „Pług” oraz „Orski”, jest postacią, która odcisnęła swoje piętno w historii Polski. Urodził się 22 czerwca 1891 roku w Warszawie, a zmarł 5 października 1957 roku w Londynie, gdzie spędził część swojego życia.
Jako polski architekt i artysta rzeźbiarz, Miszewski miał wpływ na rozwój sztuki i architektury w Polsce. Jego wkład w te dziedziny był znaczący, a jego prace odzwierciedlały umiejętności oraz wizję twórczą.
W trakcie swojej kariery pełnił również rolę chorążego Legionów Polskich, co świadczy o jego zaangażowaniu w sprawy narodowe. Pełniąc funkcję oficera wywiadu, a później majora dyplomowanego piechoty Wojska Polskiego, zyskał uznanie jako osoba, która łączyła sztukę z aktywnością wojskową.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Antoni Paulin Lubicz Miszewski przyszedł na świat 22 czerwca 1891 roku w Warszawie. Jego edukacja miała miejsce w różnych szkołach zarówno w Warszawie, jak i Częstochowie. W 1906 roku związał się z Polską Partią Socjalistyczną (PPS) i brał udział w jednej z ich akcji, co skłoniło go do wyjazdu do Paryża w obawie przed aresztowaniem. To właśnie w stolicy Francji zakończył swoją edukację, a następnie zapisał się do Academie des Beaux-Arts, równocześnie studiując antropologię.
I wojna światowa
W sierpniu 1914 roku Miszewski wrócił do Polski z Francji, przemierzając przez Wiedeń. W Krakowie wstąpił do 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Brał udział w działaniach wojennych w ramach 4 kompanii III baonu oraz I baonu 1 pułku piechoty, walcząc w takich miejscach jak Miechów, Konary, Kielce, Chęciny, oraz pod Łowczówkiem, gdzie poniósł rany. W 1917 roku służył w Krajowym Inspektoracie Zaciągu, pozostając jednocześnie na ewidencji 5 pułku piechoty. Z dniem 1 stycznia 1917 roku awansował na chorążego. Po kryzysie przysięgowym w lipcu tegoż roku, został internowany w obozach Szczypiorno, Rastatt oraz Werl. W 1918 roku, po opuszczeniu obozu, powrócił do kraju i wstąpił do Wojska Polskiego.
Wojna polsko-bolszewicka
W 1919 roku Miszewski brał udział w ofensywie kijowskiej, podczas której dowodził tylną strażą 1 pułku piechoty Legionów. W sierpniu 1920 roku, po reorganizacji, został kapitanem w 27 pułku piechoty, a następnie w 9 pułku piechoty Legionów, biorąc udział w ofensywie znad Wieprza. Na polach bitew pod Brzostowicą, w okolicach Grodna, prowadził odważny atak na bagnety, przełamując linie wroga, co zostało uhonorowane przyznaniem mu Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari.
Dwudziestolecie międzywojenne
W 1921 roku Miszewski został oficerem do zleceń przy Belwederze, a kilka lat później adiutantem generała Kajetana Olszewskiego. W latach 1921–1923 uczestniczył w Kursie Normalnym Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. 3 maja 1922 roku jego stopień kapitana został oficjalnie potwierdzony z datą starszeństwa 1 czerwca 1919 roku, zajmując 305. lokatę w korpusie oficerów piechoty. Po ukończeniu kursu w październiku 1923 roku, został przydzielony do 68 pułku piechoty we Wrześni. W 1924 roku pełnił służbę w Oddziale Ogólnym Sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie, pozostając w ewidencji 69 pułku piechoty w Gnieźnie. W kwietniu 1925 roku przeniesiono go do Oddziału IV Sztabu Generalnego jako referenta. Brał również udział w pracach Wojskowego Biura Historycznego w Warszawie oraz w Oddziale II Sztabu Generalnego. 3 maja 1926 roku został awansowany na majora z datą starszeństwa 1 lipca 1925 roku i zajmował 26. lokatę w oficerach piechoty. W tym czasie angażował się w tłumaczenia z języka francuskiego oraz tworzył dla Bellony. Jego twórczość rzeźbiarska, która zyskała uznanie, przyniosła mu nagrodę w Zachęcie w 1927 roku. W 1928 roku dalej służył w Oddziale IV SG, jednak 31 maja tegoż roku przeniesiono go na dwanaście miesięcy w stan nieczynny. Mimo przedłużenia, pod koniec 1930 roku, Miszewski został powołany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I, a 30 listopada 1930 roku przeszedł na emeryturę.
Po zakończeniu swojej służby wojskowej zajął się rzeźbiarstwem. Wśród jego dzieł znalazły się m.in. płaskorzeźby na gmachu poczty w Gdyni, wnętrze sali Ministerstwa Spraw Wojskowych, rzeźby na Powszechną Wystawę Krajową w Poznaniu, lwy z piaskowca dla Komendy Miasta w Warszawie, pomnik Legionów w Stanisławowie oraz kilka pomników i popiersi, w tym również wizerunki marszałka Józefa Piłsudskiego. Wspólnie z Julianem Putermanem-Sadłowskim stworzył spółkę architektoniczną. W 1934 roku Miszewski znajdował się w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień w Warszawie, mając przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. W sierpniu 1939 roku został mianowany attaché wojskowym przy Ambasadzie RP w Sofii.
II wojna światowa
W marcu 1940 roku Miszewski udał się do Francji, gdzie w Paryżu przekazał archiwa z Muzeum Belwederskiego polskiemu rządowi, które przywiózł z Warszawy. Z polecenia generała Sosnkowskiego pozostał na południu Francji, angażując się w wywiad dla Polskiego Rządu na uchodźstwie. Pomimo trudnych warunków kontynuował pracę rzeźbiarską, wykonywał portrety takich osobistości jak Marszałek Pétain oraz Ignacy Paderewski. Jego działalność w tym okresie zakończyła się w 1944 roku, gdy został aresztowany przez Gestapo.
Okres powojenny
Po wojnie, w czerwcu 1945 roku, Miszewski osiedlił się w Londynie, gdzie zorganizował własną pracownię rzeźbiarską. Jego życie zakończyło się 5 października 1957 roku, a jego ciało zostało pochowane na cmentarzu Gunnersbury (sekcja D3, grób 316). Był żonaty z Heleną Wegner i miał dwóch synów, Krzysztofa oraz Tomasza.
Ordery i odznaczenia
Antoni Miszewski został uhonorowany wieloma odznaczeniami, które świadczą o jego niezwykłym wkładzie w obronę kraju oraz działalność na rzecz niepodległości. Poniżej znajduje się lista jego osiągnięć:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari, przyznany 17 maja 1921,
- Krzyż Niepodległości, nadany 4 lutego 1932,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Walecznych, którym obdarzono go czterokrotnie,
- Medal Wojska,
- Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 10 listopada 1928,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę,
- Komandor Orderu Zasługi Cywilnej (Bułgaria),
- Oficer Orderu Białego Lwa (Czechosłowacja),
- Kawaler Orderu Zasługi (Węgry),
- Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania),
- Gwiazda Francji i Niemiec (Wielka Brytania),
- Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania).
Przypisy
- a b c d e f g h i j k l m Krzysztof Miszewski: Antoni Lubicz Miszewski. Portrait sculptures. 2010 r., s. 10. [dostęp 28.09.2015 r.]
- M.P. z 1932 r. nr 29, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28.05.1921 r., s. 990.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 327, 842.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19.12.1930 r., s. 396.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18.06.1930 r., s. 224.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 06.07.1929 r., s. 212.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 24.07.1928 r., s. 234.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 03.05.1926 r., s. 125.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 23.04.1925 r., s. 217.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 41, 286, 353.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 149, 407, 1500.
- Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 33.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jerzy Zabielski | Leszek Lamparski | Jan Tataj | Artur Kronenberg | Eugeniusz Fichs | Kazimierz Brauliński | Władysław Bohuszewicz | Jan Kopałka | Tadeusz Caspaeri-Chraszczewski | Marian Buczyński (1921–1944) | Witold Strumpf | Edward Szydełkiewicz | Stanisław Grąbczewski | Ryszard Szuppe | Jakub Walenty Lewiński | Wojciech Francki | Stanisław Rudnicki (lotnik) | Jerzy Daniel Kędzierski | Edward Daniłło-Gąsiewicz | Stefan Czesław RelichOceń: Antoni Miszewski