Artur Czesław Kronenberg, urodzony 1 lipca 1887 roku w Warszawie, był osobą, która miała znaczący udział w historii Polski jako major saperów Wojska Polskiego.
Był także inżynierem, co podkreśla jego wszechstronność i umiejętności w dziedzinach technicznych. Niestety, jego życie zostało brutalnie przerwane w dramatycznych okolicznościach, kiedy stał się jedną z ofiar zbrodni katyńskiej, a jego śmierć miała miejsce między 20 a 22 kwietnia 1940 roku w Katyniu.
Życiorys
Artur Kronenberg przyszedł na świat w rodzinie Walentego i Amelii z d. Liedke, a jego chrzest odbył się w parafii św. Andrzeja w Warszawie. W dokumentach zachował się akt chrztu, którego numer to 31/1887.
W trakcie I wojny światowej, obejmując stopień podkapitana, dowodził kompanią reflektorów w 1 pułku inżynieryjnym I Korpusu Polskiego w Rosji. Następnie brał udział w służbie w armii generała Hallera we Francji. Kronenberg był także uczestnikiem wojny polsko-bolszewickiej w roku 1920.
W okresie międzywojennym pozostał aktywny w strukturach wojskowych. Jako oficer nadetatowy 1 pułku saperów, jego ścieżka kariery przywiodła go do 1 pułku czołgów, a 1 czerwca 1923 roku został mianowany zastępcą dowódcy batalionu w baonie maszynowym. W momencie przeniesienia był majorem, posiadającym 39 lokatę w korpusie oficerów inżynierii i saperów, ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 roku.
Rok później, jako oficer nadetatowy baonu maszynowego, pracował w Departamencie V Inżynierii i Saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych. 1 września 1925 roku został odkomenderowany z Departamentu V na dwumiesięczny kurs dla kwatermistrzów. Ukończył również kursy doskonalące w Wojsku Polskim. W 1928 roku jego działalność związana była z 9 Okręgowym Szefostwem Budownictwa, pełnił wówczas rolę kwatermistrza 9 pułku saperów. Od roku 1929 znajdował się w stanie spoczynku.
W roku 1934, jako oficer w stanie spoczynku, był utrzymywany w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III, posiadając przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. W tym czasie był „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I”.
Kronenberg aktywnie uczestniczył w działalności Związku Murmańczyków, a także brał udział w II Zjeździe Murmańczyków. Wygłosił przemówienie podczas odsłonięcia pomnika „Krzyża Północy” na Cmentarzu Powązkowskim.
W trakcie kampanii wrześniowej Kronenberg został wzięty do niewoli przez Sowietów. Na kwiecień 1940 roku pozostawał jeńcem obozu w Kozielsku. Między 7 a 9 kwietnia 1940 roku został przekazany dyrektorowi smoleńskiego obwodu NKWD, według listy wywózkowej 015/2 poz. 32 nr akt 2207 z 5.04.1940. Niestety, zginął między 9 a 11 kwietnia 1940 roku z rąk NKWD w lesie katyńskim. Jego tożsamość została potwierdzona podczas ekshumacji przeprowadzanej przez Niemców w 1943 roku, wg zapisu w dzienniku ekshumacji, który nie miał daty i był oznaczony numerem 293.
Na dzień 21 grudnia 1940 roku, akta Kronenberga znajdowały się w 1 Specjalnym Wydziale NKWD ZSRR (UPW) w związku z otrzymanym wnioskiem od jego żony, Wandy Kronenberg z Warszawy. Krewni przez okres do 1950 roku próbowali uzyskać informacje dzięki Biuru Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. Ostatecznie, w 1946 roku, Sąd Grodzki w Warszawie uznał Kronenberga za zmarłego.
Życie prywatne
Artur Kronenberg był osobą, która prowadziła ciekawe życie prywatne. Jest żonaty z Wandą, która pochodzi z rodziny Nurzyńskich. Para ta mieszkała w Warszawie, w konkretnym miejscu na ulicy Grzybowskiej 32.
Ordery i odznaczenia
Artur Kronenberg, wybitna postać, otrzymał szereg odznaczeń, które odzwierciedlają jego dokonania i wkład w historię. Do najważniejszych należą:
- Krzyż Niepodległości, przyznany 3 maja 1932,
- Krzyż Walecznych,
- Srebrny Krzyż Zasługi, nadany 15 grudnia 1925,
- Medal Zwycięstwa, znany również jako „Médaille Interalliée”,.
Upamiętnienie
W dniu 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, wydał postanowienie, które miało istotne znaczenie dla upamiętnienia Artura Kronenberga. Zgodnie z decyzją Nr 439/MON, został on pośmiertnie awansowany na stopień podpułkownika, co zostało oficjalnie ogłoszone 9 listopada 2007 roku podczas wzruszającej uroczystości zatytułowanej „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”, która miała miejsce w Warszawie.
Na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie została odsłonięta tablica epitafijna, stanowiąca hołd dla jego pamięci i zasług.
W ramach upamiętnienia Artura Kronenberga, na Krakowskim Przedmieściu 26/28 posadzono także Dąb Pamięci, co zostało zrealizowane przez Uniwersytet Warszawski. Ten symboliczny gest ma na celu zachowanie pamięci o bohaterze. Certyfikat 3447/510/WE/2010 dokumentuje to wydarzenie.
Przypisy
- Bohaterowie – Strona 250 – Katyń… ocalić od zapomnienia [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 11.08.2018 r.]
- Holocaust Survivors and Victims Database -- Search for Names Results [online], www.ushmm.org [dostęp 11.08.2018 r.]
- MarcinM. Niewalda MarcinM., Kronenberg - Genealogia. Portal rodzinny, rola w historii, źródła [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 11.08.2018 r.]
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 425.
- JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 624.
- JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 146.
- „Dziennik Personalny” (R.6, nr 89), 1925, s. 488.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 853.
- Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 20, 819, 828.
- Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1923, s. 895.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 60 z 4 czerwca 1925 roku, s. 302.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 2 czerwca 1923 roku, s. 367.
- II Walny Zjazd Murmańczyków, „Polska Zbrojna” (R.15 [i.e.16], nr 156), 8 czerwca 1936, s. 1.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 582.
- M.P. z 1925 r. nr 296, poz. 1253 „za zasługi, położone na polu organizacji armji”.
- M.P. z 1932 r. nr 109, poz. 142 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Eugeniusz Fichs | Kazimierz Brauliński | Władysław Bohuszewicz | Jan Kopałka | Tadeusz Caspaeri-Chraszczewski | Marian Buczyński (1921–1944) | Eugeniusz Szpręglewski | Jan Heine | Emil Demke | Stefan Gąsiewicz | Jan Tataj | Leszek Lamparski | Jerzy Zabielski | Antoni Miszewski | Witold Strumpf | Edward Szydełkiewicz | Stanisław Grąbczewski | Ryszard Szuppe | Jakub Walenty Lewiński | Wojciech FranckiOceń: Artur Kronenberg