Edward Daniłło-Gąsiewicz


Edward Alfons Daniłło-Gąsiewicz, który przyszedł na świat 6 listopada 1898 roku w Warszawie, był postacią znaczącą w historii Polski. Jako major kawalerii Wojska Polskiego, jego życie zostało brutalnie przerwane w wyniku tragicznych wydarzeń II wojny światowej.

W 1940 roku stał się ofiarą zbrodni katyńskiej, w której zginęli polscy oficerowie. Jego historia przypomina nam o bolesnych skutkach wojny i poświęceniu, które ponieśli bohaterowie walczący za ojczyznę.

Życiorys

Edward Alfons Gąsiewicz przyszedł na świat 6 listopada 1898 roku w Warszawie. Był synem Feliksa oraz Józefy Wandy z Korycińskich. W rodzinie tej dorastał razem z rodzeństwem, w tym z Wandą, Feliksem, Stefanem, Tadeuszem, Kazimierzem oraz Henrykiem, który zmarł w 1940 roku w Katyniu.

W 1914 roku, gdy miał zaledwie szesnaście lat, zgłosił się jako ochotnik do Legionu Puławskiego. Dwa lata później, w 1916 roku, został wcielony do armii rosyjskiej. W roku 1917 wstąpił do 3 pułku strzelców polskich, który stacjonował w Połtawie, gdzie przydzielono go do konnych wywiadowców. Wkrótce potem przeniesiono go do 3 pułku ułanów.

W roku 1918 zainicjował swoje działania wojskowe, zgłaszając się do 3 pułku ułanów, którego odtworzenie miało miejsce w najwcześniejszym okresie po odzyskaniu niepodległości. W 1921 roku został odkomenderowany do Wielkopolskiej Szkoły Podchorążych Piechoty, mieszczącej się w Bydgoszczy. Po zaliczeniu kursu wrócił do 3 pułku ułanów w stopniu podporucznika. W latach 1923–1932 służył jako żołnierz w 4 pułku strzelców konnych w Płocku. W dniu 1 października 1924 roku awansował na porucznika, a jego starszeństwo datowano na 1 czerwca 1921 roku z 24. lokatą w korpusie oficerów jazdy. W tym samym roku wziął ślub z Zofią z Przedpełskich.

Na mocy zarządzenia wydanego przez wojewodę warszawskiego, Edward Gąsiewicz, na podstawie ustawy z 24 października 1919 roku, zyskał zgodę na zmianę nazwiska rodowego „Gąsiewicz” na „Daniłło-Gąsiewicz” 25 czerwca 1930 roku.

W dniu 17 grudnia 1931 roku awansował na rotmistrza, a jego starszeństwo zostało ustalone na 1 stycznia 1932 roku, z 5. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. Następnie został przeniesiony do 19 pułku Ułanów Wołyńskich, gdzie objął stanowisko dowódcy szwadronu. Mianowanie na stopień majora miało miejsce 19 marca 1939 roku, a jego starszeństwo ustalono na 15. lokatę w korpusie oficerów kawalerii.

W obliczu wydarzeń września 1939 roku, Edward Gąsiewicz został przydzielony do Ośrodka Zapasowego Wołyńskiej Brygady Kawalerii, który mieścił się w Hrubieszowie. W publikacji „Lista Katyńska”, opracowanej przez Adama Moszyńskiego i opublikowanej przez Gryf Publications Ltd. w Londynie w 1982 roku, znalazła się informacja dotycząca ostatniej służby majora, która była niestety zwięzła i niepotwierdzona w innych źródłach — opisano go jako „mjr, ostatnio d-ca garnizonu w Ostrogu”. Po sformowaniu Zgrupowania Kawalerii, które dowodził pułkownik Kazimierz Halicki, otrzymał polecenie wymarszu wraz z resztą Ośrodka Zapasowego w rejon Krzemieńca, gdzie według niepotwierdzonych danych, mógł dostać się do niewoli sowieckiej.

Okres pobytu w niewoli, który dotknął majora Gąsiewicza, obfituje w dramatyczne sytuacje. Młody kadet, Józef Pętkowski, syn dowódcy 19 pułku Ułanów Wołyńskich, relacjonował wydarzenia, które miały miejsce podczas przeglądów prowadzonych przez NKWD. Dzięki determinacji i szybkiemu działaniu majora Gąsiewicza, udało się oddzielić Józefa od grupy oficerów, z którymi przebywał w obozie, co uratowało mu życie.

W trakcie wrześniowej kampanii 1939 roku, Edward Gąsiewicz znalazł się w rękach sowieckich, a jego ostatnie dni spędził w obozie w Kozielsku. Wiosną 1940 roku zginął w wyniku działań NKWD w Katyniu, gdzie został pochowany. Dopiero 28 lipca 2000 roku jego prochy spoczęły na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

5 października 2007 roku, Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło, na mocy decyzji, awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika. Uroczystość ogłoszenia awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Edward Daniłło-Gąsiewicz był osobą, która otrzymała wiele nagród i odznaczeń za swoje zasługi.

  • Krzyż Niepodległości, nadany 21 kwietnia 1937,
  • Krzyż Walecznych, przyznany dwukrotnie,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, nadany 10 listopada 1928,
  • Medal Zwycięstwa, znany również jako „Médaille Interalliée”,
  • Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej, przyznany przez Łotwę.

Przypisy

  1. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
  2. Rybka i Stepan 2006, s. 703.
  3. Rybka i Stepan 2006, s. 133.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 18.12.1931 r., s. 401.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 20.09.1930 r., s. 312.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 105 z 08.10.1924 r., s. 578.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 11.11.1937 r., s. 29.
  8. M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  9. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 06.08.1929 r., s. 242.
  11. Rocznik Oficerski 1932, s. 155.
  12. Rocznik Oficerski 1928, Warszawa 1928, s. 320, 359.
  13. Rocznik Oficerski 1924, Warszawa 1924, s. 588, 611.
  14. Rocznik Oficerski 1923, Warszawa 1924, s. 660, 693.
  15. Roczniki oficerów kawalerii 1930, Warszawa 1930, s. 44, 93.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 5 z 03.08.1931 r., s. 247, 264.

Oceń: Edward Daniłło-Gąsiewicz

Średnia ocena:4.92 Liczba ocen:10