Władysław Bohuszewicz był wybitnym polskim oficerem, urodzonym 7 grudnia 1897 roku w Warszawie. Swoje życie poświęcił służbie wojskowej, uzyskując tytuł pułkownika dyplomowanego obserwatora Wojska Polskiego. Jego kariera wojskowa oraz niezłomne wartości, które reprezentował, przyniosły mu wielkie uznanie.
W trakcie swojej służby zdobył Order Virtuti Militari, co świadczy o jego odwadze i determinacji w obliczu trudności. Bohuszewicz zmarł 21 marca 1956 roku w Londynie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskich sił zbrojnych.
Życiorys
Władysław Bohuszewicz, syn Jana i Marii z Garlickich, urodził się w Polsce. W 1915 roku zakończył edukację w Szkole Realnej Stowarzyszenia Techników im. Stanisława Staszica w Warszawie, a następnie podjął studia w Niżnym Nowogrodzie. Z chwilą wybuchu I wojny światowej w 1916 roku, Bohuszewicz został powołany do armii rosyjskiej, gdzie przeszedł szkolenie w szkole chorążych w Moskwie, a po jej ukończeniu, w 1918 roku, rozpoczął naukę na Politechnice Warszawskiej na Wydziale Inżynierii.
W dniu 17 grudnia 1918 roku zgłosił się do nowo utworzonego Wojska Polskiego. W marcu 1920 roku został skierowany do Oficerskiej Szkoły Obserwatorów Lotniczych w Toruniu, którą ukończył z drugą lokatą w lipcu. Następnie trafił do 9. eskadry wywiadowczej, gdzie pełnił rolę obserwatora i adiutanta podczas wojny polsko-bolszewickiej. W trakcie bitwy warszawskiej, 15 sierpnia 1920 roku, wyróżnił się wspólnie z sierż. Józefem Żuromskim podczas szturmów na pozycje Armii Czerwonej w rejonie Radzymina.
11 października, także w załodze z sierżantem Żuromskim, uczestniczył w długotrwałym locie mającym na celu odnalezienie odciętej 1 Dywizji Jazdy pod dowództwem gen. Juliusza Rómmla, pomagając w skoordynowaniu działań. Ich determinacja przyniosła skutek, gdyż udało się odnaleźć polskie oddziały oraz dostarczyć im ważne rozkazy dowództwa. Tego samego dnia brał udział w dalszych atakach na pozycje nieprzyjaciela, co przyczyniło się do przywrócenia polskich sił z powrotem poza linię demarkacyjną.
Po wojnie Władysław Bohuszewicz zdecydował się pozostać w Wojsku Polskim. W okresie od 25 grudnia 1920 do 5 marca 1921 roku działał jako instruktor w Oficerskiej Szkole Obserwatorów Lotniczych w Toruniu. Następnie, od maja 1921 do 26 marca 1923 roku, służył jako aerofotogrametrysta w Mieszanej Komisji Granicznej na Wschodzie, której zadaniem było wyznaczenie granicy między II Rzeczpospolitą a Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich. Potem kontynuował służbę w Wojskowym Instytucie Geograficznym oraz w Oficerskiej Szkole Topografów.
W sierpniu 1925 roku przeniesiono go z korpusu oficerów geografów do aeronautycznego, a wkrótce wcielono do 1 pułku lotniczego. Uczył się w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie od czerwca 1926 do października 1928 roku. Po ukończeniu nauki, od grudnia 1928 roku, pracował w Oddziale III Sztabu Głównego, zajmując stanowisko referenta lotnictwa oraz sekretarza Rady Instytutu Przeciwgazowego.
W 1930 roku odbył dwumiesięczny staż we Francji. Po powrocie do kraju był dowódcą eskadry szkolnej w 2. pułku lotniczym w latach 1931–1932, później dowodził 22. eskadrą lotniczą w latach 1933–1934. W październiku 1934 roku objął funkcję dowódcy 26. eskadry towarzyszącej, a następnie II dywizjonu liniowego. 27 czerwca 1935 roku awansował na majora z datą efektywną 1 stycznia 1935 roku oraz 15. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki. Podczas dalszej służby, w marcu 1939 roku, został mianowany podpułkownikiem.
W tym samym miesiącu pełnił obowiązki w Dowództwie Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku szefa Wydziału Technicznego. W sierpniu 1939 roku trafił do Sztabu Naczelnego Dowódcy Lotnictwa i OPL jako szef wydziału zaopatrzenia. Po kampanii wrześniowej udało mu się dotrzeć do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do RAF i otrzymał numer służbowy P-1474.
W listopadzie 1940 roku objął kierownictwo Wydziału Technicznego Inspektoratu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, pozostając na tym stanowisku do roku 1941. W następnych latach, w 1942 roku, został szefem Wydziału Studiów Operacyjnych. W lutym 1944 roku objął zaszczytną funkcję Szefa Gabinetu Naczelnego Wodza.
Po zakończeniu II wojny światowej, Bohuszewicz zdecydował się nie wracać do Polski, osiedlając się na stałe w Wielkiej Brytanii. Zmarł w Londynie w 1956 roku i spoczywa na cmentarzu Streatham Park na Rowan Road.
Ordery i odznaczenia
Władysław Bohuszewicz, znany ze swojego wspaniałego dokonania w służbie wojskowej, był zasłużonym żołnierzem, który otrzymał wiele prestiżowych nagród i wyróżnień. Lista jego odznaczeń zawiera następujące elementy:
- Srebrny Krzyż Virtuti Militari nr 8111, przyznany 27 lipca 1922,
- Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany 10 listopada 1938, „za zasługi w służbie wojskowej”,
- Medal Niepodległości, przyznany 9 listopada 1933,
- Srebrny Krzyż Zasługi, nadany 16 marca 1933,
- Polowa Odznaka Obserwatora nr 40, przyznana 11 listopada 1928, „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918–1920”,
- Medal Lotniczy, który otrzymał czterokrotnie,
- Medal Zwycięstwa, międzynarodowe uznanie,
- Łotewska odznaka lotnicza.
Te liczne nagrody świadczą o jego odwadze, determinacji oraz znaczącym wkładzie w walki zbrojne, które miały miejsce w czasie jego służby.
Przypisy
- a b Bohuszewicz Władysław ppłk dypl. S.G. obs.. bequickorbedead.com. [dostęp 03.03.2020 r.] (pol.).
- Osamotniony Naczelny Wódz. naszeblogi.pl. [dostęp 03.03.2020 r.] (pol.).
- a b Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników.. [online], niebieskaeskadra.pl [dostęp 13.10.2020 r.]
- Krzystek 2012 ↓, s. 104.
- Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 183.
- Pawlak 1989 ↓, s. 150.
- Pawlak 1989 ↓, s. 176.
- Pawlak 1989 ↓, s. 186.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28.06.1935 r., s. 71.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11.11.1928 r., s. 435.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27.10.1922 r., s. 807.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 20.10.1926 r., s. 369.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 85 z 20.08.1925 r., s. 464.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 206.
- Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 435.
- Tarkowski 1991 ↓, s. 108.
- Płoszajski Cz. 1 1993 ↓, s. 77.
- Mordawski 2009 ↓, s. 357.
- M.P. z 1933 r. nr 64, poz. 83 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
- M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612.
- Kolekcja VM ↓, s. 1.
- a b c d e f g h i Kolekcja VM ↓, s. 4.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Kopałka | Tadeusz Caspaeri-Chraszczewski | Marian Buczyński (1921–1944) | Eugeniusz Szpręglewski | Jan Heine | Emil Demke | Stefan Gąsiewicz | Jarosław Andrychowski | Zbigniew Banaś | Teodor Niewiadomski | Kazimierz Brauliński | Eugeniusz Fichs | Artur Kronenberg | Jan Tataj | Leszek Lamparski | Jerzy Zabielski | Antoni Miszewski | Witold Strumpf | Edward Szydełkiewicz | Stanisław GrąbczewskiOceń: Władysław Bohuszewicz