Anna Zadrożyńska


Anna Jadwiga Zadrożyńska-Barącz (urodzona 31 maja 1938 roku w Warszawie, zmarła 30 marca 2014 roku) była wybitną postacią w świecie etnologii. Jako profesor nauk humanistycznych, pełniła funkcję nauczyciela akademickiego w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej na Uniwersytecie Warszawskim. W ciągu swojego życia, Zadrożyńska-Barącz stworzyła i zredagowała kilkanaście książek, a także przetłumaczyła liczne prace z zakresu etnologii i antropologii.

Tematyka jej badań koncentrowała się przede wszystkim na antropologii współczesności. Anna Zadrożyńska-Barącz była szczególnie zainteresowana przemianami obyczajowości oraz tradycji w Polsce, co czyniło jej prace nie tylko ważnymi akademicko, ale również niezwykle aktualnymi w kontekście społecznym.

Biogram

„Anna Zadrożyńska przyszła na świat w rodzinie inżyniera Teodora Zadrożyńskiego oraz malarki Walerii z domu Olszyckiej. Swoją edukację rozpoczęła w liceum Sióstr Zmartwychwstanek, aczkolwiek egzamin maturalny zdawała w V LO im. Księcia Józefa Poniatowskiego. Po ukończeniu liceum, podjęła studia na Wydziale Łączności, obecnie znanym jako Wydział Elektroniki, na Politechnice Warszawskiej. Pomimo zaledwie czterech semestrów, w 1958 roku, Anna zdecydowała się na zmianę kierunku i rozpoczęła studia etnograficzne na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, które zakończyła w 1963 roku. Jej praca magisterska nosiła tytuł Warunki powodujące zanik tradycyjnego ubioru ludowego na Podlasiu w II połowie XIX wieku, a jej promotorem był Witold Dynowski.

Przez całą swoją karierę zawodową była związana z Katedrą, a później z Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego. Już 1 października 1963 roku rozpoczęła pracę jako asystentka w Katedrze Etnografii. W 1972 roku zdobyła stopień doktora nauk humanistycznych w dziedzinie etnologii na podstawie pracy Motywy zawarcia i oceny małżeństwa a system wartościowania współczesnych społeczności wiejskich w Polsce, również pod opieką Witolda Dynowskiego. Sześć lat później, w 1983 roku, uzyskała stopień doktora habilitowanego, w oparciu o rozprawę zatytułowaną Homo faber i homo ludens. Etnologiczny szkic o pracy w kulturach tradycyjnej i współczesnej. W 1991 roku została zatrudniona na stanowisku profesora nadzwyczajnego, a 24 stycznia 1997 roku otrzymała tytuł profesorski, co dobitnie podkreśla jej pozycję w środowisku akademickim. W 2002 roku osiągnęła status profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Warszawskim. Można ją również zaliczyć do grona osób, które miały przyjemność wypromować doktoraty takich naukowców jak Anna Malewska-Szałygin, Joanna Tokarska-Bakir oraz Elżbieta Szot-Radziszewska.

W trakcie swojej kariery, Anna Zadrożyńska otrzymała wiele wyróżnień, w tym w 1983 roku Złoty Krzyż Zasługi, a także w 2001 roku Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Niestety, 30 marca 2014 roku odeszła z tego świata. Została pochowana na cmentarzu Bródnowskim, w kwaterze 26H, rzędzie 2, grobie 1.

Wybrane publikacje

Książki

Oto lista najważniejszych dzieł autorstwa Anny Zadrożyńskiej, w których zawarte są istotne informacje o polskiej kulturze i tradycjach:

  • Damy i galanci. O polskich zwyczajach towarzyskich, wydane przez Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”, w Warszawie w 2004 roku,
  • (wspólnie z Krzysztofem Braunem) Zielnik świętowań polskich, Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”, Warszawa 2003,
  • (wspólnie z Krzysztofem Wrocławskim i T. Vrazinowskim) Ludowe obrzędy i podania. Etnograficzne i folklorystyczne studia porównawcze wsi polskiej i macedońskiej, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, Warszawa 2002,
  • Świętowania polskie. Przewodnik po tradycji, Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”, Warszawa 2002,
  • Targowisko różności. Spojrzenie na kulturę współczesną, Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”, Warszawa 2001,
  • Światy, zaświaty. O tradycji świętowań w Polsce, Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”, Warszawa 2000,
  • Tradycje świąt dorocznych, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1997,
  • Powtarzać czas początku, cz. II: O polskiej tradycji obrzędów ludzkiego życia, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa 1988,
  • Powtarzać czas początku, cz. I: O świętowaniu świąt dorocznych w Polsce, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa 1986,
  • Homo faber i homo ludens. Etnologiczny szkic o pracy w kulturach tradycyjnej i współczesnej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1983,
  • (wspólnie z Tadeuszem Maciejem Ciołkiem i Jackiem Olędzkim) Wyrzeczysko. O świętowaniu w Polsce, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1976,
  • Zawarcie małżeństwa. Analiza systemu wartościowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1974.

Redakcja

Anna Zadrożyńska pełniła również rolę redaktora w kilku znaczących publikacjach. Oto wybrane tytuły:

  • Pośród chaosu. Antropologiczne refleksje nad współczesnością, redagowana przez A. Zadrożyńską, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2011,
  • Łańcuch tradycji. Teksty wybrane, Cezaria Baudouin de Courtenay-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowa, wybór L. Mróz i A. Zadrożyńska, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2005,
  • Horyzonty antropologii kultury. Tom w darze dla profesor Zofii Sokolewicz, pod redakcją J. S. Wasilewskiego, A. Zadrożyńskiej i A. Bruczkowskiej, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2005.

Przypisy

  1. KrzysztofK. Michalski KrzysztofK., Wieczór odkrywców: Prof. Anna Zadrożyńska – wspomnienie, „Polskie Radio Jedynka”, emisja 31.03.2015 r. o godz. 21.35 [dostęp 25.10.2017 r.]
  2. a b c Malewska-Szałygin A., Radkowska-Walkowicz M., 2015: Anna Zadrożyńska (1938-2014). Lud, XCIX, s. 461.
  3. a b c IEiAKUW (autor korporatywny), Prof. Anna Zadrożyńska (1938-2014) [online], Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego, 2015 [dostęp 01.04.2014 r.]
  4. Prof. Anna Jadwiga Zadrożyńska-Barącz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 01.04.2014 r.]
  5. Informacja o nadaniu orderu. [dostęp 12.04.2014 r.]

Oceń: Anna Zadrożyńska

Średnia ocena:4.96 Liczba ocen:6