Leon Litwiński, znany również jako Léon de Litwinsky, to postać, która zasługuje na szczególne miejsce w historii Polski.
Urodził się 11 kwietnia 1887 roku w Warszawie i zmarł 19 września 1969 roku w Brukseli. Był nie tylko wybitnym psychologiem i ekonomistą, ale również cenionym dyplomatą.
Litwiński uznawany jest za jednego z pionierów ekonomii behawioralnej, dziedziny, która bada wpływ psychologicznych czynników na decyzje ekonomiczne. Jego innowacyjne podejście do tego tematu przyniosło nowe spojrzenie na zachowania gospodarcze i ich motywacje.
Życiorys
Leon Litwiński, zmuszony do emigracji do Belgii w wieku zaledwie 17 lat z powodów politycznych, rozpoczął swoją wykształcenie. W latach 1907 i 1908 uzyskał stopnie z zakresu nauk handlowych na Uniwersytecie w Liège, gdzie w 1911 roku obronił pracę doktorską poświęconą ekonomice kolei belgijskich, uzyskując wyróżnienie. Jego edukacja obejmowała także London School of Economics w 1906 roku oraz Uniwersytet w Berlinie w 1908 roku.
Litwiński był nie tylko polskim patriotą, ale również osobą poliglota, posługującą się biegłym angielskim, francuskim, niemieckim, portugalskim i rosyjskim. Na początku swojej kariery zawodowej pełnił szereg kierowniczych funkcji w międzynarodowych firmach w obszarze przemysłu i handlu. W szczególności odpowiadał za negocjacje dotyczące otwarcia belgijskiego banku w Moskwie.
Przed 1914 rokiem pracował jako redaktor w branżowych czasopismach, takich jak „l’Exportation belge” oraz „Moniteur maritime et commercial”. W okresie I wojny światowej, angażował się w działania na rzecz przywrócenia niepodległości Polski, pełniąc funkcję honorowego sekretarza Polskiego Komitetu Informacyjnego w Londynie. Po wojnie Litwiński zajmował szereg funkcji ekonomicznych w strukturach Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. W latach 1927–1939 działał jako radca ekonomiczny rządu RP w Brukseli.
Od 1 listopada 1939 roku do maja 1940 roku sprawował funkcję chargé d’affaires ambasady RP w Brukseli, akredytowanej również na Belgię i Luksemburg. W 1941 roku wyjechał do Lizbony, gdzie przebywał aż do 1946 roku, a około 1947 roku wrócił do Belgii, gdzie kontynuował działalność akademicką na uczelniach wyższych.
W czasie swojej kariery opublikował ponad 100 prac naukowych, badając różne aspekty ekonomii i psychologii, w tym psychologię własności, stosunków międzynarodowych, emocji oraz zagadnienia literackie. Choć pozbawiony formalnego wykształcenia w zakresie psychologii, a także stałej afiliacji akademickiej i grona uczniów, uznawany jest za jednego z pionierów ekonomii behawioralnej.
Litwiński był członkiem wielu prestiżowych organizacji, w tym Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego, British Psychological Society oraz Royal Institute of Philosophy. W swojej karierze został odznaczony Brązowym Medalem za Długoletnią Służbę, a także belgijskimi odznaczeniami, takimi jak Order Korony i Order Leopolda. Jego pamięć honorowana jest poprzez symboliczny grób na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Przypisy
- a b c Léon Litwinski papers [online], Léon Litwinski papers [dostęp 16.10.2022 r.]
- a b MartinM. Ray MartinM., Thomas Hardy's Correspondents, „The Thomas Hardy Journal”, 23, 2007, s. 86, ISSN 0268-5418, JSTOR: 45273364 [dostęp 16.10.2022 r.]
- a b Stare Powązki: Litwińscy Grób symboliczny, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 16.10.2022 r.]
- a b c d e f g Floyd WebsterF.W. Rudmin Floyd WebsterF.W., The economic psychology of Leon Litwinski (1887–1969): A program of cognitive research on possession and property, „Journal of Economic Psychology”, 1990, s. 307–339 [dostęp 17.10.2022 r.]
- Kontakty dyplomatyczne Polski z Belgią i Holandią w przełomowych momentach 1939 i 1940 r. Dokumenty, „Dzieje Najnowsze”, 1, 2010, s. 159, ISSN 0419-8824 [dostęp 16.10.2022 r.]
- Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 czerwca 1939, s. 211
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Stefan Różycki | Zbigniew Czerwiński (ekonomista) | Anna Zadrożyńska | Luiza Nader | Andrzej Rakowski | Witold Kondracki | Wacław Mutermilch | Józef Fudakowski | Jerzy Ginalski (profesor) | Zygmunt Pietrzak | Wanda Karpowicz | Stefan Dziembowski | Iwo Białynicki-Birula | Andrzej Tarkowski | Marcin Kurzeniecki | Janusz Lipkowski | Magdalena Zowczak | Marta Kightley | Wacław Dąbrowski (mikrobiolog) | Stanisław GąsiorowskiOceń: Leon Litwiński