Andrzej Precigs

---

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Andrzej Precigs przyszedł na świat w Warszawie jako dziecko Barbary Precigs, księgowej, i Jana Precigsa, który również był księgowym oraz utalentowanym śpiewakiem operowym. Jego przodkowie odgrywali istotną rolę w historii rodziny. Dziadek z ojczystej strony, Ian Precigsson, był zamożnym Szwedem oraz ewangelikiem. W okresie I wojny światowej angażował się w sprzedaż uszlachetnionej ceraty dla armii, która była wykorzystywana do pakowania amunicji i szycia plecaków. Po doznaniu lekkiego rannego kontuzji trafił do polskiego szpitala, gdzie spotkał przyszłą żonę, opiekującą się żołnierzami. Po wojnie Ian Precigsson podjął współpracę z PKP, a dochody ze swojej pracy przeznaczył na budowę domu w Wołominie, który rodzinie został odebrany w wyniku zawirowań II wojny światowej.

Od najmłodszych lat Andrzej wykazywał dużą pasję do sportu; uprawiał piłkę nożną, siatkówkę oraz hokeja. Jego rodzice, dostrzegając talent syna, zapisali go do szkoły muzycznej, gdzie uczył się gry na fortepianie i skrzypcach. W wieku 9 lat cała rodzina przeprowadziła się z Wołomina do stolicy, Warszawy. Tam Andrzej rozpoczął naukę w prywatnym męskim Liceum Ogólnokształcącym pw. św. Augustyna, gdzie brał aktywny udział w zajęciach teatralnych prowadzonych przez Adama Mularczyka. W szkole grał również na gitarze w zespole bigbitowym, który sam założył. Po zdaniu matury przystąpił do egzaminów na kierunek filologia polska na Uniwersytecie Warszawskim. Po pierwszym roku nauki przeniósł się do Łodzi, gdzie został studentem Wydziału AktorskiegoPWSFTviT. Ukończył ten prestiżowy kierunek w 1972 roku.

Kariera zawodowa

Debiut Andrzeja Precigsa na profesjonalnej scenie miał miejsce w 1972 roku, gdy zagrał rolę Waldka z Gorzejowy oraz lokaja Cedry Walentego w sztuce Turoń autorstwa Stefana Żeromskiego, w reżyserii Ryszarda Smożewskiego. Spektakl odbył się w Teatrze im. Ludwika Solskiego w Tarnowie, z którym Andrzej był związany do 1974 roku. W sezonie artystycznym 1973/1974 występował w Teatrze im. Cypriana Kamila Norwida w Jeleniej Górze, grając m.in. Samotnika w Wyzwoleniu Stanisława Wyspiańskiego (1973) w reżyserii Aliny Obidniak. W kolejnych latach występował w różnych ważnych rolach, a jego kariera teatrane była bardzo różnorodna: grał Mężczyznę w Peer Gynt Henryka Ibsena w reżyserii Henryka Tomaszewskiego oraz brał udział w muzycznym widowisku Gdzie jest ten szlagier (1974) w reżyserii Krzysztofa Pankiewicza. Od 1974 do 1978 roku związany był z Teatrem im. Stefana Jaracza w Łodzi, następnie pracował w Teatrze Reduta 77 (1978–1980) i Teatrze Polskim w Warszawie (1981–1982), a także Teatrze na Targówku (1982–1987) oraz Teatrze Nowym w Warszawie (1987–1996).

W swoim dorobku filmowym Andrzej Precigs zadebiutował jako Adam Ligenza, syn starszego wachmistrza (Sławomir Lindner) w dramacie psychologicznym Mieczysława Waśkowskiego Jeszcze słychać śpiew. I rżenie koni… (1971). Szybko zaczął dostawać epizody w wielu popularnych produkcjach, takich jak komedia obyczajowa Wandy Jakubowskiej 150 na godzinę (1971) czy dramaty takie jak Rekolekcje Witolda Leszczyńskiego (1977) i Akcja pod Arsenałem (1977) w reżyserii Jana Łomnickiego. W jego filmografii można również znaleźć dramat biograficzny Biały mazur (1978) oraz wiele innych znaczących tytułów, łącznie z m.in. Stanisława Barei Miś (1980) i dramatem sensacyjno-politycznym Krzysztofa Krauzego Gry uliczne (1996).

Ciekawostką jest, że w 1981 roku zagrał w dramatyczno-psychologicznym filmie Wierne blizny reżyserii Włodzimierza Olszewskiego. W późniejszych latach występował w licznych serialach telewizyjnych, takich jak Daleko od szosy (1976), Polskie drogi (1977), Lalka (1977), a także długoterminowych produkcjach jak Życie jak poker (1998–1999) oraz M jak miłość (2000–2022).

Kiedy mówi się o jego karierze, należy także wspomnieć o współpracy z Teatrem Polskiego Radia od 1976 roku, gdzie Andrzej brał udział w licznych słuchowiskach, między innymi w adaptacjach Przygód Tomka Sawyera (1976) jako Ben Harper oraz Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa (1994) w reżyserii Jana Kukuły.

Działalność polityczna

W 2006 roku Andrzej Precigs, reprezentując Platformę Obywatelską, uzyskał mandat radnego gminy Brwinów. W tym samym roku ubiegał się także o urząd burmistrza, jednak nie odniósł sukcesu. W późniejszych wyborach w 2010 roku z powodzeniem starał się o reelekcję, angażując się w działalność lokalnych władz Platformy Obywatelskiej.

Życie prywatne

Andrzej Precigs zawarł związek małżeński z Katarzyną. W tym szczęśliwym związku przyszły na świat dwie córy – Natalia oraz Emilia.

Niestety, Andrzej zmarł 26 sierpnia 2023 roku w Warszawie. Jego ostatnim miejscem spoczynku jest warszawski cmentarz ewangelicko-augsburski.

Twórczość

Filmografia

Andrzej Precigs ma na swoim koncie imponującą liczbę ról filmowych, których lista sięga od 1971 roku, kiedy zadebiutował w filmie Jeszcze słychać śpiew. I rżenie koni…, gdzie odegrał postać Adama, syna Ligenzy. Dalsze lata przyniosły mu kolejne znaczące występy, w tym rolę syna Wróbla w 150 na godzinę oraz członka oddziału w filmie Znikąd donikąd.

W 1977 roku zagrał Stanisława Wokulskiego w młodości w Lalce, a jego gra aktorska została doceniona także w produkcjach takich jak Polskie drogi, gdzie wcielił się w postać Mariana, partyzanta GL. W kolejnych latach jego talent ujawniał się w wielu różnych rolach, od milicjanta w Nie zaznasz spokoju, po lekarza w Wesela nie będzie.

Rok 1980 był dla niego owocny, z rolami w filmach takich jak Miś oraz Polonia Restituta. W ciągu następnych lat Precigs nieprzerwanie brał udział w licznych projektach filmowych. Współpracował z wieloma znanymi reżyserami, a jego umiejętności aktorskie rozwinęły się, prowadząc do różnorodnych ról.

W latach 90., adaptując się do zmieniających się realiów filmowych, Precigs wystąpił w kolejnych produkcjach, w tym w Trzy kolory. Biały i Vent d’est. W nowym tysiącleciu, jego kariera trwała z powodzeniem, a on sam grał w popularnych serialach telewizyjnych oraz filmach, takich jak M jak miłość oraz Na dobre i na złe.

Do jego ostatnich osiągnięć należy rola inżyniera Kazimierza Konopackiego w Belle Epoque oraz Jędrzeja Muszyńskiego w Wojennych dziewczynach.

Reżyseria dubbingu

Precigs dał się również poznać jako reżyser dubbingu, w czym sprawdził się w wielu znanych produkcjach. Jego praca rozpoczęła się w 1987 roku od Dennisa Rozrabiaki. W 1992 roku zajmował się dubbingiem dla Shin-chan, co przyniosło mu dostrzegalną popularność.

W XXI wieku, jego doświadczenie w tej dziedzinie zaowocowało reżyserią Ach, ten Andy!, Medabots oraz Noddy. W 2006 roku zrealizował również projekty takie jak Błękitny smok oraz Franklin i skarb jeziora, które cieszyły się dużym uznaniem.

Polski dubbing

Wieloletnia obecność Andrzeja Precigsa w polskim dubbingu czyni go postacią rozpoznawalną w tej branży. W 1990 roku jego głos można było usłyszeć w Zwariowanych melodiach, a pięć lat później w Freakazoid!.

Od 2001 roku kontynuował swoje zaangażowanie w dubbing, uczestnicząc w projektach takich jak Ach, ten Andy! oraz Roboluch. Jego ostatnie prace w tej dziedzinie obejmowały również Franklina i skarb jeziora, pozostawiając trwały ślad w pamięci polskich widzów.

---

Oceń: Andrzej Precigs

---