Jadwiga Chojnacka

Kultura i sztuka

Jadwiga Chojnacka, znana także jako Jadwiga Linde, urodziła się 11 października 1900 roku w Warszawie. Była to postać niezwykle istotna na polskiej scenie artystycznej. Jej życie toczyło się w stolicy, gdzie zmarła 23 grudnia 1992 roku.

Była utalentowaną aktorką teatralną, filmową i telewizyjną, a także wieloletnią pedagog w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Jej pasja do sztuki oraz zaangażowanie w edukację przyszłych pokoleń artystów pozostawiły znaczący ślad w polskim teatrze i kinematografii.

Oprócz pracy pedagogicznej, pełniła także funkcję reżysera oraz dyrektora teatru, co uczyniło ją kluczową postacią w kształtowaniu kultury teatralnej w Polsce Ludowej.

Jadwiga Chojnacka to kobieta, która z pasją tworzyła świat sztuki, będąc jednocześnie inspiracją dla wielu młodych twórców.

Życiorys

Jadwiga Chojnacka to postać, która swoją karierę artystyczną rozpoczęła w Instytucie Reduty. Swoje talenty sceniczne mogła rozwijać dzięki występom na różnych scenach, takich jak Sosnowiec w 1923 roku, Poznań w latach 1927–1929, Warszawa w latach 1923–1927 oraz 1929–1930, a także Łódź w latach 1931–1933. W międzyczasie pracowała jako asystentka obok Leona Schillera, Juliusza Osterwy oraz Aleksandra Węgierki, co pozwoliło jej nabyć umiejętności reżyserskie.

W czasie wojny, w latach 1939–1941, brała udział w przedstawieniach Polskiego Teatru Dramatycznego, który znajdował się we Lwowie. Po zakończeniu drugiej wojny światowej, w okresie 1943–1948, była aktywnie związana z Polską Partią Robotniczą (PPR). Na krótko po wojnie, w latach 1945–1946, pełniła funkcję pełnomocnika rządu odpowiedzialnego za kulturę w Łodzi. Od 1948 roku była członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), a w latach 1952–1956 zasiadała w Komitecie Miejskim PZPR w Łodzi oraz w latach 1963–1965 w Komitecie Miejskim w Warszawie.

Jej kariera sceniczna obejmowała liczne występy w Teatrze Domu Wojska Polskiego w Łodzi (1946–1949), Teatrze Współczesnym w Warszawie (1949–1951), Teatrze Powszechnym w Łodzi (1951–1957) oraz Teatrze Klasycznym w Warszawie (1957–1969). W latach 1951–1957 pełniła obowiązki dyrektora oraz kierownika artystycznego w Teatrze Powszechnym w Łodzi.

Była również związana z łódzką PWSF, gdzie prowadziła zajęcia przez niemal cztery dekady, bo w latach 1947–1990. Po zakończeniu swojej kariery artystycznej, Jadwiga Chojnacka została pochowana na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze AII-IX-16.

Filmografia

Filmografia Jadwigi Chojnackiej obejmuje wiele niezapomnianych ról, które pozostawiły trwały ślad w polskiej kinematografii. Oto niektóre z jej najbardziej znaczących wystąpień:

  • Ostatni etap (1947) – więźniarka na rewirze,
  • Skarb (1948) – Honorata Malikowa, właścicielka mieszkania przy ul. Równej 64 w Warszawie,
  • Pierwszy start (1953) – Aniela Spojdzina, ciotka Tomka,
  • Piątka z ulicy Barskiej (1953) – ciotka Kazka Spokornego,
  • Godziny nadziei (1955) – siostra Margiel,
  • Zadzwońcie do mojej żony (1958) – Stępowska, matka Zbigniewa,
  • Awantura o Basię (1959) – Walentowa, dozorczyni kamienicy Olszowskiego,
  • Kamienne niebo (1959) – dozorczyni Safianowa,
  • Zobaczymy się w niedzielę (1959) – Gawrakowa, matka Bronki,
  • Dziś w nocy umrze miasto (1961) – ciocia Poldi,
  • Wyrok (1961) – Aniela Kowalska, sąsiadka Celarskiej,
  • Zaduszki (1962) – właścicielka hoteliku,
  • Smarkula (1963) – gospodyni Wężyka, wuja Krysi,
  • Agnieszka 46 (1964) – znachorka Pobłocka,
  • Drewniany różaniec (1964) – siostra Zenona,
  • Panienka z okienka (1964) – Mina, służąca Johannesa Szulca,
  • Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (serial telewizyjny) (1966) – ciotka Dora (odc. 1. Przygoda pierwsza, czyli niesamowite i niewiarygodne okoliczności, które sprawiły, że nie odrobiłem lekcji),
  • Upiór (1967) – brygadierowa Sugobrina,
  • Czerwone i złote (1967) – Barbara Kaczmarkowa,
  • Tylko umarły odpowie (1969) – Marianna Wiatryk, sąsiadka Dąbka,
  • Podróż za jeden uśmiech (serial telewizyjny) (1971) – gospodyni podwożąca chłopaków do Kazimierza (odc. 2),
  • Kłopotliwy gość (1971) – kobieta odwiedzająca „to”,
  • Chłopi (serial telewizyjny) (1972) – Marcjanna Pacześ, Dominikowa, matka Jagny,
  • Dziewczyny do wzięcia (1972) – bileterka w teatrze,
  • Kopernik (1972) – matka złodzieja Kacpra,
  • Kopernik (1972) – matka złodzieja Kacpra (odc. 3),
  • Chłopi (1973) – Marcjanna Pacześ, Dominikowa, matka Jagny,
  • Janosik (serial telewizyjny) (1973) – służąca, opiekująca się dziewczętami na zamku (odc. 5. Tańcowali zbójnicy),
  • Stawiam na Tolka Banana (serial telewizyjny) (1973) – gosposia Klara, aktorka w „filmie” (odc. 2. Karioka),
  • Nie ma róży bez ognia (1974) – przekupka z jajkami, pasażerka autobusu,
  • Moja wojna, moja miłość (1975) – gosposia w domu Marka,
  • Dzieje grzechu (1975) – służąca Leośka,
  • Kazimierz Wielki (1975) – służąca Cudki,
  • Pan Samochodzik i praskie tajemnice (1988) – gosposia doktora.

Każda z wymienionych produkcji podkreśla talent aktorski oraz wszechstronność tej wybitnej artystki, która w ciągu swojej kariery przyczyniła się do rozwoju polskiego filmu.

Odznaczenia i nagrody

Jadwiga Chojnacka została wyróżniona licznymi odznaczeniami oraz nagrodami za swoje wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury i sztuki. Poniżej przedstawiamy zestawienie jej najważniejszych odznaczeń:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1955),
  • Order Budowniczych Polski Ludowej (1984),
  • Order Sztandaru Pracy I klasy (1960),
  • Order Sztandaru Pracy II klasy (1949),
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955),
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej (1983),
  • Medal im. Ludwika Waryńskiego (1985),
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967),
  • Zasłużony dla Kultury Narodowej (1986),
  • Nagroda Państwowa za role teatralne (1947),
  • Tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego (1964),
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki (1976),
  • „Specjalne Złote Grono” na XII Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie w 25. rocznicę realizacji w Łagowie filmu Godziny nadziei w reż. Jana Rybkowskiego (1980).

Te odznaczenia są dowodem na jej ogromne zaangażowanie i wkład w rozwój polskiej kultury oraz sztuki.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  2. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410.
  3. M.P. z 1950 r. nr 6, poz. 58.
  4. a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 119. ISBN 83-223-2073-6.
  5. Podawane są także daty 11.10.1905 oraz 11.11.1905. Patrz uwagę do daty urodzin: Jadwiga Chojnacka, Filmpolski.pl.

Oceń: Jadwiga Chojnacka

★★★★★
Średnia ocena:4.74 Liczba ocen:14