Marta Mirska

Kultura i sztuka

Marta Mirska, a właściwie Alicja Nowak-Reiniger, przyszła na świat 12 lutego 1918 roku w Warszawie. Zostawiła po sobie niezatarte ślady w polskiej kulturze muzycznej, a jej kariera rozkwitła w latach 40. i 50. XX wieku.

W ciągu swojego życia artystka zyskała uznanie jako piosenkarka ludowa, której głos w brzmieniu altem poruszał serca wielu słuchaczy. Zmarła 15 listopada 1991 roku w swoim rodzinnym mieście, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny.

Życiorys

Marta Mirska była utalentowaną artystką, której życie i kariera wypełnione były niezwykłymi wydarzeniami. Urodziła się jako córka Józefa Nowaka i swoje dzieciństwo spędziła w malowniczym Gdańsku. Po ukończeniu szkoły średniej przeniosła się do Wilna, gdzie rozpoczęła swoją artystyczną przygodę.

Jej kariera rozpoczęła się na krótko przed wybuchem II wojny światowej, kiedy to zadebiutowała w warszawskim Teatrze Rewiowym Ali-Baba. W czasie wojny brała udział w występach w Wilnie, podczas których miała okazję współpracować z Ludwikiem Sempolińskim. Dodatkowo aktywnie działała w konspiracji, pełniąc rolę łączniczki Armii Krajowej.

Po zakończeniu konfliktu zbrojnego, Mirska osiedliła się w Łodzi, gdzie nawiązała współpracę z lokalną Rozgłośnią Polskiego Radia. Była znana z nagrywania piosenek w poznańskiej wytwórni płyt Mewa, często przy akompaniamencie Orkiestry Braci Łopatowskich. Zbigniew Reiniger, perkusista z tego zespołu, później stał się jej mężem. W 1950 roku Marta przeniosła się do Warszawy, kontynuując swoją karierę muzyczną poprzez nagrywanie płyt dla Polskich Nagrań.

Występowała również na antenie radiowej, prowadząc audycje takie jak „Przy sobocie po robocie”, „Zgaduj zgadula” oraz „Podwieczorek przy mikrofonie”. Jej działalność na scenie zakończyła się w 1965 roku, a ostatni raz zaprezentowała się publicznie w 1974 roku.

W 1957 roku była pierwszą wykonawczynią przeboju „Pierwszy siwy włos”, jednakże według Mieczysława Fogga, to właśnie on przyczynił się do dużej popularności tego utworu. Inny z jej znanych przebojów to „Zakochana radiostacja” autorstwa Romualda Żylińskiego i Barbary Brzezińskiej, który powstał w 1949 roku.

Artystka zmarła w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Komunalnym Północnym (kwatera T-XXI-16-5-10). Niestety, na jej grobie oraz na grobie jej męża znajduje się błąd w nazwisku, gdzie zamiast Reiniger widnieje Reinger.

Rodzina

W sierpniu 1939 roku, zgodnie z własną relacją Martę Mirska połączył związek małżeński z Janem Zieleniewskim, oficerem marynarki handlowej. Ceremonia miała miejsce w intymnej atmosferze, z udziałem księdza-katechety. Ich historia zaczęła się kilka lat wcześniej, a między nimi rozwijała się pełna pasji korespondencja. Już w 1938 roku Zieleniewski odwiedził Martę w Wilnie, gdzie zaczęła się ich wielka miłość, którą sama Mirska określała jako miłość od pierwszego wejrzenia.

Para planowała większą ceremonię ślubną, która miała odbyć się po powrocie Zieleniewskiego z militarnych szkoleń. Jan wówczas służył jako III oficer w 62 pułku piechoty w Bydgoszczy. Niestety, agresja III Rzeszy na Polskę we wrześniu 1939 roku zniweczyła te plany, kiedy to Zieleniewski zginął w początkowych dniach kampanii wrześniowej. Marta Mirska przez całe życie pielęgnowała wspomnienia o swojej wielkiej miłości, często podpisując swoje listy jako Marta Mirska-Zieleniewska-Reiniger lub Marta Zieleniewski-Reiniger.

Wiersz „Wspomnienie” poświęcony Janowi Zieleniewskiemu jest jednym z wielu dowodów jej głębokich uczuć. Po okresie wojennym Marta Mirska wzięła ślub z Zbigniewem Reinigerm, perkusistą znanej orkiestry Braci Łopatowskich, który pełnił rolę przewodniczącego Krajowego Zarządu Muzyków Rozrywkowych. Mimo że byli razem, nie doczekali się potomstwa. Obie postacie przedwcześnie odeszły z tego świata w 1991 roku.

Dyskografia

płyty 10″, 78 obr./min. (szelakowe)

W kategorii szelakowych płyt 10 cali, 78 obr./min. można odnaleźć różnorodne nagrania. Do najpopularniejszych należą:

  • Melodje 10: Brazylia / ork. B.Skowrońskiego (płyta jest splitem),
  • Melodje 156: Zawsze będzie ci czegoś brak / Zgubiłam tu serce maleńkie,
  • Melodje 157: Pocałuj raz, pocałuj dwa / Rendez vous,
  • Melodje 173: Całuj mnie mocno / Srebrna serenada,
  • Melodje 177: Siwy koń / Poczkaj, powiem mamie (razem z Janem Ciżyńskim),
  • Melodje 191: Aloha / Piosenki hawajskie,
  • Melodje 192: Moja piosenka / Tęsknota hawajska,
  • Melodje 193: Amor, amor / Zapomnij,
  • Melodje 194: Minut pięć / Chcę o tobie zapomnieć,
  • Melodje 195: I znów nadeszła jesień / Dziękuję ci,
  • Melodje 198: Rumba Negro / Kto to, co to,
  • Melodje 200: Nie wiem skąd / Jak w serenadzie,
  • Melodje 201: Avant de mourir / Za mgłą,
  • Melodje 202: Piosenka przypomni ci / Zawiany świat,
  • Melodje 203: Mazowieckie noce / Dziecięce bajeczki,
  • Melodje 205: O torrero! / Baśń miłości,
  • Melodje 206: Ta piosenka wyzna ci / W małym ogródku,
  • Melodje 207: Miłosna serenada / Czy wiesz co to znaczy kochać,
  • Melodje 208: Po deszczu jest słońce / Rozstanie,
  • Melodje 236: Mimi z Trynidad / Chi-baba, chi-baba,
  • Zakłady Fonograficzne w Warszawie (Muza) 2051: Hiszpańskie tango / Księżyc Starego Miasta,
  • Zakłady Fonograficzne w Warszawie (Muza) 2155 split, Andrzej Bogucki / Marta Mirska: Kilka słów serdecznych / W naszej kawiarence,
  • Zakłady Fonograficzne w Warszawie (Muza) 2176: Pędź koniku / Bonita Nina (instr.),
  • Zakłady Fonograficzne w Warszawie (Muza) 2218: Piosenka przypomni ci / Mimi z Trynidad,
  • Zakłady Fonograficzne w Warszawie (Muza) 2219: Po deszczu jest słońce / Rumba Negro,
  • Polskie Nagrania „Muza” 3225: Twój mały zegarek / Czy chcesz wciąż gniewać się.

single 45 obr./min.

  • PN Muza SP 402 Hej chłopcy / Paryski gawroche.

EP – minialbumy, 45 obr./min.

W kategorii minialbumów, Marta Mirska także znacząco zaznaczyła swoją obecność:

  • Polskie Nagrania (tłoczenie: Lento) N 0025, split – Marta Mirska / Leonard Jakubowski / Nina Pilchowska (piosenki w wykonaniu Marty Mirskiej: „Kiedy gwiazdy”, „Mój nieśmiały chłopiec”),
  • Polskie Nagrania „Muza” N 0068: Czasem bywa tak; Hej chłopcy / Skończył się sen; Czy chcesz wciąż gniewać się,
  • Polskie Nagrania „Muza” N 0084: Już nie myśl o mnie więcej; Czy tak, czy nie / C’est si bon; Nie spotkamy się.

LP

  • 1972 Pierwszy siwy włos (Polskie Nagrania „Muza” XL 0833, również na kasecie: PN Muza CK 1329),
  • 1990 Dawnych wspomnień czar (Polskie Nagrania Muza SX 2870, również na kasecie: PN Muza CK 1077).

CD

  • Polskie Nagrania „Muza” PNCD 209: Pierwszy siwy włos,
  • Agencja Artystyczna MTJ: Piosenka przypomni Ci (seria: The Best) [2006],
  • Teddy Records: Marta Mirska Vol. 1 (seria: Muzyka wspomnień),
  • Teddy Records: Marta Mirska Vol. 2 (seria: Muzyka wspomnień),
  • Teddy Records: Marta Mirska Vol. 3 (seria: Muzyka wspomnień),
  • Teddy Records: Marta Mirska – królowa polskiej piosenki.

Ordery i odznaczenia

Marta Mirska została wyróżniona licznymi odznaczeniami, które podkreślają jej zasługi oraz osiągnięcia. Poniżej przedstawiono najważniejsze z nich:

  • krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1979 roku,
  • złoty krzyż zasługi, nadany 11 lipca 1955 roku.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 02.11.2023 r.]
  2. Janusz Świąder i Tadeusz Stolarski, Marta Mirska. Gloria i gehenna. Prawdziwa historia życia Królowej Polskiej Piosenki, Wydawnictwo Muzyczne Polihymnia, 2011 r., s. 87.
  3. Dariusz Michalski: Piosenka przypomni ci... Historia polskiej muzyki rozrywkowej, lata 1945–1958. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2010 r.
  4. Spotkanie twórców i artystów polskiej estrady. „Nowiny”. 146, s. 2, 02.07.1979 r.
  5. M.P. z 1955 r. nr 91, poz. 1144 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w dziedzinie kultury i sztuki” - wskazana jako Reiniger Alicja c. Józefa.

Oceń: Marta Mirska

★★★★★
Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:21