Wschodnia Obwodnica Warszawy

---

Istniejące odcinki

Węzeł Warszawa Wschód (Zakręt) – Węzeł Lubelska

Odcinek ten ma długość 2,5 km. W dniu 22 listopada 2017 roku została podpisana umowa z firmą Warbud S.A. na zaprojektowanie oraz budowę tego fragmentu, a wartość inwestycji wyniosła 224,9 mln zł. Umowny okres realizacji tej inwestycji przewidziano na 34 miesiące, z wyłączeniem okresów zimowych. Ostatecznie, 22 grudnia 2022 roku, ciąg główny drogi S17 został oddany do użytku.

W kolejnych etapach przygotowań oraz budowy tej inwestycji miały miejsce następujące wydarzenia:

• 13 marca 2018 r. Wojewoda Mazowiecki wydał decyzję nr 7/II/2018, która zezwoliła na realizację inwestycji drogowej pn. „Budowa drogi ekspresowej S17 na odcinku węzeł „Zakręt” – węzeł „Lubelska” (bez węzła)” od km 14+200 do km 16+700,
• 8 listopada 2018 r. rozpoczęły się prace przygotowawcze, w tym usuwanie drzew i krzewów z terenu planowanej drogi ekspresowej,
• 21 listopada 2018 r. Wykonawca złożył wniosek do Wojewody Mazowieckiego o zmianę decyzji nr 7/II/2018,
• 31 stycznia 2019 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie zmiany decyzji nr 7/II/2018,
• 24 maja 2019 r. Wykonawca złożył kolejny wniosek dotyczący realizacji inwestycji drogowej, obejmujący rozbudowę drogi DK2 oraz budowę dróg serwisowych,
• 28 czerwca 2019 r. rozpoczęto postępowanie o wydanie decyzji na realizację inwestycji w zakresie rozbudowy drogi DK2 i budowy dróg serwisowych,
• 9 lipca 2019 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie wydał postanowienie uzgadniające warunki realizacji inwestycji,
• 8 listopada 2019 r. Wojewoda Mazowiecki zmienił wcześniejszą decyzję nr 7/II/2018,
• 14 lutego 2020 r. Wojewoda Mazowiecki wydał decyzję nr 9/SPEC/2020, która zezwalała na dalszą rozbudowę oraz budowę niezbędnej infrastruktury technicznej, oraz decyzja nr 10/SPEC/2020, która umorzyła postępowanie dotyczące niektórych działek.

Planowane odcinki

Odcinek Drewnica – Ząbki

Planuje się budowę odcinka o długości 3,6 km, który będzie łączył węzeł Drewnica z siecią drogową ekspresową S8, a także węzeł Ząbki, który z kolei będzie połączony z drogami wojewódzkimi nr 631 oraz 634.

Odcinek Ząbki – Warszawa Wschód

Ten odcinek, o długości około 10,2 km, połączy węzeł Ząbki z aktualnie istniejącym węzłem Warszawa Wschód, przechodząc również przez węzły Poligon oraz Rembertów, gdzie zrealizowane zostanie skrzyżowanie z drogą wojewódzką nr 637.

Historia przygotowania inwestycji

Historia Wschodniej Obwodnicy Warszawy (WOW) ma swoje korzenie w latach 80. XX wieku. Z dostępnych dokumentów wynika, iż pomiędzy 1987 a 2015 rokiem, przez niemal trzy dekady, dominującym wariantem przebiegu tej obwodnicy był wariant omijający centrum, obecnie znany jako dzielnica Wesoła. Warto zaznaczyć, że do 2013 roku wariant ten funkcjonował pod oznaczeniem W IIIa, a po 2013 roku przyjął symbol W2 oraz kolor czerwony.

W aneksie C do opracowania, które zasponsorowała firma Atkins w lipcu 2004 roku na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury, można znaleźć następujące szczegóły:

• W 1987 roku z inicjatywy Ministerstwa Transportu rozpoczęto proces badań i analiz związanych z Wschodnią Obwodnicą Warszawy z powodu braku odpowiedniego połączenia drogowego w plansach zagospodarowania przestrzennego, a prace zostały zapoczątkowane przy możliwości przejścia przez tereny wojskowe znajdujące się w rejonie Zielonki,
• Wyniki analiz wskazały, że optymalnym rozwiązaniem byłaby trasa przebiegająca przez sześć jednostek administracyjnych, obejmujących miasto Marki, Ząbki, Zielonkę, dzielnice Rembertów i Wesołą w m.st. Warszawa, a także miasto Sulejówek oraz gminę Wiązowna,
• W 2001 roku Rada m.st. Warszawy podjęła uchwałę dotyczącą „Planu zagospodarowania m.st. Warszawy”, co po wejściu w życie nowego ustroju Warszawy w 2002 roku przekształciło się w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy”. Dokument ten zawierał zapisy dotyczące fragmentu Wschodniej Obwodnicy Warszawy.
• Na obszarze takich miast jak Marki, Ząbki, Zielonka oraz dzielnic Warszawy, przebieg trasy został uwzględniony w opracowywanych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

Podczas posiedzenia Komisji Oceny Projektów Inwestycyjnych (KOPI) z 21 maja 1999 roku, stwierdzono, że:

• Proces studiów i analiz dotyczących WOW rozpoczęto w 1987 roku. Przedstawiono wtedy sześć wariantów projektu, z czego I i II były przeznaczone na trasy szybkiego ruchu, natomiast III, IIIa, IV i IVa traktowane były jako trasy ekspresowe. Wówczas pozytywnie oceniano potrzebę tego elementu w sieci drogowej, choć występowały znaczące różnice w ocenie konkretnych wariantów, a optymalnymi uznano wtedy warianty II oraz IIIa.

Od 1987 roku, wszelkie dostępne dokumenty konsekwentnie wskazywały wariant W IIIa jako preferowany, co oznacza przebieg obwodnicy praktycznie zgodny z wariantem W2, czyli czerwonym w obecnej procedurze. Projekt omawia budowę WOW jako dwujezdniową trasę dwupasmową na odcinku pomiędzy Drewnicą a Zakrętem oraz jako dwujezdniową trasę trzypasmową pomiędzy Markami a Drewnicą, z planowanym oddaniem do użytku w roku 2009, przy rozpoczęciu prac budowlanych w 2006 roku.

WOW – kalendarium procedury od 2005 r.

• 22 listopada 2005 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) złożyła wniosek do Wojewody Mazowieckiego o wydanie decyzji dotyczącej środowiskowych uwarunkowań dla budowy WOW,
• 23 czerwca 2006 Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Warszawie (SANEPID) zaakceptował przebieg WOW zgodnie z wariantem W1 oraz WIIIa,
• 10 października 2006 Rada miasta zatwierdziła „Studium uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego m.st. Warszawy”, w którym wariant WIIIa został uznany za optymalny, także w najnowszym studium był on preferowany do realizacji w dzielnicy Wesoła,
• 6 lutego 2007 Minister Środowiska Jan Szyszko wydał kontrowersyjne postanowienie dotyczące decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla wariantu W3 przez Halinów, co skomentowano jako kontrowersyjne, prowadząc do protestów ze strony lokalnych władz oraz mieszkańców.
• 20 czerwca 2007 odbyła się otwarta dla społeczeństwa rozprawa administracyjna, z udziałem minister Grażyny Gęsickiej, na temat przebiegu obwodnicy,
• 10 lipca 2007 minister Gęsicka wydała postanowienie uzgadniające realizację przedsięwzięcia od węzła „Marki” do „Lubelska” zgodnie z wariantem WIIIa, przewidującym rozpoczęcie budowy w 2009 roku,
• 19 października 2007 Wojewoda mazowiecki Jacek Sasin wydał korzystną decyzję środowiskową dla realizacji WOW w wariancie WIIIa,
• 17 maja 2010 Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) uchylił decyzję środowiskową z powodu uchybień formalnych,
• 18 sierpnia 2011 GDDKiA zwróciła się do RDOŚ w Warszawie o wygaszenie decyzji dla wariantu WIIIa,
• 17 listopada 2011 RDOŚ Warszawa potwierdził wygaśnięcie decyzji Wojewody Mazowieckiego dotyczącej realizacji WOW w wariancie WIIIa,
• W kwietniu 2014 firma JACOBS Sp. z o.o. przygotowała analizę wariantów przebiegu WOW, wskazując, że zmiana dotychczasowych planów GDDKiA mogłaby przyczynić się do znacznego oporu społecznego, co prowadziłoby do opóźnień w realizacji inwestycji, co poparli także mieszkańcy.
• 24 lipca 2014 GDDKiA wniosła do KOPI cztery warianty, w tym wersje tzw. wariantu W2 czerwonego, zgodne z uzgodnionym w 2007 roku wariantem WIIIa: W2A – tunel, W2B – wykop, W2C – powierzchnia oraz wariant W3 – zielony, na nasypie przez centrum dzielnicy.

WOW – wariant W3 tzw. zielony

• 21 kwietnia 2015 na posiedzeniu KOPI podjęto decyzję o drastycznym obniżeniu znaczenia kryteriów społeczno-środowiskowych, co doprowadziło do wyboru wariantu W3 na nasypie, a jako alternatywę wskazano wariant W2C,
• 9 lutego 2018 Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Warszawie wystawił opinię, stwierdzając, że wariant W3 tzw. zielony nie mógł uzyskać pełnej akceptacji,
• 1 marca 2018 po interwencji RDOŚ w Białymstoku, wydano pozytywną opinię na wariant W3,
• 28 grudnia 2018 RDOŚ w Białymstoku wydał decyzję o budowie Wschodniej Obwodnicy Warszawy w wariancie W3 tzw. zielonym.

Protesty społeczne

W kwietniu 2015 roku zapadła kontrowersyjna decyzja dotycząca wyboru preferowanego wariantu W3, znanego jako zielony, który ma prowadzić przez dzielnicę Wesoła, co zaskoczyło mieszkańców tej okolicy oraz Sulejówka. Przez długi czas, blisko 30 lat, w dokumentach wskazywano na wariant omijający centrum dzielnicy, oznaczony kiedyś jako W IIIa, a obecnie jako W2 i kolorze czerwonym. Mieszkańcy i organizacje społeczne stanowczo sprzeciwili się tej decyzji, argumentując, że była ona sprzeczna z umową społeczną oraz zawierała szereg błędów merytorycznych.

W ciągu tego okresu miało miejsce 10 dużych protestów, które miały na celu zwrócenie uwagi na naruszenie prawa mieszkańców do aktywnego uczestnictwa w procesie wyboru wariantu oraz ocenie jego wpływu na środowisko. Mieszkańcy Wesołej i Sulejówka obawiali się, że realizacja wariantu W3 przeciśnie dzielnicę na pół, co doprowadzi do zniszczenia cennego przyrodniczo i krajobrazowo Lasu Milowego. Istniały także obawy dotyczące zanieczyszczenia wód gruntowych przez ścieki, co skutkowałoby zagrożeniem dla zdrowia kilkunastu tysięcy mieszkańców tych terenów.

W odpowiedzi na decyzję, do instytucji odwoławczej II instancji, jaką jest Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska (GDOŚ), złożono 571 odwołań. Wśród odwołujących się znajdował się prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski, miasto Sulejówek, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, liczne stowarzyszenia oraz setki mieszkańców Wesołej i Sulejówka.

Główne zarzuty w odwołaniach obejmowały:

• niedotrzymanie zaufania obywateli do państwa poprzez wybór wariantu W3, najgorszego społecznie i środowiskowo, gdy przez wiele lat promowano wariant W2 jako optymalny,
• naruszenie przepisów dotyczących właściwości organu, gdy w maju 2017 roku postępowanie powierzono Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Białymstoku, mimo że kompetentnym organem był Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie,
• ewidentne działanie preferencyjne względem jednej ze stron, co narusza zasady bezstronności i traktowania równych wobec prawa,
• utrudnienie dostępu do potraktowania sprawy, co uniemożliwiało stronom aktywne uczestnictwo w postępowaniu,
• wydanie decyzji przy popełnieniu licznych błędów w raporcie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.

Postępowania odwoławcze trwały ponad 2 lata, a sama decyzja była przekładana 11 razy. Ostatecznie 12 lutego 2021 roku, GDOŚ wydał decyzję wstrzymującą rygor natychmiastowej wykonalności, a następnie 16 lutego 2021 roku uchylił decyzję Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Białymstoku z dnia 28 grudnia 2018 roku, co stanowiło ważny krok w batalii mieszkańców o ich prawa.

Sytuacja bieżąca

Dla odcinka WOW pomiędzy węzłem Ząbki i węzłem Zakręt (bez węzłów)

28 grudnia 2018 roku, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku podjęła decyzję o rozpoczęciu budowy Wschodniej Obwodnicy Warszawy w wariancie W3, znanym jako zielony, który ma przebiegać przez nasyp w centrum Wesołej oraz przez tzw. Las Milowy. Decyzja została okraszona rygorem natychmiastowej wykonalności, co w świetle licznych nieprawidłowości formalnych i prawnych, jak i sprzeciwu ze strony samorządów oraz mieszkańców, umożliwia wykonawcy, którym jest GDDKiA, na dalsze zakupy procedur.

W oparciu o nadany rygor natychmiastowej wykonalności, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w Warszawie podpisała umowę z wykonawcą 13 czerwca 2019 roku, której celem jest opracowanie koncepcji programowej dla wspomnianej obwodnicy na odcinku między Ząbkami a Zakrętem. Dokumentację będzie realizować konsorcjum Complex Projekt Biuro Projektowo-Konsultingowe oraz Firma Projektowa Wanecki, a wartość projektu wynosi około 3,9 miliona złotych.

Szczegóły dotyczące dokumentacji przewidują opracowanie jej w przeciągu 12 miesięcy od daty podpisania umowy, co wskazuje na termin do czerwca 2020 roku. Proponowany odcinek będzie miał około 10 km długości i ma przebiegać poprzez dwie gminy, Zielonkę i Sulejówek, oraz dwie dzielnice Warszawy, Rembertów i Wesołą. W ramach budowy planowane są dwie jezdnie, każda z trzema pasami ruchu. Na trasie mają powstać również dwa węzły drogowe: Rembertów oraz Poligon, przy czym ten ostatni będzie służył jako zjazd techniczny dla wojska.

Pierwotne plany zakładały, że przetarg na projekt oraz budowę zostanie ogłoszony w czwartym kwartale 2020 roku, a umowa z potencjalnym wykonawcą miałaby być podpisana w drugim kwartale 2021 roku. Rozpoczęcie prac budowlanych przewidywano na 2022 rok, z zakończeniem do końca 2024 roku. Całkowity koszt inwestycji, obejmujący przygotowanie dokumentacji, wykup gruntów oraz budowę, oszacowano na około 1,2 miliarda złotych.

1 czerwca 2020 roku GDDKiA ogłosiła odstąpienie od umowy z konsorcjum Complex Projekt Biuro Projektowo-Konsultingowe oraz Firma Projektowa Wanecki, co dotykało dokumentacji dla S17 Wschodniej Obwodnicy Warszawy na odcinku od węzła Ząbki do węzła Zakręt. W inwestorze planowane jest ogłoszenie nowego przetargu we wrześniu 2020 roku, a pełna dokumentacja ma być dostępna w połowie 2022 roku, co stawia możliwość ogłoszenia przetargu w systemie „Projektuj i buduj” na przełomie 2022 i 2023 roku.

Dla zadania polegającego na budowie drogi ekspresowej S17 Warszawa – Garwolin na odc. węzeł Zakręt – węzeł Lubelska

Na początku 2018 roku, dokładnie 13 marca, Wojewoda Mazowiecki wydał decyzję nr 7/II/2018, która zezwala na realizację inwestycji drogowej dotyczącej budowy drogi ekspresowej S17 na odcinku między węzłem „Zakręt” a węzłem „Lubelska” (bez węzła) od km 14+200 do km 16+700.

Przygotowania do realizacji zadań rozpoczęły się 8 listopada 2018 roku, kiedy to wykonawca rozpoczął usuwanie drzew i krzewów na obszarze przyszłej drogi ekspresowej. Jednakże 21 listopada 2018 r. Wykonawca złożył wniosek o zmianę decyzji nr 7/II/2018, co w późniejszym okresie skutkowało wieloma procedurami administracyjnymi.

31 stycznia 2019 roku Wojewoda Mazowiecki wszczął postępowanie związane ze zmianą wspomnianej decyzji. Następnie, 24 maja 2019 roku, wykonawca wystąpił o wydanie decyzji zezwalającej na dalszą realizację inwestycji w szerszym zakresie niż przewidywano w pierwotnej decyzji nr 7/II/2018.

Kolejne kroki administracyjne miały miejsce 28 czerwca 2019, kiedy Wojewoda Mazowiecki wszczął postępowanie dotyczące tej inwestycji, a 9 lipca 2019 roku Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Warszawie udzielił postanowienia uzgadniającego warunki realizacji inwestycji.

Na zakończenie, 8 listopada 2019 roku Wojewoda Mazowiecki wydał decyzję nr 138/SPEC/2019, która zmieniała wcześniejsze zezwolenie, natomiast 14 lutego 2020 roku wydano dodatkową decyzję nr 9/SPEC/2020, która po raz kolejny pozwalała na realizację inwestycji w złożonym zakresie.

---

Oceń: Wschodnia Obwodnica Warszawy

---