Warszawa Ochota to istotny przystanek kolejowy, znajdujący się w obrębie warszawskiej Woli, ulokowany w Alejach Jerozolimskich pod numerem 58, tuż przy placu Artura Zawiszy. W rankingu PKP, obiekt ten klasyfikowany jest jako dworzec aglomeracyjny, co podkreśla jego znaczenie w systemie transportowym stolicy.
W skład stacji wchodzi budynek dworca, który jest zarządzany przez PKP, a także platforma 1, nad którą pieczę sprawuje również PKP PLK. Łączy on pasażerów z pociągami Szybkiej Kolei Miejskiej w Warszawie oraz Kolei Mazowieckich. Dodatkowo, peron 2, tworzący przystanek Warszawa Ochota WKD, jest zarządzany i obsługiwany przez Warszawską Kolej Dojazdową.
Obiekt został uruchomiony 29 września 1963 roku, w tym samym czasie otwarta została platforma 1, natomiast platforma 2 została oddana do użytku nieco później, bo 8 grudnia 1963 roku. W międzyczasie, w latach 2007–2009, przeprowadzono renowację, a w 2012 roku dokonano wpisania obiektu do gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy.
W roku 2022, dzienna wymiana pasażerska na przystanku wyniosła około 6500 osób, co ukazuje duże zainteresowanie tym miejscem, a na przystanku WKD liczba pasażerów oscylowała w granicach 2000-3000 osób. To wskaźnik, który jest świadectwem rosnącej popularności transportu kolejowego w Warszawie.
Historia
W latach 1954–1962, zespół kierowany przez Arseniusza Romanowicza oraz Piotra Szymaniaka zrealizował projekt, który otrzymał roboczą nazwę Warszawa Zawisza bądź Warszawa Zawiszy. Opracowano kilka wersji tej konstrukcji, a początkowe plany przewidywały lokalizację przystanku na zachód od ul. Towarowej. Ostatecznie postanowiono umieścić go po drugiej stronie, na wschód od tej ulicy.
W latach 1954–1963, równolegle z postępami w projektowaniu, nastąpiła budowa przystanku, której dokonano przez Przedsiębiorstwo Robót Kolejowych nr 7. Ostatecznie, 29 września 1963 roku, oddano do użytku dworzec noszący nazwę Warszawa Ochota, a zaledwie kilka miesięcy później, 8 grudnia tegoż samego roku, rozpoczął działalność przystanek Warszawa Ochota WKD, który obsługiwany był na drugim peronie. Powstanie tego przystanku, obok współczesnego mu dworca Powiśle, znacznie ułatwiło podróże koleją w Warszawie oraz przyczyniło się do zmniejszenia obciążenia miejskiego transportu.
Przed uruchomieniem przystanku, w wrześniu 1963 roku, ogłoszono plany, które przewidywały wprowadzenie schodów ruchomych w 1964 roku. Miał to być swoisty test tego rozwiązania przed jego potencjalnym zastosowaniem na Dworcu Centralnym. Mimo to, **schody na przystanku pojawiły się dopiero na początku 1965 roku**. Niestety, ich konstrukcja szybko uległa awarii, co doprowadziło do ich demontażu w latach 80-tych. W miarę upływu lat, również trzy neony z napisem Warszawa Ochota znajdujące się na pawilonie dworca oraz reklama PKP i WKD uległy zniszczeniu. Projektantami tych neonów byli znani artyści tacy jak Bronisław Wycech i Teodor Adamski.
W połowie września 2007 roku rozpoczęto procedurę na remont dworca. Początkowe plany zakładały jedynie renowację, jednak ostatecznie przeprowadzono przebudowę, która miała na celu przywrócenie oryginalnego wyglądu obiektu przy użyciu nowoczesnych materiałów. **Henryk Łaguna**, będący głównym projektantem, wykonał ten projekt w swojej pracowni Maas, a wykonawstwo remontu zlecono przedsiębiorstwu Complex Bud. Do początku 2009 roku dokonano wymiany materiałów wykończeniowych, fragmentów posadzki, oświetlenia oraz infrastruktury, zainstalowano również monitoring. Przemiany dotknęły również tynków, izolacji cieplnej i okien. Ściany budynku pokryto powłoką antygraffiti, a na dachu zainstalowano nowe pokrycie. Odnowione zostały także schody prowadzące na perony, lecz same platformy nie przeszły remontu.
Z powodu problemów z własnością gruntu w okolicy pawilonu dworca, odbudowa słupa reklamowego z neonem PKP i WKD nie miała miejsca. W czerwcu 2009 roku udostępniono rampę dla osób niepełnosprawnych prowadzącą na peron. W 2008 roku zamknięto schody prowadzące z peronu na ul. Towarową, a w kolejnych latach wprowadzono modyfikacje ogrodzenia, ostatecznie rozbierając te schody w 2014 roku.
24 lipca 2012 roku obiekt został ujęty w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy pod numerem WOL20359. W październiku 2013 roku ZTM Warszawa zaproponował zmianę nazwy przystanku na Warszawa Plac Zawiszy, jednak pomysł został wycofany po otrzymaniu negatywnej opinii ze strony urzędników ratusza.
Plany
W 2017 roku, w kontekście planów przebudowy linii średnicowej, która ma potrwać maksymalnie 5 lat, ogłoszono, że przystanek będący na Warszawie Ochota zostanie przykryty. To istotna informacja dotycząca przyszłości tego miejsca, które czeka na znaczne zmiany w swojej strukturze.
Infrastruktura
Dworzec
Pawilon dworca, zaprojektowany przez Wacława Zalewskiego, zachwyca swoim nowoczesnym stylem, który wyróżnia go w przestrzeni architektonicznej. Budynek ma formę kwadratu o boku wynoszącym 17,25 m. Niezwykle interesującym elementem jest jego dach, który, wykonany z żelbetu, ma grubość 8 cm i pokryty jest mozaiką z kafelków w czerni i bieli. Układ tych kafli harmonizuje z wyjątkowym kształtem dachu, który przyjmuje formę hiperboloidy.
Dach jest podparty w trzech punktach: dwa narożniki, które zostały opuszczone, posiadają podparcie przegubowe, podczas gdy jeden z podniesionych narożników ma podparcie przegubowe przesuwne. Zastosowanie takiej struktury architektonicznej idealnie współgra z funkcją pawilonu, w którym na końcach schodzących do poziomu ziemi umiejscowione są dwa ciągi schodów, prowadzące do obu peronów przystanku. Na terenie budynku swoje kasy mają Koleje Mazowieckie oraz Warszawska Kolej Dojazdowa, co czyni ten obiekt kluczowym w komunikacji kolejowej.
Perony
Peron nr 1 jest używany do obsługi pociągów podmiejskich. Charakteryzuje się, jako peron wyspowy, dwukrawędziowy, posiadający utwardzoną nawierzchnię bitumiczną. Oś tego peronu znajduje się na -0,907 km linii kolejowej nr 448. Jego wysokość osiąga 999 mm, a długość użytkowa każdej krawędzi wynosi 235 m. Na peronie zainstalowane są urządzenia nagłaśniające, ławki dla pasażerów, zadaszenie oraz różne stoiska handlowe. W pobliżu pawilonu kasowego oraz przy wschodnim końcu peronu prowadzą kładki, które umożliwiają zejście na platformę.
Z kolei peron nr 2 służy do obsługi pociągów Warszawskiej Kolei Dojazdowej (WKD). Jego oś znajduje się na 0,843 km linii kolejowej nr 47. W porównaniu do peronu nr 1, jest on niższy oraz krótszy, a na jego terenie znajduje się biletomat WKD. Do peronu można dotrzeć za pomocą schodów, które znajdują się przy pawilonie kasowym. Wszystkie podpory wiaduktów i płyt stropowych zostały zrealizowane w formie filarów w kształcie litery V, co nadaje temu miejscu wyjątkowy wygląd.
Ruch pociągów
Przystanek Warszawa Ochota będzie świadkiem częstej obecności pociągów od Szybkiej Kolei Miejskiej oraz Kolei Mazowieckich. W jej bliskim sąsiedztwie znajduje się stacja Warszawa Ochota WKD, gdzie obsługiwane są pociągi Warszawskiej Kolei Dojazdowej.
Przewoźnik | Linia | Trasa | _ |
---|---|---|---|
KM | R1 | Warszawa Wschodnia – Warszawa Ochota – Skierniewice | _ |
R2 | Warszawa Zachodnia – Warszawa Ochota – Siedlce – Łuków | ||
R3 | Warszawa Wschodnia – Warszawa Ochota – Łowicz Główny | ||
R7 | Warszawa Zachodnia – Warszawa Ochota – Dęblin | ||
R8 | Warszawa Wschodnia – Warszawa Ochota – Radom | ||
SKM | S1 | Otwock – Warszawa Ochota – Pruszków | |
S2 | Sulejówek Miłosna – Warszawa Ochota – Warszawa Lotnisko Chopina | ||
WKD | A1 | Warszawa Śródmieście WKD – Warszawa Ochota WKD – Grodzisk Mazowiecki Radońska Milanówek Grudów – Warszawa Ochota WKD – Warszawa Śródmieście WKD (w jedną stronę) | _ |
A12 | Warszawa Śródmieście WKD – Warszawa Ochota WKD – Milanówek Grudów (w jedną stronę) |
Komunikacja
Do przystanku kolejowego w Warszawie można dotrzeć za pomocą autobusów oraz tramwajów, które są obsługiwane przez ZTM Warszawa. W skład zintegrowanego zespołu przystankowego Pl. Zawiszy wchodzą przystanki ulokowane w Al. Jerozolimskich, a także na ul. Grójeckiej, Koszykowej, Raszyńskiej oraz Towarowej.
Inne informacje
W bezpośrednim sąsiedztwie przystanku, zlokalizowanym po drugiej stronie ulicy Towarowej, znajduje się wyjątkowy budynek stacji Warszawa Główna. To kluczowy węzeł komunikacyjny w mieście, który oferuje wiele połączeń zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.
Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na Stację Muzeum, która jest nie tylko przystankiem, ale także miejscem pełnym historii kolejnictwa, oferującym ciekawe wystawy i atrakcje dla zwiedzających.
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Warszawa Praga (stacja kolejowa) | Warszawa Raków | Warszawa Reduta Ordona | Warszawa Rembertów (stacja kolejowa) | Warszawa Śródmieście | Warszawa Ursus (przystanek kolejowy) | Warszawa Ursus Północny | Warszawa Wileńska Marki | Warszawa Wola (przystanek kolejowy) | Warszawa Zachodnia | Warszawa Mokry Ług | Warszawa Płudy | Warszawa Miedzeszyn | Warszawa Jeziorki | Warszawa Grochów (przystanek kolejowy) | Warszawa Grochów | Warszawa Gołąbki | Warszawa Olszynka Grochowska | Warszawa Gdańska | Warszawa FalenicaOceń: Warszawa Ochota (przystanek kolejowy)