Warszawa Grochów


Warszawa Grochów jest niezwykle istotnym punktem na kolejowej mapie stolicy, pełniący rolę stacji postojowej, lokomotywowni oraz wagonowni, która wspiera operacje PKP Intercity oraz Kolei Mazowieckich.

Warto zaznaczyć, że obiekt ten znajduje się w wschodniej części Warszawy, konkretnie w dzielnicy Praga-Południe. Jego lokalizacja, w obrębie Olszynki Grochowskiej, sprawia, że jest on nieopodal przystanku osobowego Warszawa Olszynka Grochowska.

W rejonie Grochowa krzyżują się linie kolejowe nr 45, 452 oraz 545, co dodatkowo potwierdza jego strategiczne znaczenie w sieci komunikacji kolejowej stolicy.

Historia

Rok 1936 zainaugurował działalność punktu rewidenckiego Warszawa Grochów, który zajął się obsługą oraz utrzymaniem zespołów trakcyjnych. W następnym roku, 1938, powstał także budynek elektrowozowni. Gdy nadeszła II wojna światowa, 4 września 1939 roku, Warszawa doświadczyła intensywnego bombardowania, które doprowadziło do zniszczenia grochowskiej wagonowni. Zniszczenia, jakie dotknęły Główne Warsztaty Elektrotrakcyjne oraz Elektrowozownię Szczęśliwice, były tak ogromne, że Elektrowozownia Grochów stała się głównym ośrodkiem zaplecza technicznego, gdzie zaczęto skupiać tabor oraz przeprowadzać naprawy pojazdów, które przetrwały wojenne zawirowania.

Wczesną wiosną 1940 roku nastąpiła elektryfikacja łącznic, ułatwiająca transport do grochowskiej bazy, a wiosną 1941 do elektrowozowni dostarczono cztery pojazdy z serii E600, przy okazji częściowo modernizując ich instalacje i urządzenia elektryczne. W 1945 roku rozpoczęto prace porządkowe w elektrowozowni na Grochowie, a grupa pracowników wyruszyła na zachód, aby odnaleźć wywiezione w trakcie wojny obrabiarki, inne urządzenia, jak również ewakuowany tabor kolejowy.

Pod koniec 1945 roku w elektrowozowni wznowiono naprawy lekko zdewastowanych zespołów trakcyjnych, a już w marcu 1946 przystąpiono do remontu lokomotywy E203 oraz 10 EZT, które trafiły do Warszawy. W związku z pilną potrzebą odbudowy taboru podmiejskiego zdecydowano się na rezygnację z naprawy lokomotywy; jej części wykorzystano następnie do odnowienia innych pojazdów. Wrak lokomotywy pozostał na Grochowie aż do 1958 roku, kiedy to został wycofany i zezłomowany.

W latach 1954–1956 miały miejsce dostawy ze strony zakładów Pafawag, które przekazały 20 egzemplarzy EZT serii EW53, przeznaczonych do pracy w Elektrowozowni Grochów. Na początku 1957 roku do Grochowa dotarły również składy serii ED70. W okresie 1972–1976 opracowano 15 elektrowozów serii EP08, z których 14 zostało przypisanych do elektrowozowni, a w latach 1991–1996 na Grochów skierowano łącznie 36 lokomotyw serii EP09.

PKP Intercity

W 2002 roku operator PKP Intercity przejął administrację stacji, co zakończyło okres obsługi tego obiektu przez PKP. Cały kompleks rozciąga się na 64 ha, na których zostało ułożonych 57 km torów. W obrębie stacji znajdują się hale przeznaczone do obsługi lokomotyw, a także do napraw elektrycznych i mechanicznych oraz przeglądów wagonów. Warto również wspomnieć, że na terenie bazy znajduje się symulator lokomotyw EP09 oraz EU44. Każdego dnia z tej stacji wyrusza około 70 pociągów, a układ torowy podzielony jest na cztery grupy, które są odpowiedzialne za przygotowanie składów do wyprawy.

W 2017 roku PKP Intercity ogłosiło plany ogrodzenia terenu stacji oraz budowy nowej lokomotywowni. Wydzielona grupa nowa zajmuje się obsługą składów, które przyjeżdżają oraz odjeżdżają w krótkim odstępie czasowym, a także obsługuje pociągi Berlin-Warszawa-Express. Na torach grupy przyjazdowej odbywają się oględziny wagonów, w ramach których sprawdzane są m.in. ogrzewanie i oświetlenie. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek usterek, wadliwy skład jest wyłączany z ruchu, a jego miejsce zajmuje sprawny pojazd. Zweryfikowany skład przechodzi przez odpowiednie etapy technologiczne i trafia do myjni, która wykorzystuje zamknięty obieg wody. Pudła wagonów czyszczone są co 1-2 dni, a pełne czyszczenie z użyciem intensywnych metod odbywa się co dwa tygodnie.

W szczególności, hala całopociągowa, oddana do użytku 17 kwietnia 2000 roku, stanowi największy budynek na stacji, mający długość 420 m i szerokość 24 m. W jej obrębie znajdują się trzy niezależne tory, które umożliwiają równoległą obsługę aż trzech składów składających się z 16 wagonów. Każdy tor posiada indywidualne poziomy przeznaczone do obsługi podwozi oraz wnętrz wagonów. W obiekcie dokonuje się przeglądów międzypociągowych, w których pracownicy obserwują układy jezdne i przeprowadzają konieczne naprawy podzespołów. Istnieje również procedura opróżniania zbiorników zamkniętych układów toalet, jak i czyszczenia wnętrz wagonów, zaś okresowe przeglądy obejmują systemy ogrzewania, klimatyzacji oraz oświetlenia. W 2007 roku budynek został poddany modernizacji.

Od 1 września 2015 roku na okres 18 miesięcy przestrzeń w hali oraz tor wynajęła firma Stadler Polska, co miało na celu realizację usług związanych z utrzymaniem składów FLIRT³ zamówionych przez przewoźnika.

Na grupę odjazdową składa się obszar, w którym składy wagony poddawane są kontrolom tuż przed wyjazdem w trasę. W ramach tych działań sprawdzane są układy pneumatyczne i elektryczne, wyposażenie, a także przeprowadzane próby hamulca. Całe te operacje koordynowane są przez dyspozytora, co zapewnia sprawność i bezpieczeństwo całego procesu. W obszarze zwanym „Siódmą fazą” znajdują się wagony, które oczekują na wykonanie napraw okresowych.

Centrum Serwisowe Pociągów Dużych Prędkości

W listopadzie 2012 roku rozpoczęła się budowa nowego obiektu w obrębie stacji Warszawa Grochów. Uroczyste wmurowanie kamienia węgielnego pod inwestycję miało miejsce pod koniec stycznia 2013 roku, a 9 kwietnia 2014 obiekt został oddany do użytku. Centrum położone jest przy ul. Kozia Górka 9, w sąsiedztwie bazy PKP Intercity, i zajmuje powierzchnię 1,2 ha, na działce o całkowitej powierzchni 2,5 ha.

Obiekt składa się z hali warsztatowej, infrastruktury kolejowej, pomieszczeń biurowo-socjalnych oraz automatycznej myjni. Dodatkowym atutem są blisko 2 km torów z trakcją. Hala warsztatowa przeznaczona dla składów ED250 Pendolino jest wyposażona w 3 tory utrzymaniowe i 2 tory do napraw. Na czterech głównych torach konserwacyjnych wykonywane są przeglądy cykliczne. Wzdłuż tych torów zamontowano siedem stanowisk systemu CET do obsługi toalet wagonów ED250. Te tory posiadają sztywną sieć trakcyjną, którą można wysuwać oraz chować. Zasilanie odbywa się prądem stałym o napięciu 3 kV, z możliwością zasilenia prądem przemiennym o napięciu 15 lub 25 kV. Piąty tor nie ma sieci trakcyjnej i wykorzystywany jest do dłuższych napraw, podczas których składy są odłączone od źródła zasilania. Równocześnie, wzdłuż tego toru zainstalowane są 28 podnośników, które umożliwiają uniesienie całego składu.

W centrum zastosowano unikatową tokarkę podtorową, sterowaną z rozdzielni; składa się ona z dwóch niezależnych tokarek, które pracują równolegle na różnych wózkach. To urządzenie jest jedyne w swoim rodzaju w Polsce i jedno z nielicznych w Europie. Na torze sąsiadującym z tokarką zamontowano zapadnię, która służy do demontażu wózków oraz wymiany zestawów kołowych.

W obiekcie zamontowano dwie suwnice, z których jedna, o udźwigu 10 t, przenosi wózki, zaś druga, o udźwigu 1,5 t, transportuje elementy dachowe pojazdów. W kompleksie znajduje się myjnia przejazdowa oraz instalacja do odladzania i zabezpieczania podwozi. Warsztaty techniczne Pendolino są także zabezpieczone w technice interlockingu, co ma na celu ochronę przed przypadkowym dostępem osób postronnych.

Na terenie obiektu obowiązuje zakaz używania pojazdów spalinowych, dlatego do przetaczania pociągów wykorzystuje się elektryczną jednostkę Zefir. Na hali można również spotkać specjalnie zaprojektowany wózek, który dostarcza piasek do piasecznic pociągów serii ED250.

Koleje Mazowieckie

Znajdująca się w Warszawie Grochowie Sekcja Napraw i Eksploatacji Taboru, która jest częścią Kolei Mazowieckich, dysponuje nie tylko mętną elektrowozownią, ale również szeregiem istotnych obiektów. W skład tych obiektów wchodzą m.in. kanały rewizyjne, tokarka podtorowa oraz warsztaty rzemieślnicze, które są kluczowe dla funkcjonowania całej sekcji.

Warto zaznaczyć, że w styczniu 2015 roku na terenie tej bazy Kolei Mazowieckich uruchomiono nowoczesną instalację antyoblodzeniową. System ten, umiejscowiony na torze 34, został zainstalowany za rozjazdem 833 w kierunku wyjazdowym. Umożliwia ona skuteczną ochronę przed oblodzeniem poprzez natryskiwanie specjalnego płynu zabezpieczającego.

Przypisy

  1. Martyn Janduła: PKP Intercity ogrodzi bocznicę na warszawskim Grochowie. rynek-kolejowy.pl, 08.05.2017 r. [dostęp 25.08.2017 r.]
  2. Jakub Madrjas: PKP Intercity chce zbudować nową lokomotywownię na Grochowie. rynek-kolejowy.pl, 25.08.2017 r. [dostęp 25.08.2017 r.]
  3. Karol Wach: Flirty3 będą serwisowane na Grochowie. inforail.pl, 09.09.2015 r. [dostęp 09.09.2015 r.]
  4. PKP Intercity, Alstom: Kamień węgielny pod zaplecze techniczne dla Pendolino wmurowany. intercity.pl, 30.01.2013 r. [dostęp 14.08.2014 r.]
  5. Konrad Majszyk: Oto nowe centrum serwisowe Pendolino na Olszynce Grochowskiej w Warszawie. forsal.pl, 09.04.2014 r. [dostęp 14.08.2014 r.]
  6. AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 1). kurier-kolejowy.pl, 12.09.2014 r. [dostęp 14.09.2014 r.]
  7. AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 2). kurier-kolejowy.pl, 13.09.2014 r. [dostęp 14.09.2014 r.]
  8. AB: Centrum serwisowe Pendolino od kuchni (cz. 3). kurier-kolejowy.pl, 16.09.2014 r. [dostęp 19.09.2014 r.]
  9. PKP Intercity z symulatorem lokomotyw. inforail.pl, 13.05.2015 r. [dostęp 14.05.2015 r.]
  10. AB: Koleje Mazowieckie odebrały instalację antyoblodzeniową. rynek-kolejowy.pl, 08.01.2015 r. [dostęp 13.01.2015 r.]
  11. kolejna2012.pl: Grochów, czyli początek kolejowego świata. kurier-kolejowy.pl, 02.07.2012 r. [dostęp 11.08.2014 r.]
  12. R. Hajdrowski. Nowoczesny obiekt. „Świat Kolei”. 05.2000 r., s. 4.
  13. Paweł Terczyński. Lokomotywa elektryczna serii EP09. „Świat Kolei”. 08.2003 r., s. 14-21.
  14. II wojna światowa. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006 r., s. 85-86.
  15. Lokomotywa elektryczna serii E606. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006 r., s. 86-88.
  16. Odbudowa trakcji elektrycznej po 1945. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006 r., s. 92-94.
  17. Elektryczne zespoły trakcyjne serii EW53. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006 r., s. 99-100.
  18. Elektryczne zespoły trakcyjne serii ED70. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006 r., s. 103-105.
  19. Lokomotywy elektryczne serii EU06/EU07 i EP08. W: Stanisław Plewako: Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI. Warszawa: Z. P. Poligrafia, 2006 r., s. 110-112.

Oceń: Warszawa Grochów

Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:10