Piotr Paweł Szymaniak, ur. 26 czerwca 1911 roku w Warszawie, a zm. 18 sierpnia 1967 roku, to postać o znaczącym dorobku w dziedzinie architektury w Polsce. Był on polskim architektem, który szczególnie zasłynął z projektowania znaczących obiektów takich jak dworce i przystanki kolejowe w Warszawie, a także obiektów sportowych oraz innych miejsc użyteczności publicznej.
W swojej bogatej karierze Szymaniak współpracował z wieloma znanymi architektami, w tym z Arseniuszem Romanowicza, z którym tworzył wiele istotnych projektów. Jego prace odzwierciedlają nie tylko nowoczesne podejście do architektury, ale również głębokie zrozumienie potrzeb społecznych i funkcjonalnych przestrzeni publicznych.
Życiorys
Piotr Szymaniak był synem Marii Bartosik oraz Jana Szymaniaka. W 1930 roku zakończył edukację w męskim gimnazjum imienia A. Kreczmara w Warszawie, gdzie również zdał maturę o profilu humanistycznym. Następnie, w 1938 roku, uzyskał dyplom na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, pod okiem Rudolfa Świerczyńskiego. W czasie studiów, w 1934 roku, odbył praktyki w pracowni Stanisława Marzyńskiego.
W latach 1938–1939 pracował w Biurze Budowlanym Dworca Głównego w Warszawie, gdzie zajął się również remontem dworca, który spłonął w 1939 roku podczas II wojny światowej. W 1944 został wywieziony do obozu pracy przymusowej w Berlinie, gdzie pracował nad projektami dla Deutsche Reichsbahn.
Po wojnie, w 1945 roku, krótko zatrudniony był w Stołecznym Przedsiębiorstwie Robót Budowlanych jako kierownik robót. Następnie pracował w Warszawskiej Dyrekcji Odbudowy, koncentrując się na odbudowie i budowie budynków medycznych oraz urzędów centralnych. Od 1951 do 1967 roku był członkiem Centralnego Biura Studiów i Projektów Budownictwa Kolejowego w Warszawie.
Piotr Szymaniak był także aktywnym członkiem Stowarzyszenia Architektów Polskich, do którego przystąpił w latach 1934 lub 1935. Jako autor publikował wiele artykułów dotyczących architektury i urbanistyki, między innymi w magazynach takich jak „Architektura”, „Stolica” i „Przegląd Kolejowy”. Po swojej śmierci został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 135-6-24).
Konkursy i realizacje
– 1936 roku zrealizowano projekt meczetu w Warszawie, który wykonany był wspólnie z Henrykiem Freyem. Niestety, nie otrzymano w tym konkursie nagrody ani wyróżnienia.
– W 1938 roku przystąpiono do realizacji Mola Południowego oraz zagospodarowania okolicznych terenów, w tym Żeglarskiego Ośrodka Morskiego w Gdyni, we współpracy z Arseniuszem Romanowiczem i Henrykiem Freyem. Otrzymano wyróżnienie, które polegało na zakupie projektu.
– W 1939 roku powstał Pawilon Polski przeznaczony na Wystawę Światową w Nowym Jorku, stworzony we współpracy z Arseniuszem Romanowiczem i Jackiem Szweminem. Projekt ten również zdobył wyróżnienie za swoją jakość.
– Po II wojnie światowej, w 1945 roku, zrealizowany został projekt centrali Pocztowej Kasy Oszczędności w Warszawie, w którym brał udział Arseniusz Romanowicz, jednak nie przyznano nagród ani wyróżnień.
– W 1946 roku zrealizowano gmach Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, który powstał wspólnie z Arseniuszem Romanowiczem i zdobył wyróżnienie w postaci zwrotu kosztów.
– W tym samym roku, 1946, zaprojektowano również dworzec kolejowy Warszawa Centralna w Warszawie, zrealizowany z Arseniuszem Romanowiczem, który zajął pierwsze miejsce w konkursie.
– W 1949 roku z projektem ośrodka wioślarskiego YMCA Polska w Warszawie Aurelinin Romanowicz wywalczył pierwszą nagrodę w konkursie.
– W latach 1950–1952 przeprowadzono odbudowę kamienicy przy ul. Mokotowskiej 63, w której projekt realizowany był z Arseniuszem Romanowiczem.
– W 1957 roku zrealizowano projekt kościoła parafialnego w Nowej Hucie, na Osiedlu C-1 (Teatralnym), co zostało zrealizowane we współpracy z Konstantym Danko i zajęło III równorzędne miejsce w konkursie.
– W 1958 roku powstał przystanek kolejowy Warszawa Stadion, zrealizowany z Arseniuszem Romanowiczem.
– W 1963 roku zrealizowano przystanki kolejowe: Warszawa Ochota, Warszawa Śródmieście WKD, Warszawa Powiśle oraz dworzec kolejowy Warszawa Śródmieście, wszystkie powstały przy współpracy z Arseniuszem Romanowiczem.
– Około 1965 roku stworzono projekt obiektu publicznego w Skopje, który był przedmiotem konkursu.
– W 1969 roku razem z Arseniuszem Romanowiczem i zespołem zrealizowano dworzec kolejowy Warszawa Wschodnia, który zdobył tytuł Mistera Warszawy 1969.
Odznaczenia
Piotr Szymaniak został uhonorowany wieloma znaczącymi odznaczeniami, które świadczą o jego wkładzie i zaangażowaniu w działalność na rzecz kraju. Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje dotyczące przyznanych mu wyróżnień:
- Order Sztandaru Pracy II Klasy, który otrzymał w 1963 roku,
- Złota Odznaka „Za Odbudowę Warszawy”, przyznana w 1967 roku,
- Srebrna Odznaka „Za Odbudowę Warszawy”, która została mu nadana w 1947 roku.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: PIOTR SZYMANIAK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 07.06.2023 r.]
- a b c d In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Piotr Paweł Szymaniak [online], www.archimemory.pl [dostęp 07.06.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Józef Więckowski | Czesław Zakaszewski | Jan Werner (inżynier) | Jan Rutkiewicz (urbanista) | Stefan Ołdak | Wacław Krzyżanowski (architekt) | Edward Szwarcsztajn | Mieczysław Madejski | Anna Trykozko | Louis-Christophe Zaleski-Zamenhof | Robert Rowiński (1935–2020) | Witold Rychter | Wiktor Rudnicki | Leonard Schmidtner | Marek Dietrich | Andrzej Strachocki | Julian Ginsbert | Zdzisław Parszewski | Jarosław Wojciechowski (architekt) | Aleksander SygietyńskiOceń: Piotr Szymaniak