Ulica Pokorna w Warszawie

---

Nazwa

Nazwa ulicy Pokornej nawiązuje do jej historycznego kontekstu, który związany jest z XVIII wiekiem. Wówczas, na rogu ulic Pokornej i Kłopot, funkcjonował zakład, który był przeznaczony dla włóczęgów oraz osób dokonujących drobnych przestępstw. To miejsce, znane jako cuchthauz, stało się istotnym punktem odniesienia dla nazwy tej ulicy.

Historia

Historia ulicy Pokornej sięga czasów końca XVII wieku, kiedy to w wyniku przekształceń związanych z budową ogrodów pałacu Murano, droga ta została wyprostowana. Ulica Pokorna została oficjalnie wytyczona w 1770 roku, w ramach porządkowania siatki ulic w rejonie projektowanego placu Muranowskiego.

W 1824 roku, na rozkaz wielkiego księcia Konstantego, pomiędzy ulicami Dziką, Stawki oraz Pokorną został utworzony plac musztry oraz przeglądów wojska, znany jako plac Broni. Miał on formę kwadratową i wymiary 420 metrów, co czyniło go największym placem w Warszawie w XIX wieku.

W 1891 roku przeniesiono z ul. Wałowej targowisko, znane jako Wołówka, w rejon skrzyżowania Pokornej i Stawek. Do wybuchu I wojny światowej, ulica miała początek przy ulicy Muranowskiej (w jej ówczesnym przebiegu), a kończyła się na przejeździe kolejowym. Wspólnie z ulicą Kłopot, stanowiła jedną z głównych północnych tras wylotowych z miasta.

Przed wybuchem II wojny światowej, funkcję wylotową przejął wiadukt łączący ulice Bonifraterską oraz Mickiewicza, co skutkowało skróceniem Pokornej do jej skrzyżowania z Inflancką. Na szczególną uwagę zasługuje szpital usytuowany na rogu Pokornej i Inflanckiej, który powstał w latach 20. XIX wieku. Gmach główny, znany jako kamienica Stanisława Sorettiego, mieścił się tam od roku 1834 jako Szpital Starozakonnych.

Rozbudowa obiektu miała miejsce w latach 1835-1838, według projektu Henryka Marconiego, a szpital zyskał dodatkowe skrzydło oraz ogród. Na jego terenie znajdowały się również trzy mniejsze budynki, a placówka dysponowała 400 łóżkami, obejmując pięć oddziałów: wewnętrzny, chirurgiczny, oczny, psychiatryczny oraz skórno-weneryczny. Funkcjonowanie Starego Szpitala Starozakonnych na Pokornej zakończyło się w 1902 roku.

W latach 1914–1916 obiekty przy Pokornej wykorzystywano jako szpital Czerwonego Krzyża, a później, od 1916, jako Szpital Miejski Chorób Zakaźnych, aż do transformacji na Wojskowy Szpital Epidemiczny w 1918 roku. W roku 1921 mieścił się tam oddział zakaźny Szpitala Okręgowego. W 1926 roku zauważono zły stan techniczny budynków, a w 1938 roku doszło do zawalenia się dachu na terenie ogrodu. W 1939 roku Gmina Żydowska wystąpiła do magistratu o zwrot zespołu budynków, jednak z powodu wybuchu II wojny światowej plany te zostały wstrzymane.

W trakcie II wojny światowej południowa część ulicy znalazła się w granicach warszawskiego getta, a parzysta (wschodnia) strona została oddzielona w marcu 1942 roku. W latach 1943–1944 większość budynków została zniszczona, a nieliczne ocalałe kamienice zostały wkrótce po wojnie rozebrane. Ostatecznie przetrwała jedynie brukowana nawierzchnia. Do 2003 roku otoczenie ulicy charakteryzowały rozległe tereny zajezdni autobusowej.

Na początku XXI wieku, po likwidacji zajezdni, przy ul. Pokornej zrealizowano zabudowę mieszkalno-usługową, która rozciąga się po obu stronach ulicy, a także kontynuuje wzdłuż przedłużonej Pokornej do ulicy Andersa. W tym obszarze zlokalizowano również kompleks biurowców Gdański Business Center.

---

Oceń: Ulica Pokorna w Warszawie

---