Osiedle Batorego (Warszawa)


Osiedle Batorego, znane również jako Batorego, to obszar oraz urokliwa część miasta, która znajduje się w dzielnicy Mokotów w Warszawie.

Jest to miejsce charakteryzujące się bogatą historią oraz lokalnymi tradycjami.

Położenie i charakterystyka

Osiedle Batorego, usytuowane w sercu Mokotowa, decyduje o charakterze tej części stolicy. Leży ono na północnej części Miejskiego Systemu Informacji Stary Mokotów, i składa się z dwóch segmentów: Batorego-Zachód oraz Batorego-Wschód, oddzielonych aleją Niepodległości. Powierzchnia całego osiedla wynosi 8,8 ha, a patronem osiedla jest król Stefan Batory.

Na północy osiedle sąsiaduje z uroczym parkiem Pole Mokotowskie, podczas gdy na jego południowej części możemy znaleźć zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Park SGGW” oraz kampus Szkoły Głównej Handlowej. Na terenie osiedla zlokalizowane jest północne wejście do stacji metra Pole Mokotowskie, co ułatwia mieszkańcom komunikację z innymi częściami miasta.

Powstanie osiedla Batorego było elementem długotrwałego procesu zabudowy historycznego Mokotowskiego Pola Wojennego. Różne koncepcje urbanistyczne z okresu międzywojennego zakładały, że na tym obszarze miały dominować budynki użyteczności publicznej, stanowiące część Dzielnicy Nauki oraz reprezentacyjnej Dzielnicy im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Przez to budowa osiedla jest postrzegana jako ingerencja w pierwotny plan urbanistyczny.

W 2003 roku, osiedle Batorego zostało uwzględnione na liście dóbr kultury współczesnej Warszawy z lat 1945–1989, co zostało przygotowane przez Stowarzyszenie Architektów Polskich.

Batorego-Zachód

Batorego-Zachód zajmuje powierzchnię 6 hektarów, ograniczoną przez ulice: Stefana Batorego, św. Andrzeja Boboli, Rakowiecką, Giordana Bruna oraz aleję Niepodległości. Budowa tej części osiedla miała miejsce w latach 1962–1968, a za projekt odpowiedzialni byli Irena oraz Tadeusz Brygiewiczowie. Obszar ten składa się z budynków wielorodzinnych, wzniesionych w otoczeniu drzew, i ma wysokości od 5 do 17 kondygnacji, zrealizowanych w technologii wielkoblokowej „Ż”. Całość planowano na 1142 mieszkania dla ponad 4000 mieszkańców.

W ramach osiedla stworzono również niższe budynki, które zawierają większe mieszkania. W niektórych z nich, na wyższych kondygnacjach, zaaranżowano przestrzenie do pracy artystycznej. Oprócz mieszkań, w osiedlu zaprojektowano także szkołę podstawową, przedszkole oraz pawilony handlowo-usługowe, a także klub osiedlowy „Zielona Gęś”. Główna odpowiedzialność za realizację projektu spoczywała na Przedsiębiorstwie Budownictwa Miejskiego „Centrum”, a wykonawstwo nadzwyczajne należało do Nauczycielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej „Oświata”, której grunty przekazała SGGW. Budowa osiedla wkomponowała się w istniejący wcześniej drzewostan, co osiągnięto dzięki odpowiednim decyzjom projektowym.

Jeden z budynków przy ul. Bruna 2, który powstał w latach 1963–1964, zdobył tytuł Mistera Warszawy, przyznawany przez dziennik „Życie Warszawy” w roku 1964. Budynek ten, stworzony pod okiem Jacka Bluma, ma 11 kondygnacji oraz kubaturę wynoszącą 18 670 m³, oferując 95 mieszkań. Wybór tego budynku na laureata nagrody wynikał z jego atrakcyjnego położenia wśród zieleni, estetycznych proporcji architektonicznych oraz pozytywnych opinii mieszkańców, nie mówiąc o innowacyjnym tarasie z salą klubową na ostatniej kondygnacji. Rozwiązanie to niestety zwiększyło koszt budowy, przez co kolejne projekty wzorujące się na tym budynku nie uwzględniały podobnych klubów.

Od 1989 roku osiedlem administruje Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa „Batory”. W 2017 roku, w ramach dekomunizacji, zmieniono nazwisko ulicy Bruna, pozostawiając jedynie patrona historii – Juliana Bruna, które na nowo przemianowano na Giordano Bruno.

Batorego-Wschód

Batorego-Wschód, tak jak Batorego-Zachód, zaprojektowane przez Brygiewiczów, jest zlokalizowane pomiędzy aleją Niepodległości, ulicą Stefana Batorego oraz Wiśniową. Obszar ten składa się z pięciu identycznych budynków wielorodzinnych, które mają 16 kondygnacji, a ich budowa miała miejsce w latach 1963–1966. Zawierają one 950 mieszkań przeznaczonych dla ok. 2500 mieszkańców, a całkowita powierzchnia mieszkań wynosi 34 662,20 m². Mieszkania zaprojektowane zostały z relatywnie niewielkimi pokojami oraz kuchniami bez okien.

Powierzchnia osiedla, wzbogacona o przedszkole oraz pawilon administracyjno-handlowy, wynosi 2,8 ha. Realizacja tej części osiedla została powierzone Spółdzielni Mieszkaniowej „Mokotów”. Na osiedlu w latach 1971–1972 wybudowano budynek usługowy według projektu Piotra Sembrata, Lecha Kłosiewicza oraz Henryka Strzębskiego, który w roku 1971 otrzymał tytuł Wicemistera Warszawy. Osiedlem zarządza od 1991 roku Spółdzielnia Mieszkaniowa „Batory-Wschód”.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 01.01.2023 r.
  2. JarosławJ. Osowski, Dekomunizacja ulic w Warszawie. Radni zmienili sześć imion, nazwiska zostały [online], wyborcza.pl, 31.08.2017 r.
  3. AgataA. Wagner, Styk trzech dzielnic Warszawy: Śródmieścia, Mokotowa i Ochoty w okresie międzywojennym – wpływ podziału własnościowego (państwo, wojsko, miasto) na typ realizowanej architektury [pdf], „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 3, 2011, s. 61-92.
  4. Generalna Dyrekcja OchronyG.D.O. Środowiska, Zespół przyrodniczo-krajobrazowy Park Sggw [online] [dostęp 12.06.2021 r.]
  5. O Spółdzielni, Spółdzielnia Mieszkaniowa Mokotów [dostęp 21.06.2021 r.]
  6. Informacje o spółdzielni, Spółdzielnia Budowlano-Mieszkaniowa „Batory” [dostęp 12.06.2021 r.]
  7. BarbaraB. Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 505, ISBN 83-01-08836-2.
  8. Rada GminyR.G. Warszawa-Centrum, Uchwała Nr 389/XXXVI/96 Rady Gminy Warszawa-Centrum z dnia 19.09.1996 r. [online]
  9. Lech Chmielewski, Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze "Rzeczpospolita", 1987, s. 53–55, ISBN 83-85028-56-0.
  10. Rada miasta stołecznegoR. Warszawy, Uchwała nr XXV/697/2020 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 16.01.2020 r. w sprawie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”, 16.01.2020 r., s. 38.
  11. a b c d e f g h i j k l m BarbaraB. Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 49, ISBN 83-01-08836-2.
  12. a b c d e KrystynaK. Krzyżakowa, Mister Warszawy 1964, „Stolica” (43 (881)), Warszawa, 25.10.1964, s. 3, ISSN 0039-1689.
  13. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund, Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 51, 170, OCLC 831027217.
  14. Lista obiektów architektury XX w. z lat 1945−1989 - Stowarzyszenie SARP. [dostęp 22.11.2007 r.] [zarchiwizowane z tego adresu (22.11.2007 r.)]
  15. a b BarbaraB. Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 497–498, ISBN 83-01-08836-2.
  16. a b c d e Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. [dostęp 12.06.2021 r.]

Oceń: Osiedle Batorego (Warszawa)

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:8