Most Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

---

Lokalizacja

Szerokość rzeki w obrębie mostu wynosi około 650 m, co czyni go istotnym punktem na mapie Warszawy. Na zachodnim brzegu Wisły most łączy się z przedłużeniem alei gen. Marii Wittek, natomiast na wschodnim kończy się aleją gen. Ryszarda Kuklińskiego. Stanowi to drugą po moście Świętokrzyskim najważniejszą warszawską przeprawę, która z każdej strony zjeżdża do poziomu gruntu.

W rejonie Białołęki trasa mostu przebiega na powierzchni ziemi, co jest analogiczne do przebiegu na Bielanach. Warto zauważyć, że w miejscu, w którym trasa przechodzi nad Wisłostradą, zrealizowano jedno z najbardziej skomplikowanych skrzyżowań w stolicy.

Historia projektu

W styczniu 2002 roku władze Warszawy podjęły kluczową decyzję, podpisując porozumienie z gminami Bielany i Białołęka, którego celem było przygotowanie budowy nowej przeprawy. Już wiosną tego samego roku urzędnicy z gminy Białołęka rozpoczęli prace nad decyzją dotyczącą warunków zabudowy oraz zagospodarowania terenu, na którym miał powstać most. W grudniu 2003 roku decyzja ta została utrzymana w mocy, pomimo licznych protestów, w tym tych zgłaszanych przez mieszkańców Tarchomina oraz Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków.

W tym czasie spekulacje na temat konstrukcji mostu sugerowały, że będzie to most belkowy, a nie wantowy. W połowie stycznia 2004 roku w warszawskim urzędzie miasta powstało specjalne stanowisko pełnomocnika ds. budowy mostu Północnego, które objął były wiceminister transportu Witold Chodakiewicz. Już dwa miesiące później, na skutek kolejnych protestów ze strony OTOP, w połączeniu z bliskim terminem wygaśnięcia decyzji o warunkach zabudowy, rząd podjął decyzję o przekształceniu przeprawy na drogę krajową, co przyspieszyło procedury budowlane.

Następnym istotnym krokiem było ogłoszenie w listopadzie 2004 roku konkursu na opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej Trasy Mostu Północnego, która miała się rozciągać od węzła z ul. Pułkową do węzła z ul. Modlińską, w tym wraz z przeprawą mostową. 19 kwietnia 2005 roku komisja konkursowa ogłosiła wyniki, które jednak szybko stały się przedmiotem kontrowersji i zostały zaskarżone do sądu. 20 września 2005 roku sąd unieważnił pierwotne wyniki konkursu, a komisja dokonała ponownej oceny prac, przyznając nagrody tym samym projektom, lecz zmieniając ich uzasadnienie.

7 października 2005 roku wyniki zostały ponownie zaskarżone, tym razem do Urzędu Zamówień Publicznych, który 20 października raz jeszcze unieważnił wyniki konkursu. 6 czerwca 2007 roku Zarząd Dróg Miejskich zaprezentował oferty zgłoszone w nowym przetargu na projekt mostu. Przetarg dotyczył wyłącznie fazy projektowej, a wykonawcą została firma Schüssler Düsseldorf, która zaproponowała koszt w wysokości 15,8 mln zł oraz skrócenie terminu realizacji z 310 do 282 dni.

Ostatecznie, 21 kwietnia 2009 roku, władze Warszawy podpisały umowę na budowę mostu z polsko-hiszpańskim konsorcjum firm Pol-Aqua, Sando oraz Kromiss-Bis. Umowa przewidywała, że most będzie gotowy w ciągu 32 miesięcy od daty podpisania, z planowanym zakończeniem prac na koniec 2011 roku.

Budowa

W drugiej połowie maja 2009 roku zainaugurowano prace wstępne, które były związane z usuwaniem starych obiektów na obszarze przeznaczonym pod nową trasę. Dodatkowo przystąpiono do zdejmowania warstwy humusu. Symboliczne wbicie łopaty miało miejsce 3 czerwca, gdzie w tej ceremonii udział wzięli prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz oraz minister infrastruktury Cezary Grabarczyk.

Jeszcze jesienią tego samego roku wykonano roboty ziemne, polegające na niwelacji terenu i przygotowaniu nasypów prowadzących do nadchodzącego mostu. Prace obejmowały także przebudowy istniejących sieci energetycznych oraz ciepłowniczych, które kolidowały z nową inwestycją.

Pod koniec roku 2009 skoncentrowano się na budowie fundamentów mostu, które musiały być wzniesione bezpośrednio w nurcie Wisły. Umożliwiła to specjalna sztuczna wyspa stworzona z ścianek szczelnych. Wtedy też rozpoczęto instalację długich, 30-metrowych pali.

W tym samym momencie, na prawym brzegu rzeki, przystąpiono do budowy stanowiska, z którego w kolejnym miesiącu planowano nasuwanie prefabrykowanej konstrukcji mostu. Proces nasuwania rozpoczął się na przełomie stycznia i lutego 2010 roku.

W styczniu 2011 roku informowano o pół roku opóźnienia w budowie mostu Północnego. Opóźnienie to miało miejsce wskutek zalania terenu budowy przez powódź latem 2010 roku. W marcu tego samego roku Zarząd Miejskich Inwestycji Drogowych wystąpił do władz miasta o dodatkowe 95 milionów złotych, aby kontynuować inwestycję.

18 kwietnia 2011 roku miało miejsce podniesienie pierwszego z trzech przęseł mostu, a podczas konferencji prasowej wyrażono nadzieję, że część drogowa projektu zostanie ukończona do końca 2011 roku. Jednocześnie wspomniano o znacznych opóźnieniach dotyczących trasy tramwajowej.

Ostatecznie, część mostu przeznaczona dla ruchu kołowego została otwarta 25 marca 2012 roku, a całkowite zakończenie budowy dla tramwajów, pieszych i rowerzystów planowano na koniec czerwca 2012. Wreszcie, pierwsza linia tramwajowa została uruchomiona 21 stycznia 2013 roku.

Nazwa

„Most przez długi czas był znany jako „most Północny”, co miało związek z jego lokalizacją w północnej części stolicy. Ta robocza nazwa często pojawiała się w różnych dokumentach oraz planach urbanistycznych, co przyczyniło się do jej utrwalenia w świadomości mieszkańców.

W międzyczasie, w przestrzeni publicznej zaczęły pojawiać się opinie, że tego rodzaju konstrukcja powinna honorować wybitne postaci. W 2010 roku prezydent Warszawy, Hanna Gronkiewicz-Waltz, ogłosiła zamiar złożenia wniosku do Rady Warszawy, aby most nosił imię Jana Pawła II.

Rok 2011 ogłoszono rokiem Marii Skłodowskiej-Curie, co zaowocowało pomysłem nadania mostowi jej imienia. Osoby takie jak prezydent Bronisław Komorowski podkreślały, że Warszawa powinna w odpowiedni sposób uhonorować tę wybitną noblistkę.

Latem tego samego roku władze miasta przeprowadziły internetowe konsultacje społeczne, w których uczestniczyło 7433 osób, co stanowi około 0,45% populacji stolicy (w tym wielu nie-mieszkańców). Większość z nich opowiedziała się za utrzymaniem roboczej nazwy „most Północny”.

Ideę nazwania mostu imieniem Marii Skłodowskiej-Curie wspierała prezydent Warszawy. Z kolei negatywne opinie wyraziły Zespół Nazewnictwa Miejskiego oraz Rady Dzielnicy Białołęka i Bielany. Warto jednak zaznaczyć, że pozytywne zdanie wyraziła Podkomisja ds. Nazewnictwa Ulic Komisji Kultury i Promocji Miasta w Radzie m.st. Warszawy. W świetle prawa, stanowiska te nie były jednak wiążące dla Rady Warszawy.

Ostatecznie, 1 grudnia 2011 roku Rada Warszawy podjęła decyzję, że patronką mostu będzie Maria Skłodowska-Curie.

---

Oceń: Most Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie

---