Choszczówka

---

Historia

Wieś Choszczówka powstała w pierwszej połowie XIX wieku, na terenach wcześniej zajmowanych przez lasy, które zostały wykarczowane. Rozwój osady rozpoczął się po uruchomieniu linii kolejowej nad Wisłą, co przyczyniło się do przeobrażenia Choszczówki w popularne letnisko, które administracyjnie przynależało do gminy Jabłonna. W 1877 roku, liczba mieszkańców wynosiła 58 osób, a według danych z 1904 roku wzrosła do 61. Na początku XX wieku w Choszczówce funkcjonowała mała fabryka stolarsko-budowlana, która była własnością T. Ciechanowskiego. W 1904 roku zakład ten zatrudniał około 20 pracowników i specjalizował się w produkcji mebli, głównie stołów i krzeseł.

W świetle spisu ludności z 1921 roku, Choszczówka była podzielona na dwie części: Choszczówkę Kolonię z 9 budynkami i 74 mieszkańcami oraz Choszczówkę Letnisko z 21 domami, gdzie mieszkało 94 osoby. Choszczówka-Kolonia była szczególnie przestrzenią o intensywnym rozwoju, zwłaszcza dzięki inicjatywom Franciszka Wodiczki, który pełnił funkcję sołtysa w latach 1927-1933. Zainicjował on powstanie Towarzystwa Przyjaciół Osiedla, ochotniczej straży pożarnej oraz biblioteki.

W obliczu zbliżającej się wojny w 1939 roku, w Choszczówce zorganizowano stanowisko baterii przeciwlotniczej. Tragiczne wydarzenia miały miejsce 1 września tego samego roku, kiedy to w okolicy został zestrzelony polski myśliwiec PZL P7a, w którym zginął pilot, Mieczysław Leonard Olszewski. W 1939 roku oraz podczas wyzwolenia Warszawy w październiku 1944 roku, w pobliskich lasach toczyły się intensywne walki, co spowodowało znaczne zniszczenia zabudowy Choszczówki.

W 1951 roku Choszczówka została przyłączona do Warszawy, stając się najdalej na północ wysuniętą częścią dzielnicy Praga-Północ. W latach 1956-1959 przy ulicy Przytulnej wzniesiono budynek, który stał się Szkołą Podstawową nr 156. Później budynek ten pełnił rolę gimnazjum nr 124, a obecnie mieści Szkołę Podstawową nr 367 im. Polskich Noblistów. W 1962 roku wyremontowano ulicę Józefa Mehoffera, co umożliwiło dotarcie do Choszczówki po raz pierwszy linią autobusu 133, wcześniej kursującą tylko do pobliskiego przejazdu kolejowego.

Od początku lat 70. XX wieku w Choszczówce obowiązywał zakaz budowy nowych obiektów oraz rozbudowy istniejących, co spowodowało stagnację opóźniającą inwestycje w tej okolicy. Dozwolone były jedynie remonty zachowawcze istniejących budynków. Taki stan rzeczy trwał aż do początku lat 90., kiedy to porzucono plany dotyczące wznoszenia niskich bloków mieszkalnych. Na ulicy Piwoniowej 18 zlokalizowana jest prywatna dwujęzyczna szkoła podstawowa Mentis, która stanowi ważny element lokalnej społeczności.

Położenie geograficzne

Osiedle Choszczówka, usytuowane po obu stronach linii kolejowej E-65, która łączy Warszawę z Gdańskiem, to miejsce o wyjątkowym charakterze. Wszystko zaczęło się od wykarczowanego lasu, na terenie którego powstały pierwsze zabudowania po wschodniej stronie torów. To wschodnia część Choszczówki zachwyca pięknym otoczeniem leśnym.

Od północnej strony osiedle sąsiaduje z rozległymi lasami Legionowskimi, natomiast od wschodu z lasem Białołęki Dworskiej. Południowo-wschodni kierunek to obszar znany jako Las Choszczówki, którego malownicze tereny często wkraczają w granice samego osiedla.

Warto zauważyć, że kompleks leśny Choszczówki jest oddzielony od reszty otoczenia poprzez ulicę Insurekcji, co podkreśla jego unikalne położenie. Zachodnia część osiedla, chociaż mniej zalesiona, doskonale współgra z okolicznymi terenami leśnymi; od zachodu otacza ją Las Dąbrówki, a od południa – Las Henrykowski.

Sport i rekreacja

Choszczówka wykazuje bogactwo przyrodnicze, co czyni ten rejon idealnym do różnorodnych aktywności sportowych. Latem, w otoczeniu malowniczych lasów, można poświęcić czas na jogging, biegi na przełaj, jazdę na rowerze czy nordic walking. Pasjonaci jeździectwa również znajdą tu coś dla siebie. W okresie zimowym natomiast, sportowe możliwości rozszerzają się o biegi narciarskie.

Brak wyraźnej granicy między lasami Choszczówki a Białołęki Dworskiej oraz lasami Legionowskimi zwiększa walory rekreacyjne tego terenu, co sprzyja wędrówkom i eksploracji okolicy. Na samym terenie Choszczówki, przy ul. Zawiślańskiej, znajduje się także klub sportowy Sporteum, który oferuje możliwości uprawiania tenisa oraz narciarstwa.

Fauna i flora

W rejonach leśnych otaczających Choszczówkę można zaobserwować szereg różnorodnych gatunków roślin i zwierząt. Wśród ssaków spotykamy tu dziki, sarny oraz zające, które znane są z aktywności na tym terenie.

Również ptaki, które żyją w tych lasach, są różnorodne. Występują tu m.in. wilgi, sójki, drozdy, kruki, dzięcioły oraz majestatyczne jastrzębie, które można zobaczyć przelatujące nad koronami drzew.

W okolicy dostrzec można również wiele gatunków gadów i płazów, co świadczy o bogactwie tutejszej fauny. Na ścieżkach leśnych często spotyka się żmije oraz padalce, które są nieodłącznym elementem tego ekosystemu.

Nie można zapomnieć o bogactwie grzybów, które obfitują w tych lasach. Można tu znaleźć zarówno grzyby jadalne, jak i niejadalne, co czyni te tereny rajem dla grzybiarzy.

Komunikacja

W 1956 roku uruchomiono linię 133, która zastąpiła Jabłonowską Kolej Wąskotorową. Ta nowa trasa obejmowała połączenie Żerania z Jabłonną, a od 1 sierpnia 1958 roku, linia ta została skierowana ulicą Mehoffera do pętli Płudy, znajdującej się w rejonie osiedla Choszczówka, usytuowanej przy torach kolejowych. Już 20 czerwca 1962 roku, linia 133 została przedłużona do pętli Choszczówka, która do dzisiejszego dnia znajduje się przy ulicy Raciborskiej.

W dniu 13 września 2013 roku, po ukończeniu budowy wiaduktu drogowego nad linią kolejową E-65 w ciągu ulicy Jeżowskiego, rozdzielono trasę linii 133, która obecnie łączy Choszczówkę z osiedlem Tarchomin. W 1986 roku, do Choszczówki została przedłużona linia 176, która kursowała z Placu Hallera, znanym wtedy jako Plac Leńskiego. Niestety, 22 października 2022 roku, z powodu zawalenia mostu przy ul. Marywilskiej, linia 176 została przerwana, a trasa podzielona na dwie części: Z76, prowadzącą od Choszczówki do przystanku Smugowa, oraz 176, kursującą zza mostu przy ul. Marywilskiej do Metra Bródno.

Warto wspomnieć, że niedługo przed tą katastrofą, trasa 176 uległa przedłużeniu o kilka przystanków. W roku 2023 linia 176 została przywrócona na pełnej trasie Choszczówka – Metro Bródno w związku z renowacją mostu. Od 2003 roku Choszczówka zyskała komunikację nocną z centrum stolicy, początkowo linia 613 łączyła Dworzec Centralny z Choszczówką do 2007 roku. Po reorganizacji linii nocnych, obsługiwana była jako N13 do 2011 roku, kiedy to zastąpiła ją N64.

Poza połączeniami autobusowymi, Choszczówka dysponuje dogodnym dostępem do komunikacji kolejowej, która jest zapewniana przez przystanek kolejowy Warszawa Choszczówka. W grudniu 2010 roku, Szybka Kolej Miejska uruchomiła nową linię S9, łączącą dworzec Warszawa Gdańska z Legionowem Piaski. Od roku 2012 linia ta została wydłużona do dworca Warszawa Zachodnia. Dodatkowo, 1 czerwca 2012 roku, Szybka Kolej Miejska wprowadziła nową linię S3, łączącą Legionowo z Lotniskiem Chopina poprzez Warszawę Wschodnią. Linia S3 została również przedłużona do Wieliszewa od 2013 roku.

Choszczówka znajduje się po dwóch stronach linii kolejowej E-65, która prowadzi z Warszawy do Gdańska. Obie części osiedla łączy 200-metrowy wiadukt zrealizowany w ulicy Jeżowskiego, któremu nadano znaczenie w latach 2010–2012 przez Polskie Linie Kolejowe S.A., oddany do użytku w czerwcu 2012 roku (oficjalne otwarcie miało miejsce we wrześniu 2012). Wiadukt ten zastąpił niebezpieczny przejazd kolejowy w ulicy Mehoffera, gdzie w grudniu 2010 roku doszło do tragicznego wypadku. Pociąg Intercity Norwid na trasie Gdynia–Kraków uderzył w autobus kursujący na linii 133.

Kaplica Prymasowska

W historii Choszczówki szczególne miejsce zajmuje prymas kardynał Stefan Wyszyński, którego postać jest nierozerwalnie związana z tą malowniczą miejscowością. W 1969 roku, Instytut Świeckich Pomocnic Maryi Jasnogórskiej Matki Kościoła zainwestował w zakup placu z budynkiem usytuowanym przy ulicy Świerkowej 4. W ramach tego przedsięwzięcia w 1973 roku sprowadzono tutaj dom kurpiowski z okolic Myszyńca.

Ta lokalizacja mogła być świadkiem wielu ważnych wydarzeń, ponieważ prymas Stefan Wyszyński regularnie przyjeżdżał w to miejsce na wypoczynek. Dziś kaplica, która znajduje się na terenie tego obiektu, pełni rolę duchowego centrum dla lokalnej społeczności, stając się miejscem, gdzie mieszkańcy gromadzą się na modlitwie i refleksji.

Obiekty

W Choszczówce można znaleźć jedyny zakład przemysłowy, którym jest oczyszczalnia ścieków Czajka. Na terenie miejscowości zlokalizowane są także dwa osiedla domów jednorodzinnych, które powstały dzięki deweloperom. Pierwsze z nich zlokalizowane jest przy ulicy Brzezińskiej, a drugie nosi nazwę Zielona i znajduje się przy ulicy Mehoffera. Pozostała część zabudowy to domy, które są budowane indywidualnie, co nadaje okolicy unikalny charakter.

Warto również wspomnieć, że w rejestrze zabytków znajduje się zespół dworski „Choszczówka” z pierwszej połowy XIX wieku, który ulokowany jest przy ulicy Dębowej 12. To istotny element dziedzictwa kulturowego regionu, świadczący o jego historii i tradycji.

---

Oceń: Choszczówka

---