Nowodwory

---

Historia

Nowodwory, znane również pod nazwami Nowy Dwór czy Nowo-Dwory, to historia związana zarówno z wiejskim życiem, jak i folwarkiem. Ksiądz Franciszek Czajkowski w swojej publikacji z 1785 roku odnosi się do tych terenów w sposób następujący: Nowydwór – folwark Imć pana Ossolińskiego, wojewody podlaskiego – pół ćwierci mili na zachód letni, położony nad łachą wiślaną.

W czasie zaborów oraz później, podczas I wojny światowej, w okresie II Rzeczypospolitej, a także II wojny światowej i przez pierwsze lata PRL, Nowodwory funkcjonowały jako podwarszawska wieś, będąca częścią gminy Jabłonna w ówczesnym powiecie warszawskim.

W okresie międzywojennym wieś rozwinęła się, stając się miejscem średniej wielkości. Znajdowała się tam m.in. Siedmioklasowa publiczna szkoła powszechna, co świadczy o istotnej roli edukacyjnej tych terenów.

W 1951 roku Nowodwory zostały włączone w granice Warszawy, co było związane z przekształceniem administracyjnym i rozwojem stolicy. Dotychczas miały status osiedla granicznego miasta. Dopiero w 1976 roku, po kolejnej korekcie granic, włączono dodatkowe wsie, przez co granica oddaliła się od Nowodworów.

Granice

Granice według PRNG

Nowodwory otaczają malownicza rzeka Wisła oraz sąsiadujące osiedla: Tarchomin, Anecin, Winnica oraz Kępa Tarchomińska. Granice tej dzielnicy można zlokalizować w przybliżeniu wzdłuż ulic: Sprawnej, Dzierzgońskiej, Leśnej Polanki, Mehoffera, Ciołkosza, a następnie w kierunku Wisły.

Choć niektórzy mieszkańcy określają cały obszar Białołęki, w tym osiedle nowoczesnych bloków, mianem Tarchomina, jest to z pewnością uproszczenie. Nowodwory, mimo iż sąsiadują z Tarchominem, są od niego oddzielone m.in. pasem terenu z niską zabudową, gdzie biegną linie energetyczne. Zgodnie z ustaleniami, granica oficjalna pomiędzy tymi lokalizacjami przebiega ulicą Mehoffera. Charakterystyczną cechą Nowodworów jest nowoczesna zabudowa wielorodzinna, co wyróżnia tę dzielnicę spośród starszych, rozbudowanych Tarchominów, które słyną z licznej zabudowy w stylu wielkiej płyty oraz z mniejszej ilości nowoczesnych budynków.

Granice według MSI

Z kolei Miejski System Informacji nie uznaje istnienia osiedli takich jak Winnica, Kępa Tarchomińska, Buków i Buchnik, zatem te obszary formalnie są traktowane jako część Nowodworów. Dodatkowo, system ten nie uwzględnia osiedli Anecin oraz Tarchomin Kościelny, których tereny także w znacznej części wchodzą w granice Nowodworów. Na mapach według Miejskiego Systemu Informacji granice tego obszaru są znacznie szersze, obejmując tereny między Wisłą a ulicami: Mehoffera, Modlińska oraz granicami Warszawy. Na obszarze całych Nowodworów zamontowane są tablice MSI, wyraźnie oznaczone napisem „Nowodwory”.

Komunikacja

Ulice

W ciągu ostatnich kilku lat, na osi północnej, ul. Światowida przeszła stopniowe wydłużenie, a jej ostatecznym celem jest połączenie z ul. Modlińską poprzez węzeł komunikacyjny zwany Winnicą. Jeszcze w 2006 roku można było zaobserwować pewne problemy związane z chaotycznym układem ulic, gdzie starano się wyznaczyć nową trasę w nieco zawiły sposób, zachowując jednocześnie oryginalną nazwę. Taka sytuacja prowadziła do powstawania skrzyżowań, gdzie jedna ulica nosiła tę samą nazwę, co druga.

W planach zagospodarowania przestrzennego uwzględniono również rezerwę gruntu, która posłuży do przyszłego rozszerzenia dwóch ulic: Hanki Ordonówny (dawniej Topolowej) oraz Światowida. Na tej ostatniej planowane jest również poprowadzenie linii tramwajowej. Co ciekawe, tereny zarezerwowane pod budowę Traktu Nadwiślańskiego są stopniowo wykorzystywane na potrzeby zabudowy, przez co wydaje się, że jego realizacja nie dojdzie do skutku na obszarze Nowodworów, kończąc się na Tarchominie.

Komunikacja miejska

W latach 70. i 80. ubiegłego wieku w ramach projekcji budowy metra, rozważano również dotarcie drugiej linii metra do Nowodworów. Zakładana stacja końcowa miała być zlokalizowana w rejonie nowego węzła przesiadkowego przy ul. Modlińskiej, pomiędzy Winnicą a Dąbrówką Szlachecką. Zdecydowano się jednak na zaniechanie tych planów, głównie ze względu na duży odsetek terenów mało zamieszkanych, w tym Żerania, przez które linia miałaby przechodzić. Zamiast tego, zaplanowano wolną przestrzeń pod budowę linii tramwajowej, która miałaby połączyć pętlę Żerań FSO z moście Marii Skłodowskiej-Curie.

Rok 2001 przyniósł zmianę, gdy po wydłużeniu ul. Światowida do Nowodworów stworzono pętlę autobusową „Nowodwory”. Transport do stacji metra na Młocinach umożliwia linia tramwajowa nr 2, podczas gdy do osiedla Winnica dojeżdża tramwaj linii 17.

Ścieżki rowerowe

Wzdłuż ulic Hanki Ordonówny oraz Światowida wytyczono trasy ścieżek rowerowych, co znacząco poprawiło możliwości transportu rowerem w tej okolicy.

Most Marii Skłodowskiej-Curie

Do chwili oddania do użytku nowego mostu, Nowodwory były postrzegane jako osiedle źle skomunikowane z centrum Warszawy, co było skutkiem intensywnego ruchu na ulicy Modlińskiej. Otwarcie mostu w 2012 roku przyniosło znaczną poprawę w zakresie komunikacji oraz w 2017 roku, osiedle zyskało możliwość bezpośredniego połączenia tramwajowego przez most z linią metra M1.

Przystań

Na terenie Nowodworów znajduje się jedyna przystań wiślana w północnej Warszawie. Najbliższa kolejna przystań usytuowana została w Kanale Żerańskim, w rejonie Żerania, czyli około 5 km na południowy wschód. Nowodworska przystań mieści się pośrodku pomiędzy ulicami Hanki Ordonówny a Książkową. Niestety dojście do tej przystani bywa czasami utrudnione, ponieważ znajduje się ona na terenach zalewowych, przez co dostępność może być ograniczona. Aby dotrzeć do przystani, trzeba przejść około 500 m wzdłuż wałów wiślanych, które są dostępne od ul. Grzymalitów lub ul. Ciołkosza. Dodatkowo, identyczna przystań istnieje po przeciwnej stronie Wisły w Łomiankach. W sezonie letnim uruchamiane są wahadłowe kursy promu, które przewożą pasażerów oraz rowery.

Kultura i rekreacja

Nowodwory to charakterystyczna dzielnica Warszawy, znana przede wszystkim z licznych blokowisk oraz osiedli domków jednorodzinnych. W tej okolicy można znaleźć różnorodne placówki, w tym sklepy, szkoły i przedszkola, co czyni ją atrakcyjnym miejscem do życia. Istotnym punktem społeczności jest Białołęcki Ośrodek Kultury oraz Białołęcki Ośrodek Sportu, gdzie w sezonie zimowym funkcjonuje sztuczne lodowisko.

W ostatnich latach na terenie osiedla powstają również urokliwe skwery, które sprzyjają przyjemnemu spędzaniu czasu. W upalne dni mieszkańcy Nowodworów często korzystają z uroków przestrzeni zielonych, znajdujących się w bliskości wału wiślanego oraz w obrębie obszaru zalewowego. Te miejsca cieszą się sporym zainteresowaniem i są chętnie odwiedzane przez lokalną społeczność.

W 2008 roku na terenach zalewowych zainstalowano tablice informacyjne, które mają na celu zwiększenie świadomości dotyczącej miejscowej flory i fauny. Tablice te zawierają informacje na temat Nadrzecznych łęgów oraz bobrów, które są określane mianem niestrudzonych architektów. Dodatkowo, zamieszczono tam także fragment planu okolicy z sugerowanymi trasami spacerowymi oraz rowerowymi, co dodatkowo zachęca mieszkańców do aktywności na świeżym powietrzu.

Obok osiedli można również spotkać kilka terenów leśnych, które, mimo ograniczonej powierzchni i bliskości zabudowy, zachowały swój naturalny charakter. Są to malownicze miejsca, idealne do spacerów, które umożliwiają mieszkańcom chwilę wytchnienia od miejskiego zgiełku.

Architektura

Architektura w Nowodworach to przede wszystkim nowoczesne osiedla, które odznaczają się dużą gęstością zabudowy. Tworzone kompleksy budowlane, mimo iż realizowane przez różne firmy, nie tworzą harmonijnej całości w aspekcie urbanistycznym.

Każde z osiedli zazwyczaj jest ogrodzone, co sprawia, że staje się swoistym, odrębnym „ekosystemem”. W tym przypadku, publiczne ciągi komunikacyjne zostały ograniczone do zaledwie kilku ulic, co negatywnie wpływa na integrację społeczności lokalnych.

Szkoły

W Nowodworach istnieje kilka istotnych instytucji edukacyjnych, które oferują różnorodne programy nauczania oraz wsparcie dla uczniów. Poniżej przedstawiamy listę szkół, które wyróżniają się w tej lokalizacji.

• Szkoła Podstawowa SP 154 z Oddziałami Integracyjnymi im. Pawła Edmunda Strzeleckiego,
• Szkoła Podstawowa SP 342 z Oddziałami Integracyjnymi im. Jana Marcina Szancera,
• Szkoła Podstawowa SP 366 im. Jana Pawła II,
• Szkoła Podstawowa SP 344 z Oddziałami Integracyjnymi im. Powstania Warszawskiego,
• Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych Niepubliczne.

---

Oceń: Nowodwory

---