Zofia Łazor

---

Życiorys

Zofia Łazor, znana również jako Zofia Dąbrowska, przyszła na świat 1 stycznia 1928 roku w stolicy Polski, Warszawie. Była córką Juliana i Pauliny z Dąbrowskich, a jej rodzina miała rzemieślnicze korzenie oraz silne tradycje związané z Polską Partią Socjalistyczną (PPS).

W okresie młodzieńczym uczęszczała do II Miejskiego Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Warszawie, gdzie aktywnie uczestniczyła w działalności 31. Żeńskiej Drużyny Harcerskiej. Jej szkolną koleżanką była Elżbieta Dziębowska, używająca pseudonimu „Dewajtis”. W czasie niemieckiej okupacji Zofia zaangażowała się w działania Szarych Szeregów i wkrótce dołączyła do formowanej kompanii „Agat”. W ramach swoich obowiązków zajmowała się m.in. rozpoznawaniem, dostarczaniem poczty oraz przewozem broni.

W okresie działań bojowych wyróżniała się w ramach szeroko zakrojonej operacji eliminacji przedstawicieli niemieckiego aparatu terroru, uczestnicząc w tzw. akcji „Główki” oraz takich akcjach, jak Akcja Fruhwirth (październik 1943), Akcja Braun (grudzień 1943), Akcja Stamm (maj 1944) oraz Akcja Hahn (wiosna 1944).

W trakcie powstania warszawskiego Zofia służyła w II plutonie 2. kompanii batalionu „Parasol”, będącego częścią Zgrupowania „Radosław” Armii Krajowej, biorąc udział w walkach na Woli, Starym Mieście oraz Czerniakowie. Po zakończeniu walk została wzięta do niewoli przez Niemców i trafiła do kilku obozów, m.in. Lamsdorf, Mühlberg, Altenburg, Molsdorf oraz Blenkenheim. Na szczęście, 13 kwietnia 1945 roku udało jej się odzyskać wolność dzięki interwencji oddziału Armii Stanów Zjednoczonych.

Po wojnie, 17 sierpnia 1945 roku, Zofia została przyjęta do Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet, gdzie znalazła się w Szpitalu Wojennym Nr 7. Wkrótce, bo już 28 lutego 1946 roku, przeniosła się do Szpitala Wojennego Nr 3 w Ankonie. 22 lutego 1947 roku, Komisja Weryfikacyjna AK przy Dowództwie 2 Korpusu Polski zatwierdziła jej stopień starszego sierżanta, z datą starszeństwa od 1 października 1944 – stopień ten przyznał jej dowódca AK w dniu 23 września 1944 roku.

Po powrocie do Polski, który miał miejsce 14 maja 1947 roku, Zofia pełniła funkcję wiceprezesa w domu mody oraz długo pełniła funkcję przewodniczącej Środowiska Żołnierzy Batalionu „Parasol”. W 1950 roku wyszła za mąż za Jerzego Łazora, znanego pod pseudonimem „Ziemiński–Rudy”, który również związany był z Szarymi Szeregami, a w latach 1943-1944 walczył w Kedywie Okręgu Warszawa Armii Krajowej. W czasie powstania był żołnierzem 9. kompanii Zgrupowania „Żywiciel”, odznaczonym Krzyżem Walecznych. Po wojnie pracował jako ekonomista.

Zofia i Jerzy byli rodzicami córki, która zmarła w 1969 roku. W 1977 roku rozwiodła się z mężem, a przez sześć lat zajmowała się wychowaniem sieroty, której rodzice zginęli tragicznie. Zmarła 12 stycznia 2019 roku w Warszawie, a jej ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B38-6-3).

Ordery i odznaczenia

Zofia Łazor, znana ze swojego niezwykłego wkładu, otrzymała szereg prestiżowych odznaczeń. Jej przejawiająca się odwaga i zasługi zostały uhonorowane w wyjątkowy sposób.

• krzyż srebrny Orderu Virtuti Militari,
• krzyż walecznych (dwukrotnie),
• krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• brązowy krzyż zasługi z mieczami,
• krzyż „Za Zasługi dla ZHP” z rozetą i mieczami,
• medal „Pro Patria”,
• medal „Digno Laude”.

---

Oceń: Zofia Łazor

---