Zbigniew Sarata, urodzony 7 listopada 1951 roku w Warszawie, jest, znanym w Polsce inżynierem oraz informatykiem.
Nie tylko jednak jego osiągnięcia techniczne w branży IT są warte uwagi, ale także jego działalność w opozycji przedsierpniowej, co czyni jego postać niezwykle interesującą w kontekście historii najnowszej Polski.
Życiorys
Edukacja
Zbigniew Sarata ukończył V Liceum Ogólnokształcące im. ks. Józefa Poniatowskiego. Jako jeden z wyróżniających się uczniów, zdobył tytuł laureata XVIII Olimpiady Fizycznej, która jest znana wśród szkół średnich. W 1976 roku obronił pracę magisterską na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej. Po zakończeniu studiów przez rok pełnił obowiązki w ramach Szkoły Oficerów Rezerwy, gdzie został mianowany na stopień podporucznika.
Działalność zawodowa
Po zakończeniu studiów Zbigniew Sarata rozpoczął karierę zawodową związaną z projektowaniem oraz programowaniem systemów mikrokomputerowych. Pracował w Polskiej Agencji Prasowej w latach 1976-1980, a później w Instytucie Telekomunikacji PW w 1981 roku. Jego doświadczenie obejmowało także pracę w Zakładach Aparatury Elektronicznej POLON (1983), przedsiębiorstwie Arton (1984) oraz Karen (1985), a także w firmie Hector Computer Studio w 1986 roku. W okresie 1986-1988 pełnił funkcję dyrektora w firmie Unia sp. z o.o. Z kolei od 2001 do 2007 roku był doradcą do spraw informatycznych w ZUS, a następnie w latach 2008-2009 ponownie sprawował tę funkcję. Od 1988 roku nieprzerwanie prowadzi własną działalność gospodarczą w obszarze informatyki, funkcjonując pod nazwą BUS.
Działalność opozycyjna do 1980 roku
Od 1978 roku Zbigniew Sarata aktywnie uczestniczył w działalności opozycyjnej, współpracując z różnymi rozpoznawalnymi postaciami, w tym z KSS „KOR”. W gronie jego współpracowników byli m.in. Jacek Kuroń, Anatol Lawina, Zygmunt Łuczyński, Józef Śreniowski, Bogdan Borusewicz oraz Jan Walec i Halina Mikołajska. Razem z żoną Aleksandrą był częścią redakcji niezależnego pisma „Robotnik”, współpracując z takimi osobami jak Helena, Witold Łuczywo, Wojciech Onyszkiewicz, a także z Janem Lityńskim i Teodorem Klincewiczem. Zbigniew był także członkiem Komisji Interwencji KSS KOR, która krytykowała działania władz komunistycznych, w tym Zofię i Zbigniewa Romaszewskich.
Współpracował z Wolnymi Związkami Zawodowymi w Gdańsku, m.in. z Joanną oraz Andrzejem Gwiazdami, Anną Walentynowicz i Aliną Pieńkowską. Angażował się także w kolportaż wydawnictw bezdebitowych i w 1979 roku próbował zorganizować oficjalną demonstrację w obronie amerykańskich dyplomatów uwięzionych w Teheranie. W kwietniu 1980 roku podjął się jednego z pierwszych strajków głodowych w Polskiej Agencji Prasowej, w wyniku czego został zwolniony z pracy. Przez cały ten czas był pod ciągłą inwigilacją oraz wielokrotnie aresztowany.
Działalność w NSZZ Solidarność
W okresie działania Solidarności Zbigniew Sarata był aktywnym członkiem Komisji Interwencji Regionu Mazowsze. W ramach tej komisji jego głównym zadaniem było monitorowanie przestrzegania praw człowieka. W skład zespołu wchodzili również Zofia, Zbigniew Romaszewski oraz inne osoby takie jak Wiesław Całka, Aleksandra Ciechanowicz-Sarata, Danuta Jadczak, Joanna Jankowska, Zenobia Łukaszewicz i inni. Oddziałując na skarbnika Zarządu Regionu Mazowsze – Macieja Madejskiego przystosował odbiorniki radiowe do nasłuchu pasma radiowego używanego przez Milicję Obywatelską.
Po zakończeniu stanu wojennego Sarata był internowany 12 grudnia 1981 roku i przetrzymywany w miejscach takich jak Białołęka i Załężu; został zwolniony 3 listopada 1982 roku. W czasie uwięzienia zrealizował wiele projektów dotyczących znaczków i pieczątek filatelistycznych, nie zapominając jednocześnie o samokształceniu z zakresu programowania komputerów. Po zwolnieniu z internowania zainteresował się naprawą sprzętu poligraficznego w niezależnych wydawnictwach oraz był aresztowany w związku z pracą nad konstrukcją nadajników radiowych.
Działalność społeczna po 1989 roku
W latach 1990-1996 Zbigniew Sarata był aktywnym członkiem Unii Polityki Realnej, organizacji założonej przez Janusza Korwin-Mikke, gdzie odpowiadał między innymi za finanse partii. W 2004 roku uzyskał dostęp do swoich akt operacyjnych z okresu PRL pod kryptonimem „Inżynier”. Tegoż roku zdobył status pokrzywdzonego według ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej. Od 2000 roku zaangażował się w działania mające na celu odzyskanie kontroli nad zasobami Spółdzielni Mieszkaniowej Przy Metrze, co stało się istotnym punktem jego aktywności społecznej.
W 2001 roku został uhonorowany odznaką Zasłużonego Działacza Kultury, a w 2011 roku w 35 rocznicę powstania Komitetu Obrony Robotników prezydent Bronisław Komorowski uhonorował go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Odznaczenia
W dorobku Zbigniewa Saraty znajdują się liczne osiągnięcia, które zostały docenione poprzez przyznanie mu prestiżowych odznaczeń. Wśród nich wyróżnia się tytuł Zasłużonego działacza Kultury, który podkreśla jego znaczący wkład w rozwój i promocję kultury w Polsce.
Dodatkowo, został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi istotne uznanie dla jego działalności na rzecz społeczności lokalnej oraz dla całego kraju.
Przypisy
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15.09.2011 r. o nadaniu orderów i odznaczenia. M.P. 2011 nr 109 poz. 1103. Kancelaria Sejmu RP.
- Niezależni dla kultury. www.slownik-niezaleznidlakultury.pl.
- Agnieszka Kamińska: Rocznicowe spotkanie internowanych w Białołęce. www.polskieradio.pl.
- Alina Grabowska: audycja radia Wolna Europa.
- Jan Dworak: BIAŁOŁĘKA, LIPIEC 1982. U dołu od lewej: Zbigniew Sarata i Witold Chodakiewicz. www.wyborcza.pl.
- Happening w ZUSie.
- BUS Zbigniew Sarata.
- opracowanie zbiorowe: Ludzie Nowej 1977-2010; noty biograficzne. Warszawa: Nowa, 2010. ISBN 978-83-61710-99-8.
- Czesław Ścisłowski: Olimpiady Fizyczne XVII i XVIII. Warszawa: PZWS, 1971.
- KOR - kalendarium; powołanie Biura Interwencji. www.kor.org.pl.
- Prezydium Rady Głównej Unii Polityki Realnej. www.upr.org.pl.
- Akta IPN sprawa operacyjnego rozpracowania "inżynier".
- Procesy ze spółdzielnią Przy Metrze przed sądami cywilnymi.
- Lista odznaczonych. prezydent.pl.
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Antoni Stefan Olszewski | Stanisław Jaskólski (informatyk) | Czesław Przybylski | Michał Przyrembel | Narcyz Szwedziński | Gustaw Budzyński | Robert Szajer | Stefan Sienicki (1897–1970) | Adam Woźniak (inżynier) | Krzysztof Pujdak | Tadeusz Franciszek Wiśniewski | Stanisław Brukalski | Joanna Rutkowska | Edward August Lilpop | Feliks Jan Maria Boretti | Wacław Eytner | Irena Bieniek-Kotela | Ignacy Banachiewicz | Michał Borecki | Witold LanciOceń: Zbigniew Sarata