Irena Bieniek-Kotela jest jedną z najbardziej wybitnych postaci polskiej architektury i urbanistyki. Urodziła się 13 grudnia 1922 roku w Warszawie, gdzie także zmarła 18 października 2013 roku.
Jej dorobek obejmuje liczne opracowania oraz publikacje, które poświęcone są architekturze stolicy Polski, jak również miast Częstochowy oraz regionu Śląska.
Życiorys
Irena Bieniek-Kotela urodziła się w rodzinie Czesława Bieńka oraz Heleny z Kobylińskich, nauczycielki, w roku 1899. Była siostrą Krystyny Bieniek, uznawanej artystki grafik, a także cioteczną siostrą Szymona Kobylińskiego. Kształcenie odbywała na pensji Leonii Rudzkiej, a później w Żeńskim Gimnazjum Państwowym im. Juliusza Słowackiego w Warszawie.
W wyniku wydarzeń II wojny światowej do 1941 roku mieszkała z rodzicami u malarki Aleksandry Jasińskiej-Nowickiej we Lwowie, gdzie uczęszczała do polskiej szkoły. W latach 1941–1945 jej rodzina prowadziła wędrówki, zatrzymując się kolejno w majątku przedwojennego senatora i ministra Józefa Targowskiego, w miejscach takich jak Czyżów, Ćmielów, Szymanówka, osada Stodoły, Władkowice, Gromadzice oraz Końskie. Irena w tym czasie organizowała lekcje dla dzieci z okolicy, dbając o ich edukację w trudnych warunkach.
Bezpośrednio po zakończeniu wojny, w 1945 roku, Irena uzyskała maturę w gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Warszawie, co otworzyło przed nią drzwi do studiów na Wydziale Architektury w Krakowie. Rok później przeniosła się na Politechnikę Warszawską, gdzie ukończyła studia w 1952 roku. Wraz ze swoim mężem była zaangażowana w tworzenie pierwszego planu zagospodarowania Częstochowy (w latach 1951–1954), który obejmował między innymi poprzeczną oś komunikacyjną i współtworzenie dzielnicy wypoczynkowej Jaszowiec w Ustroniu, za co otrzymała wyróżnienie od Stowarzyszenia Architektów Polskich.
Irena Bieniek-Kotela była członkinią Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP) oraz Towarzystwa Urbanistów Polskich. Z racji swojej wiedzy i doświadczenia, pełniła również rolę wykładowcy na Uniwersytecie Technicznym w Oranie i ekspertysną w Zespole Ekspertów ds. Rewaloryzacji Miast Zabytkowych. Przez wiele lat była żoną Czesława Koteli, z którym miała dwóch synów, Jacka i Piotra.
Irena zmarła w Warszawie i została pochowana 28 października 2013 roku na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie, gdzie spoczywa w kwaterze 17G-3-33.
Nagrody
Irena Bieniek-Kotela zdobyła wiele wyróżnień oraz nagród za swoją działalność w dziedzinie architektury i urbanistyki. Oto niektóre z jej osiągnięć:
- wyróżnienie zespołowe przyznane przez Podkomitet Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej Sekcja Architektury i Urbanistyki za znaczące osiągnięcia w projektowaniu oraz organizacji w ramach prac nad planem ogólnym i szczegółowymi planami miasta Częstochowy, które miało miejsce w 1955 roku,
- Nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury II stopnia przyznana drużynowo za plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Jastrzębia w roku 1961,
- Nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury II stopnia przyznana ze wspólnotą za plan szczegółowego zagospodarowania przestrzennego zespołu wczasowego Jaszowiec w pobliżu Wisły w 1962 roku,
- Nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury II stopnia przyznana zespołowo za plan zagospodarowania przestrzennego jednostek osadniczych Rybnickiego Okręgu Węglowego, również w 1962 roku,
- Nagroda I stopnia przyznana drużynowo przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych za plan zagospodarowania przestrzennego Warszawskiego Zespołu Miejskiego oraz plan ogólny zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy, zdobyta w 1969 roku.
Te nagrody podkreślają jej znaczący wkład w rozwój architektury i urbanistyki w Polsce.
Przypisy
- Irena (Bieniek) Kotela (1922–2013) | WikiTree FREE Family Tree [online], www.wikitree.com [dostęp 18.07.2024 r.]
- Irena Kotela, Warszawa, 25.10.2013 - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 18.07.2024 r.]
- Cmentarze Bródzieńskie [online], brodnowski.grobonet.com [dostęp 17.07.2024 r.]
- a b Relacje biograficzne | Irena Kotela [online], relacjebiograficzne.pl [dostęp 17.07.2024 r.]
- Nagrody Państwowe za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki. „Życie Warszawy”. Rok XII, Nr 173 (3656), s. 7, 22.07.1955 r. Warszawa: Instytut Prasy „Czytelnik”. [dostęp 17.07.2024 r.]
- Pamięć o ludziach techniki. [w:] Muzeum Techniki, Przemysłu i Rzemiosła [on-line]. [dostęp 04.09.2012 r.]
- Tomasz Haładyj: Portret ulicy POW. Gazeta.pl Częstochowa, 24.01.2007 r. [dostęp 04.09.2012 r.]
- Mirosław Barańsk: Beskid Śląski: przewodnik. Pruszków, 2008 r. [dostęp 04.09.2012 r.]
- In memoriam - Pamięci Architektów Polskich - Irena Kotela [online], www.archimemory.pl [dostęp 17.07.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Inżynieria i technologie":
Wacław Eytner | Feliks Jan Maria Boretti | Edward August Lilpop | Joanna Rutkowska | Stanisław Brukalski | Tadeusz Franciszek Wiśniewski | Zbigniew Sarata | Antoni Stefan Olszewski | Stanisław Jaskólski (informatyk) | Czesław Przybylski | Ignacy Banachiewicz | Michał Borecki | Witold Lanci | Ignacy Stebelski | Stanisław Fiszer (architekt) | Paweł Goldkraut | Marian Kontkiewicz | Stefan Raczyński | Henryk Trebert | Michał Malinowski (elektronik)Oceń: Irena Bieniek-Kotela